Trong phiên họp thảo luận tại hội trường vào sáng ngày 14/1, đồng chí Vũ Văn Phúc, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương thuộc Đoàn đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Yên đã có bài phát biểu tham luận với chủ đề trên. Báo Phú Yên xin giới thiệu toàn văn bài tham luận này.
Đồng chí Vũ Văn Phúc. - Ảnh: N.TRƯỞNG
Thực hiện Chỉ thị 06-CT/TW ngày 7/11/2006 của Bộ Chính trị khóa X, trong bốn năm qua, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã nghiêm túc triển khai, thực hiện Cuộc vận động ‘’Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh’’. Vừa qua, các hội nghị tổng kết từ địa phương, ban, ngành đến toàn quốc đã đánh giá một cách khách quan, toàn diện kết quả Cuộc vận động trong Đảng và trong xã hội.
Trên cơ sở đó, với trách nhiệm là cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương Cuộc vận động, Ban Tuyên giáo Trung ương xin trình bày tham luận tại đại hội về vấn đề: “Đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả thiết thực Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh’’ - Giải pháp quan trọng để rèn luyện đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên”.
1. Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” là sự tiếp tục thực hiện quan điểm xây dựng đạo đức cách mạng, coi đạo đức là bộ phận cấu thành quan trọng của nền tảng tinh thần xã hội và của Đảng ta, đặc biệt từ khi Đảng trở thành đảng cầm quyền.
Chỉ thị 06-CT/TW ngày 7/11/2006 của Bộ Chính trị đã xác định mục đích, yêu cầu, nội dung và các bước tiến hành Cuộc vận động. Bộ Chính trị và các cấp ủy Đảng đã thành lập và kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp, với Trưởng Ban Chỉ đạo là đồng chí Bí thư cấp ủy và sự tham gia của nhiều đồng chí trong Ban Thường vụ cấp ủy. Ban Chỉ đạo các cấp đã triển khai nhiều công việc thiết thực, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu triển khai Cuộc vận động từ Trung ương đến cơ sở. Các ngành, các cấp đã rất chủ động, sáng tạo, có nhiều cách làm hay nhằm triển khai sâu rộng Cuộc vận động. Hội nghị toàn quốc Tổng kết 4 năm thực hiện Cuộc vận động đã khẳng định:
Về nhận thức, đa số cán bộ, đảng viên và nhân dân cho rằng, tổ chức Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh’’ là công việc cần thiết, “đúng” và “trúng”, hợp ý Đảng - lòng dân; thấy rõ hơn việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là công việc thiết thực, đem lại lợi ích cho bản thân, cho gia đình, quê hương, đất nước. Đồng thời, nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn về ý nghĩa, tầm quan trọng của đạo đức trong đời sống xã hội, trong mỗi gia đình, đối với mỗi người; nhận rõ trách nhiệm tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất đạo đức của mỗi người.
Những giá trị to lớn của tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, như “Trung với nước, hiếu với dân’’, “Yêu thương con người, sống có nghĩa có tình’’; “Cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư”, “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân’’; ‘’Hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân’’; ‘’Xây dựng Đảng ta trong sạch, vững mạnh, là đạo đức, là văn minh’’... được cả xã hội khẳng định đó là lý tưởng, khát vọng và là những phẩm chất đạo đức tiêu biểu mà con người Việt Nam phải không ngừng tu dưỡng, vươn lên.
Trong việc làm theo, nét nổi bật là ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên được nâng cao; ý chí quyết tâm vượt qua những trở ngại, chủ động, sáng tạo để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội X trong điều kiện có nhiều khó khăn thách thức được thể hiện khá rõ. Vấn đề giáo dục, rèn luyện đạo đức theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở thành một nội dung được quan tâm trong hoạt động của các tổ chức Đảng. Việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí đã có những chuyển biến rõ nét. Phòng, chống quan liêu, tham nhũng, cải cách thủ tục hành chính có bước chuyển biến tích cực. Quyền làm chủ của nhân dân được tôn trọng. Cuộc vận động đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị và địa phương.
