Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 4 KCN được hình thành và đi vào hoạt động: KCN Hòa Hiệp - giai đoạn I; KCN Hòa Hiệp - giai đoạn II; KCN An Phú; KCN Đông Bắc Sông Cầu.
Đồng chí Lê Tấn Hổ, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư, trình bày tham luận - Ảnh: M.KÝ
Khu kinh tế Nam Phú Yên được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển năm 2008 và phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng vào năm 2009, với quy mô diện tích 20.730ha, là khu kinh tế tổng hợp có hạ tầng đô thị hiện đại làm động lực phát triển cho vùng duyên hải Nam Trung Bộ; cửa ngõ hướng biển của vùng Tây Nguyên và các tỉnh Nam Lào cũng như Đông Bắc Campuchia và Thái Lan.
Một số dự án, Ban Quản lý khu kinh tế đang kêu gọi đầu tư theo hình thức BT, như: tuyến nối quốc lộ 1A (từ Đông Mỹ đến KCN Hòa Hiệp); tuyến quốc lộ 1A (từ Phú Khê) - KCN hóa dầu Hòa Tâm - Phước Tân Bãi Ngà; tuyến nối ĐT645 đến khu công nghệ cao; tuyến quốc lộ 1A - sân bay - cầu Đà Nông; tuyến Gò Mầm đến KCN Hòa Hiệp 1.
Đến nay, các KCN của tỉnh có 64 dự án với tổng diện tích đất đăng ký 194,23ha, tổng vốn đầu tư đăng ký 1.413 tỉ đồng và 29,7 triệu USD; có 54 dự án đi vào hoạt động, 7 dự án đang triển khai xây dựng và 3 dự án đang lập thủ tục đầu tư. Tổng số vốn thực hiện đầu tư 801 tỉ đồng và 8,7 triệu USD. Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh các doanh nghiệp KCN có chuyển biến tích cực, kết quả năm sau cao hơn năm trước: Năm 2006, tổng doanh thu là 1.000 tỉ đồng; giá trị kim ngạch xuất khẩu là 51 triệu USD; nộp ngân sách là 21 tỉ đồng. Đến năm 2009, tổng doanh thu lên đến 2.023 tỉ đồng; giá trị kim ngạch xuất khẩu là 71,6 triệu USD; nộp ngân sách là 38,8 tỉ đồng; giải quyết việc làm khoảng 6.500 lao động. Tại Khu kinh tế Nam Phú Yên có các dự án được cấp Giấy chứng nhận đầu tư như: Dự án Nhà máy Lọc dầu Vũng Rô; dự án Thành phố sáng tạo Nam Tuy Hòa. Một số dự án đang lập thủ tục chuẩn bị đầu tư: Dự án Khu công nghiệp Hòa Tâm; dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu phi thuế quan; dự án Nhà máy Xây dựng RBS.
Việc đầu tư xây dựng và thu hút đầu tư vào các KCN và Khu kinh tế Nam Phú Yên có những khó khăn, đó là:
- Nguồn vốn đầu tư cho hệ thống kết cấu hạ tầng của các KCN và Khu kinh tế Nam Phú Yên chủ yếu từ nguồn ngân sách Trung ương, nhưng việc cân đối hàng năm còn hạn chế chưa đáp ứng được nhu cầu đặt ra trong kế hoạch triển khai đầu tư. Các công trình hạ tầng kỹ thuật ngoài hàng rào KCN như khu nhà ở công nhân, các tuyến đường giao thông nối liền KCN với khu dân cư, nối KCN với các tuyến giao thông ngoại vùng chưa được đầu tư đồng bộ.
- Hệ thống kết cấu hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông quan trọng như cảng biển, sân bay mặc dù đã được quan tâm đầu tư trong những năm qua, nhưng chưa thật sự đáp ứng nhu cầu, chưa đủ sức hấp dẫn các nhà đầu tư.
- Do xuất phát điểm nền kinh tế của tỉnh thấp và Khu kinh tế Nam Phú Yên được hình thành trong giai đoạn nền kinh tế toàn cầu đang suy thoái nên việc kêu gọi và thu hút đầu tư trong những năm qua chưa đạt kết quả cao.
- Lực lượng lao động dồi dào, nhưng tỉ lệ qua đào tạo thấp; đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý, kỹ thuật, quản trị doanh nghiệp, công nhân lành nghề còn hạn chế. Phần lớn người lao động chưa quen với tác phong công nghiệp.
Từ thực tiễn trong các năm qua, tôi xin đề xuất một số giải pháp về việc đầu tư xây dựng và thu hút đầu tư vào các KCN, KKT của tỉnh trong giai đoạn đến, như sau:
1. Nghị quyết của Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV đã xác định: “Về công nghiệp: Tiếp tục đầu tư xây dựng hoàn thiện cơ sở hạ tầng các KCN tập trung và khai thác có hiệu quả các KCN”. Kiến nghị tiếp tục đưa nội dung trên vào Nghị quyết của Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, vì việc đầu tư xây dựng và phát triển các KCN, KKT của tỉnh là một nội dung quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đến năm 2020, nhằm thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỉ trọng giá trị sản xuất công nghiệp. Vấn đề này dự thảo nghị quyết đã có nêu.
2. Tăng cường công tác quản lý các quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt; rà soát, cập nhật và điều chỉnh bổ sung Quy hoạch định hướng phát triển các KCN tập trung của tỉnh đến năm 2020 cho phù hợp với tình hình thực tế.
3. Tiếp tục làm việc với Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương để được hỗ trợ đầu tư hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng các KCN hiện có. Đối với hạ tầng kỹ thuật KKT và các KCN mở rộng, bên cạnh sử dụng vốn ngân sách để đầu tư, cần huy động các nguồn lực khác để đầu tư thông qua các hình thức hợp đồng: BOT, BTO, BT,…
4. Kiến nghị Trung ương và tỉnh có kế hoạch đầu tư kết cấu hạ tầng quan trọng của tỉnh: Đầu tư nâng cấp các tuyến đường nối với Tây Nguyên (QL25, ĐT645, đường giao thông nối hai tỉnh Phú Yên - Gia Lai qua địa bàn huyện Đồng Xuân) nâng cấp sân bay Tuy Hòa, cảng Vũng Rô, mở rộng quốc lộ 1A đoạn qua Phú Yên. Thúc đẩy sớm đầu tư hoàn thành dự án Hầm đường bộ Đèo Cả.
5. Tập trung phân tích đánh giá, xây dựng cơ sở dữ liệu để hoàn tất việc xây dựng Chiến lược Xúc tiến đầu tư vào các KCN và KKT đến năm 2015 để làm cơ sở thực hiện. Kết hợp chặt chẽ việc lắp đầy với việc nâng cao chất lượng các dự án đầu tư, kiên quyết thu hồi các dự án đăng ký mà không triển khai hoặc triển khai chậm.
6. Tăng cường công tác đào tạo lao động, hỗ trợ kinh phí cho các doanh nghiệp KCN đào tạo lao động tại địa phương, tạo cơ chế cho việc tăng cường các mối liên kết giữa doanh nghiệp và cơ sở đào tạo trong tỉnh. Kết hợp chặt chẽ việc đào tạo tay nghề với việc giáo dục, tuyên truyền ý thức tổ chức, kỷ luật lao động công nghiệp. Hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo nguồn nhân lực theo chương trình của Chính phủ.
7. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, xây dựng quy chế phối hợp giữa Ban Quản lý khu kinh tế với các sở, ban ngành và địa phương để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư triển khai thực hiện dự án.
LÊ TẤN HỔ
Phó Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư
