Đào tạo dựa theo chương trình khung chuẩn nghề nghiệp và được kiểm định chất lượng theo bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng. Đó là nét mới trong đào tạo liên thông giáo viên tiểu học (GVTH) của Trường Cao đẳng Sư phạm Phú Yên, thuộc Dự án phát triển GVTH mà Bộ Giáo dục – Đào tạo đang triển khai.

Qua kiểm định chất lượng giảng dạy của giáo viên sẽ được nâng cao - Ảnh: T.H

Kết quả phổ cập giáo dục tiểu học trên phạm vi toàn quốc cũng như kết quả huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1 đạt tỷ lệ 97% có công lớn của GVTH. Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng, mấy chục năm qua, GVTH chủ yếu được đào tạo ở trình độ thấp (lúc đầu tuyển học sinh tốt nghiệp THCS, đầu những năm 1980 mới tuyển học sinh tốt nghiệp THPT để đào tạo ở các trường THSP). Do yêu cầu bức bách của sự phát triển quy mô giáo dục tiểu học, do thiếu nguồn (nhất là ở miền núi, vùng khó khăn) nhiều địa phương đã kéo dài việc đào tạo cấp tốc, ngắn hạn như 9+2, 12+1…

Đội ngũ GVTH rất đông đảo, mà trình độ đào tạo ban đầu lại thấp là một khó khăn cho ngành giáo dục, đặc biệt là từ khi chương trình phổ thông mới được triển khai đại trà. Muốn phát huy khả năng sáng tạo cũng như giúp trẻ phát triển tư duy trong một môi trường học tập mới, thực sự cần phải đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo và đổi mới cách đánh giá đối với GVTH. Đây chính là những yếu tố cơ bản mà chuẩn nghề nghiệp GVTH thuộc Dự án phát triển GVTH (Bộ GD – ĐT) đang tiến hành thí điểm ở 10 tỉnh, thành trong cả nước. Trong đó, Phú Yên được Dự án phân phối và hỗ trợ kinh phí đào tạo cho 550 người.

Mục tiêu đào tạo liên thông GVTH từ THSP 12+2, 9+3 lên CĐSP tiểu học theo chương trình khung quy định của dự thảo chuẩn nghề nghiệp mới mà Bộ GD – ĐT ban hành nêu rõ: có phẩm chất, năng lực và sức khỏe; cung cấp kiến thức cơ bản và hiện đại; một phần kiến thức chuyên sâu; đảm bảo tính khoa học, đồng thời cũng chú trọng tính thực tiễn. Trên cơ sở chuẩn này, các trường sư phạm đào tạo GVTH xây dựng kế hoạch đổi mới nội dung chương trình, giáo trình để sau khi tốt nghiệp, người học sẽ đạt “chuẩn”. Trường Cao đẳng Sư phạm Phú Yên là đơn vị đào tạo nâng chuẩn cho 550 giáo viên theo chỉ tiêu của Bộ. Khóa học sắp kết thúc, nhiều giáo viên cho biết: Với chương trình đào tạo liên thông này, họ được bổ sung rất nhiều về cách dạy học, cách tổ chức, chỉ đạo hoạt động cho học sinh. Ngoài học phần sinh lý lứa tuổi tiểu học, chương trình đào tạo còn bổ sung một số học phần nhằm rèn luyện kỹ năng mới, tiếp thu công nghệ mới trong hoạt động dạy học như: Sử dụng máy chiếu đa năng, dùng máy vi tính thiết kế bài dạy, đổi mới cách kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và giáo dục học sinh… Những nội dung đổi mới này tạo điều kiện cho giáo viên được rèn luyện thêm về kỹ năng sư phạm, để đạt được các mức độ trong lĩnh vực 3 của chuẩn GVTH.

Để dạy tốt bậc tiểu học, giáo viên không chỉ có kiến thức tốt mà cần có đức tính kiên trì, bình tĩnh trước mọi tình huống. Thực tế giảng dạy cho thấy học sinh tiểu học có nhiều hành động rất khó kiểm soát, nếu không “nhạy” thì thật khó xử lý tình huống. Vì vậy, chương trình đào tạo liên thông theo chuẩn nghề nghiệp mới rất chú trọng trang bị cho người học những cách  tiếp cận với các tình huống và tập xử lý các tình huống đó để tích lũy kinh nghiệm.

Dạy đủ các môn ở bậc tiểu học là mục tiêu đặt ra của chương trình, nhưng thực tế hiển nhiên là một giáo viên không thể dạy giỏi ở tất cả các nội dung kiến thức, đặc biệt là các môn năng khiếu. Để khắc phục vấn đề này, Dự án phát triển GVTH đã trang bị khá đầy đủ các thiết bị dạy học cho những học phần đặc thù như Nhạc, Họa, Thể dục, Tin học… cho các cơ sở đào tạo, đồng thời tập trung vào việc đào tạo các năng lực sư phạm của giáo viên, chuyển dần từ đánh giá về kiến thức sang đánh giá về năng lực, kết hợp đánh giá của giảng viên với tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau của người học để có cái nhìn toàn diện trong đào tạo.

Sau gần 2 năm triển khai thí điểm chương trình đào tạo liên thông GVTH thuộc dự án phát triển GVTH, Trường Cao đẳng Sư phạm Phú Yên đã tổ chức tự đánh giá dựa theo dự thảo bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng (Bộ GD–ĐT ). Bộ tiêu chuẩn kiểm định này gồm 6 tiêu chuẩn: mục tiêu, tổ chức và quản lý đào tạo; chương trình và các hoạt động đào tạo; đội ngũ giảng viên tham gia đào tạo; người học và công tác hỗ trợ người học; thư viện, trang thiết bị dạy học và cơ sở vật chất hỗ trợ khác; công tác tài chính phục vụ khóa đào tạo. Mỗi tiêu chuẩn được cụ thể bằng một số tiêu chí, mỗi tiêu chí được đo bằng 3 mức độ . Kết quả, có 4 tiêu chí đạt mức độ 1, 15 tiêu chí đạt mức độ 2, 9 tiêu chí đạt mức độ 3.

Như vậy, về mặt hình thức, tổng số “điểm mức độ” của khóa đào tạo liên thông GVTH của trường là 61 (điểm tối đa là 87), đạt tỷ lệ 70% “chất lượng chuẩn” theo tiêu chuẩn kiểm định của Dự án phát triển GVTH.

Thạc sĩ Nguyễn Huy Vị, Phó Hiệu trưởng Trường CĐSP Phú Yên cho biết: “Đào tạo theo chương trình khung của chuẩn nghề nghiệp và được kiểm định chất lượng đào tạo theo bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giúp các trường có điều kiện rà soát, rút kinh nghiệm và tự hoàn thiện. Thông qua việc tự nhìn nhận, tự chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu, sẽ giúp các trường đào tạo tìm ra biện pháp khắc phục để nâng cao chất lượng đào tạo, tiến tới đăng ký kiểm định chất lượng. Chúng tôi nghĩ Bộ GD – ĐT cần sớm hoàn chỉnh bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng đào tạo để tất cả các trường ĐH, CĐ, THCN trong cả nước tự đánh giá chất lượng đào tạo trên quy mô toàn hệ thống giáo dục chuyên nghiệp”.

THÚY HẰNG