Theo kết quả điều tra dư luận xã hội của Ban Tuyên giáo Trung ương, có 84% người được hỏi cho rằng, Cuộc vận động đã tạo ra được sự chuyển biến về nhận thức, gắn liền với ý chí tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên.
Thực tế nhiều tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh được phát hiện, biểu dương và được xã hội ghi nhận.
Đạt được những kết quả trên là do Cuộc vận động đã đáp ứng nhu cầu chung của toàn xã hội, cùng với sức hấp dẫn, lôi cuốn, thuyết phục của tư tưởng và tấm gương đạo đức sáng ngời của Bác Hồ. Đồng thời, đó cũng là kết quả của sự thống nhất cao và quan tâm đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Cuộc vận động của các cấp ủy, từ Trung ương đến cơ sở, coi đây là một nhiệm vụ quan trọng của công tác xây dựng Đảng. Sự tham gia tích cực, tự giác của đông đảo cán bộ, đảng viên, nhân dân, hội viên các đoàn thể chính trị - xã hội, các văn nghệ sĩ, các nhà báo... là lực lượng thúc đẩy việc triển khai Cuộc vận động ngày càng mạnh mẽ hơn trong các tổ chức Đảng, các cơ quan, đơn vị và các địa phương.
Tuy nhiên, với thái độ nghiêm túc, nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, chúng ta thấy rõ trong triển khai thực hiện Cuộc vận động còn những hạn chế, khuyết điểm cần khắc phục:
Hoạt động chỉ đạo, tổ chức và triển khai cuộc vận động còn nhiều bất cập, hạn chế. Kết quả thực tế của Cuộc vận động chưa đồng đều, chưa vững chắc. Sự chuyển biến về nhận thức chưa thực sự sâu sắc. Việc làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh chưa thực sự trở thành phong trào tự giác, sâu rộng trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và công chức. Vai trò nêu gương của cán bộ lãnh đạo chủ chốt, đặc biệt là người đứng đầu chưa thể hiện rõ. Sự gắn kết giữa nội dung Cuộc vận động với công tác xây dựng Đảng chưa chặt chẽ; nhiều nơi chưa đưa nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào sinh hoạt chi bộ Đảng, cấp ủy Đảng thường kỳ. Việc triển khai Cuộc vận động chưa thực sự gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ chính trị, đặc biệt là với công tác chuyên môn, với chức danh, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên, công chức.
Những hạn chế, khuyết điểm nêu trên chủ yếu là do nhận thức và quyết tâm của một số cấp ủy Đảng, lãnh đạo cơ quan, đơn vị trong triển khai Cuộc vận động còn hạn chế. Có nơi cấp ủy và lãnh đạo cơ quan, đơn vị còn giản đơn, nóng vội; ngược lại, có nơi lại do dự, thiếu quyết tâm. Sự tham gia của các thành viên trong hệ thống chính trị chưa đều và chưa có sự phối hợp chặt chẽ. Nguyên nhân trực tiếp nhất dẫn đến hạn chế của Cuộc vận động là sự vào cuộc chưa tích cực, mạnh mẽ của cán bộ chủ chốt, nhất là người đứng đầu. Chưa có nhiều tấm gương có sức thuyết phục của lãnh đạo các cấp trong việc làm theo Bác Hồ.
2. Những kết quả triển khai thực hiện Cuộc vận động cho chúng ta nhận thức rõ hơn về sự cần thiết đẩy mạnh giáo dục đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội. Hội nghị toàn quốc tổng kết 4 năm triển khai Cuộc vận động vừa tổ chức đầu tháng 12-2010 tại Hà Nội đã nhất trí đề xuất với Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đưa nội dung “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh’’ vào trong nghị quyết Đại hội.
