Những ngày qua, hình ảnh hàng trăm học sinh ngồi làm bài thi học kỳ ngoài trời của một trường THPT tại TP Hồ Chí Minh đã thu hút sự chú ý và trở thành đề tài bàn luận của xã hội. Không ít người đồng tình về cách làm mới này để tránh tiêu cực trong thi cử, nhưng cũng không ít ý kiến bày tỏ sự phản đối về cách làm phản khoa học này vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe học sinh. Chưa nói vội về việc đồng tình hay phản đối, chỉ biết rằng với cách tổ chức thi ngoài trời, trên sân trường đã tạo được hiệu ứng tốt, là một cách đổi mới trong thi cử, đánh giá học sinh và cũng là cách để rèn luyện tính trung thực cho các em.
Thật ra, việc tổ chức cho học sinh thi ngoài trời không phải là cách làm “xưa nay mới thấy” vì ngày xưa, cha ông chúng ta cũng đã từng thi trạng nguyên dưới hình thức này. Đó là chưa nói đến việc đổi địa điểm thi sẽ tạo không gian, cảm hứng cho thí sinh làm bài tốt hơn. Việc “quay cóp”, trao đổi, gian lận trong quá trình thi cũng sẽ được hạn chế tối đa. Bài học về tính trung thực, về sự nỗ lực để khẳng định giá trị của bản thân cũng sẽ được nâng cao hơn.
Chúng ta vẫn nói nhiều về việc gian lận trong thi cử, nhất là giai đoạn thi cuối kỳ đang đến gần như hiện nay, vấn đề này càng trở nên “nóng” hơn. Người viết bài đã từng trao đổi với nhiều thầy cô giáo về vấn đề này. Quan điểm của hầu hết giáo viên là không để tình trạng gian lận xảy ra, đảm bảo tính công bằng trong kiểm tra, đánh giá. Nhưng cũng còn một vài cá nhân vì cả nể, thương trò và nhất là chạy theo “căn bệnh thành tích” nên chưa thực sự “căng” trong quá trình coi thi, tạo điều kiện cho học sinh “lộng hành”. Có giáo viên còn cho rằng, chỉ là thi học kỳ, không cần phải quá khắt khe với học trò. Song, nếu giáo viên nào cũng nghĩ như thế, sẽ tạo thói quen và tâm lý không tốt cho học sinh. Các em cần được học bài học về lòng trung thực, tính công bằng ngay từ những kỳ thi nhỏ nhất, dẫu chỉ là giờ kiểm tra 15 phút.
Thật ra, không hẳn tổ chức cho học sinh thi ngoài trời trên sân trường sẽ đảm bảo không có gian lận xảy ra, nhưng ít nhiều, cách làm này sẽ hạn chế được tối đa hành vi này và rèn luyện cho học sinh tâm lý tự lập, trung thực trong thi cử. Để đổi mới thi cử, tìm ra một hình thức thi hợp lý để không còn gian lận không phải là chuyện một sớm một chiều có thể làm được. Quan trọng nhất là tư duy của người lãnh đạo đơn vị có chịu đổi mới và học sinh có sẵn sàng nói không với tiêu cực trong thi cử hay không.
KHÁNH HÀ
