Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền.
"Chuyển biến nhận thức của nhiều đơn vị chưa đủ chiều sâu, chưa có sự tự giác. Đây chính là điều chưa được trong yêu cầu của công tác thanh tra. Chương trình kế hoạch của nhiều đơn vị thường chưa cụ thể, phù hợp với từng đơn vị, địa bàn… Qua thanh tra, chúng tôi thấy các địa phương có tiến hành rà soát văn bản pháp luật nhưng nhìn chung còn lúng túng, nhất là việc công khai minh bạch mọi cơ chế để mọi người đều có thể dễ dàng tố cáo, phòng chống tham nhũng", ông Truyền nói.
Tổng Thanh tra Chính phủ đã thông tin chi tiết cho báo giới về 9 cuộc thanh tra lớn đã kết thúc tính đến thời điểm này.
Về thanh tra Ngân hàng Nhà nước, theo ông Truyền, TTCP có kiến nghị đến 3 vấn đề xung quanh việc giải quyết hợp đồng giấy in tiền, việc mua sắm thiết bị và trách nhiệm quản lý quỹ quản lý dự trữ ngoại hối.
Sau khi xem xét, Thủ tướng cũng thấy có rất nhiều vấn đề đã rõ, ví dụ như xung quanh vấn đề có liên quan đến hợp đồng mua sắm máy móc hoặc làm trái nguyên tắc trong đấu thầu. Các việc này đã được thanh tra phản ánh rất rõ cho nên Thủ tướng thấy không cần thiết phải có sự chỉ đạo gì thêm.
Về cuộc thanh tra Vietnam Airlines, ông Truyền cho hay, TTCP đã kết thúc và đã báo cáo với Thủ tướng. "12 nội dung mà chúng tôi đã thanh tra thì đều có sai phạm với mức độ khác nhau, trong đó có những sai phạm do nguyên nhân khách quan, và nhiều sai phạm do nguyên nhân chủ quan. Hai nội dung lớn nhất là tùy tiện trong quản lý tài chính và chưa thể hiện đầy đủ trách nhiệm của mình trong việc mua sắm thiết bị, phụ tùng máy móc cho hoạt động của hàng không".
Tổng TTCP cho biết, Thủ tướng thấy rõ trách nhiệm của lãnh đạo Tổng công ty Hàng không Việt
Giải thích nguyên nhân công tác thanh tra Vietnam Airlines bị kéo dài, ông Truyền nói, lúc đầu TTCP chỉ được giao làm việc về 6 nội dung, sau đó tăng lên 8 và cuối cùng là 12 nội dung. "Cứ vừa kết thúc một chặng thì lại được phản ánh và yêu cầu làm rõ thêm". Tuy nhiên, Tổng TTCP cũng nhắc đến phần lỗi chủ quan của lãnh đạo VNA đã "cung cấp tài liệu, hồ sơ cho đoàn thanh tra rất chậm trễ, có nhiều nội dung phải làm lại từ đầu mới có thể cung cấp được... VNA giải trình nhiều lần, nhiều lượt và mức giải trình cũng lớn nhất kể từ trước tới nay. Kết luận của Thanh tra chỉ dài mấy chục trang, nhưng giải trình của VNA lên đến gần 150 trang".
Cơ quan thanh tra đã có kết luận và báo cáo Thủ tướng kết quả thanh tra tại 4 đơn vị khác: Tổng công ty Điện tử và Tin học Việt
Tổng hợp kết quả 6 cuộc thanh tra, TTCP đã phát hiện tổng giá trị sai phạm 298,9 tỷ đồng và 1.248.805USD. Tuy nhiên, trả lời câu hỏi: Vì sao kiến nghị xử lý tập thể và cá nhân còn rất khiêm tốn, ông Trần Văn Truyền trả lời: Việc xử lý đến hình thức nào phụ thuộc vào kết quả kiểm điểm và kết luận và xử lý. TTCP từ đầu đã không đưa kiến nghị nào về hình thức xử lý cụ thể mà chỉ kiến nghị đến mức nặng nhất là buộc thôi việc, cách chức hoặc khiển trách.
"Sau khi kết luận, TTCP chỉ có trách nhiệm theo dõi đánh giá và tiếp tục báo cáo Thủ tướng về mức độ chấp hành của đơn vị đó chứ không quyết định được hình thức xử lý cụ thể. TTCP chưa có điều kiện và khả năng để làm việc này. Hơn nữa, luật pháp không quy định TTCP phải có nghĩa vụ làm việc này".
Ông Truyền cũng lý giải, các cuộc thanh tra thường phát hiện số tiền và vật chất sai phạm lớn, nhưng sai phạm có nhiều nguyên nhân: do tham ô, thiếu trách nhiệm hay một số yếu tố khác. "Thanh tra chỉ kiến nghị những vấn đề mang tính chủ quan và khả thi chứ không khả thi thì cũng không thể kiến nghị được. Ví dụ như chậm giải toả đền bù đường 5 bị phạt đến 3 triệu USD thì cũng không thể thu hồi được. Vì vậy, kiến nghị thu hồi bao giờ cũng thấp hơn".