Căn cứ thực tiễn của Cuộc vận động và những kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn đó, đặc biệt xuất phát từ những yêu cầu đặt ra của thời kỳ mới, Ban Tuyên giáo Trung ương đề xuất phương hướng và những giải pháp đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” như một giải pháp quan trọng để rèn luyện đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong những năm tới như sau:
Một là, tiếp tục khẳng định chủ trương “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Gắn chặt hơn nữa đạo đức Hồ Chí Minh với tư tưởng Hồ Chí Minh để góp phần khẳng định và củng cố vững chắc nền tảng tinh thần và đạo đức của Đảng và của chế độ ta. Cần tạo ra được sự thống nhất cao trong toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị, trước hết là trong cán bộ lãnh đạo chủ chốt ở tất cả các cấp, các ngành về mục đích, ý nghĩa chiến lược, tính chất lâu dài của Cuộc vận động. Cần đầu tư suy nghĩ để xây dựng và phát triển nội dung Cuộc vận động phù hợp và đáp ứng yêu cầu của thời kỳ CNH, HĐH và hội nhập quốc tế. Sau Đại hội XI, đề nghị Trung ương tổ chức quán triệt trong toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị về Cuộc vận động gắn với học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XI.
Hai là, trong tư tưởng chỉ đạo, cần khắc phục tư tưởng nóng vội, giản đơn và tư tưởng do dự, thụ động, thiếu tích cực và quyết tâm trong tổ chức triển khai thực hiện. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo: cần chặt chẽ, thống nhất, đồng bộ, thường xuyên và kiên trì; đảm bảo sự lãnh đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng; chú trọng sự phối hợp và phân công trách nhiệm giữa các cơ quan trong toàn bộ hệ thống chính trị, từ đó chuyển hóa Cuộc vận động thành công việc và hoạt động thường xuyên của các tổ chức đảng, của từng cán bộ, đảng viên. Phải coi đó là yêu cầu cao nhất của Cuộc vận động. Cần phải tìm ra những phương thức hoạt động mới để thực hiện bằng được mục tiêu này. Do vậy, về tổ chức, không duy trì Ban Chỉ đạo Cuộc vận động các cấp. Ban Thường vụ cấp ủy các cấp xác định việc lãnh đạo, chỉ đạo Cuộc vận động là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên.
Ba là, nghiên cứu, sớm ban hành chương trình toàn khóa XI của Cuộc vận động, gắn với nhiệm vụ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Hướng dẫn các ngành, địa phương tiếp tục hoàn chỉnh các tiêu chí đạo đức phù hợp với điều kiện, đặc điểm cụ thể của ngành, địa phương để khẩn trương ban hành và tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát.
Kết hợp đẩy mạnh vận động tự giác học tập và tích cực làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phát huy vai trò nêu gương, bắt đầu từ cán bộ chủ trì, chủ chốt các cấp, từ trong Đảng ra ngoài xã hội với thực hiện nghiêm các quy định của tổ chức Đảng, pháp luật của Nhà nước, nội quy, quy định của cơ quan, đơn vị và sự giám sát của nhân dân.
Bốn là, để kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống trong thực hành đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh, cần sớm ban hành quy chế phối hợp thực hiện nội dung Cuộc vận động với Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng cùng cấp và hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội về đạo đức của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức nhà nước. Cần kết hợp chặt chẽ, thường xuyên giữa công tác tư tưởng với công tác tổ chức, cán bộ trong Cuộc vận động, đặc biệt trong việc đánh giá, nhận xét, quy hoạch, đề bạt, bổ nhiệm khen thưởng, kỷ luật cán bộ và đảng viên.
Năm là, chú trọng phát huy vai trò của tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, nhất là đẩy mạnh tuyên truyền về các điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Sáu là, phát huy dân chủ trong Đảng và trong xã hội, huy động sự tham gia rộng rãi của quần chúng nhân dân trong công tác xây dựng Đảng, tạo cơ sở quần chúng và động lực cho việc triển khai mạnh mẽ, hiệu quả Cuộc vận động.