Theo kế hoạch, hôm nay (26/5), kỳ họp thứ ba Quốc hội khóa XII thảo luận về dự thảo Luật Quốc tịch (sửa đổi).
Trước đó, ngày 24/5, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã trình bày Tờ trình trước Quốc hội về dự án Luật Quốc tịch (sửa đổi). Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Văn Thuận trình bày báo cáo thẩm tra dự án luật này.
Trong ngày 24/5, Quốc hội đã tiếp tục thảo luận về dự án Luật Thi hành án dân sự (THADS). Về dự luật này, nhiều đại biểu nhất trí rằng mô hình tổ chức có tính quyết định đến hiệu quả của công tác THADS, do vậy cần làm rõ những vấn đề về lý luận, thực tiễn của mô hình này. Có đại biểu cho rằng cần làm rõ mối quan hệ giữa THADS với chính quyền các cấp tại địa phương, nếu không trong quá trình triển khai thi hành án sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Một số ý kiến đề nghị cần nghiên cứu thêm Quy định về công cụ hỗ trợ đối với người THADS vì như hiện nay, nhiều cơ quan được sử dụng công cụ hỗ trợ nhưng vẫn không được an toàn (ví dụ như ngành kiểm lâm).
Về vấn đề xã hội hóa (XHH) trong THADS, nhiều đại biểu có chung quan điểm là cần phải tổ chức thí điểm. Cũng có một số ý kiến băn khoăn về tính khả thi của việc XHH công tác THADS vì đây là hoạt động tư pháp, Nhà nước và cá nhân tham gia chia sẻ quyền lực này như thế nào, việc luân chuyển, điều động cán bộ đối với chấp hành viên ra sao khi trong điều kiện hiện nay, đây không phải là một ngành, một nghề hấp dẫn cũng như không thể tuyển sinh cùng một lúc nhiều sinh viên vào Trường đại học Luật.
Về nội dung liên quan đến vấn đề khiếu nại và giải quyết khiếu nại, các đại biểu tán thành phải có quy định trong luật này về cơ chế giải quyết khiếu nại thi hành án, vì thi hành án là hoạt động tư pháp cần có cơ chế đặc thù.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường thừa ủy quyền của Chính phủ đã giải trình thêm một số vấn đề các đại biểu đã nêu về công tác thi hành án. Theo bộ trưởng, có rất nhiều vấn đề các đại biểu nêu và trong báo cáo của Chính phủ đã tiếp thu, tới đây sẽ có chỉnh lý và báo cáo Quốc hội. Với lộ trình cải cách tư pháp mà Bộ Chính trị đã đề ra thì sau nhiệm kỳ này (có thể là đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII) chắc chắn phải xây dựng lại Bộ luật Thi hành án trên cơ sở thống nhất công tác THADS và thi hành án hình sự. Về vấn đề XHH, Chính phủ đã đề nghị cho sửa lại theo hướng không phải là cấp phép cho một cá nhân thực hiện THA mà thay vào đó là bổ nhiệm chức danh. Người được bổ nhiệm sẽ thành lập ra tổ chức thực hiện THA. Bộ trưởng thiết tha đề nghị Quốc hội chấp nhận việc này với lý do “THA đương nhiên là của quyền lực Nhà nước. Tuy nhiên có những việc mà xã hội làm tốt hơn thì chúng ta cần san sẻ gánh nặng với nhà nước”, ví dụ như công chứng trước đây (công chứng cũng là quyền lực của Nhà nước). Mới đây, Quốc hội đồng ý để công chứng viên được cơ quan có thẩm quyền bổ nhiệm có thể thành lập văn phòng công chứng, công ty công chứng riêng. Ở nhiều nước, hiện nay trại giam cũng đã do các doanh nghiệp thành lập trại giam thay vì cơ quan nhà nước. Về nhiều ý kiến còn băn khoăn XHH công tác thi hành án sẽ như kiểu công ty đòi nợ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp nói rằng sẽ có những quy định rất chặt chẽ nên chắc chắn không thể có chuyện thi hành án như
đòi nợ.
KHƯƠNG NGUYÊN (tổng hợp)