Trong chuyến thăm và làm việc tại quần đảo Trường Sa (QĐTS) cùng đoàn công tác của Tổng cục Chính trị-Bộ Quốc phòng mới đây, Chuẩn Đô đốc Trần Thanh Huyền, Phó Chính uỷ Quân chủng Hải quân  đã dành cho phóng viên Báo Phú Yên một cuộc phỏng vấn.

* Chuẩn Đô đốc đánh giá thế nào về vị trí, ý nghĩa của biển đảo, nhất là QĐTS và thềm lục địa phía Nam của nước ta?

- Biển đảo nói chung, QĐTS và thềm lục địa phía Nam của nước ta nói riêng có vị trí địa lý quan trọng và ý nghĩa chiến lược đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Về giao thông, QĐTS án ngữ đường hàng hải quốc tế nối liền Thái Bình Dương với Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương, giữa châu Âu, châu Phi, Trung Cận Đông với Trung Quốc, Nhật Bản, với các nước Đông Nam Á và Đông Bắc Á. Đây là một tuyến đường huyết mạch có lưu lượng tàu thuyền tấp nập vào hàng thứ hai trên thế giới (chỉ sau Địa Trung Hải). Trung bình mỗi ngày có từ 250 đến 300 tàu biển các loại đi qua biển Đông, trong đó có 15 đến 20% tàu lớn trọng tải trên 30.000 tấn. Hiện nay, trên các đảo và bãi san hô đã có một số công trình kiên cố và nhà ở, một số đảo có đèn biển, có luồng vào. Trên luồng có thiết bị phao dẫn luồng và phao buộc tàu tạo thuận lợi cho tàu thuyền vào tránh giông bão.

Về quân sự, QĐTS là lá chắn quan trọng bao quanh vùng  biển và dải bờ biển Nam Trung Bộ và Nam Bộ, bảo vệ sườn phía Đông của đất nước. Sự liên kết giữa các đảo, cụm đảo, tuyến đảo hình thành một hệ thống cứ điểm tiền tiêu để ngăn ngừa và đẩy lùi các hoạt động lấn chiếm của tàu thuyền nước ngoài.

Về kinh tế, QĐTS có nhiều hải sản quý như hải sâm, rùa biển, cá ngừ, tôm hùm, rong biển, các loài ốc có giá trị dinh dưỡng được khai thác, chế biến tốt sẽ mang lại thu nhập lớn cho nhân dân và làm hàng hoá xuất khẩu thu lợi nhuận cao cho Nhà nước. Với vị trí ở giữa biển Đông, QĐTS có thế mạnh về dịch vụ hàng hải, nghề cá đối với tàu thuyền đi lại và đánh bắt hải sản trong khu vực, đồng thời, là địa điểm du lịch hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Trong một vài thập kỷ tới, với tốc độ phát triển kinh tế cao của các nước trong khu vực (dự báo khoảng 7%/năm), khối lượng hàng hoá vận chuyển qua biển Đông nói chung, vùng biển thuộc QĐTS nói riêng có vai trò to lớn trong thương mại quốc tế. Đặc biệt, sau khi xây dựng xong, kênh KRA ở Thái Lan sẽ thu hút một số tuyến đường biển quốc tế lớn đi qua đây, tạo cơ hội để chúng ta chia sẻ thị phần vận tải quốc tế. Khi đó vùng biển Việt Nam và QĐTS sẽ trở thành chiếc “cầu nối” cực kỳ quan trọng để phát triển thương mại quốc tế và mở rộng giao lưu với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Ngoài ra, QĐTS có nguồn dầu khí là tài nguyên lớn và quan trọng nhất, ta đã và sẽ khai thác nhiều triệu tấn dầu thô và nhiều tỷ mét khối khí phục vụ cho phát triển kinh tế.

* Với vị trí và ý nghĩa đặc biệt như vậy, theo đồng chí, việc đầu tư cho TS trong thời gian qua như thế nào?

- Thời gian qua, không chỉ có sự quan tâm của Đảng, Nhà nước mà cả nước  cùng hướng về TS, “vì TS thân yêu”. Hàng năm, vào mùa biển yên, sóng lặng, ngoài các đoàn khách ra thăm, tặng quà cho các đảo, hàng trăm tàu thuyền của ngư dân các tỉnh, thành trong cả nước, nhất là các tỉnh ven biển miền Trung như Phú Yên, Bình Định, Quảng Ngãi…đi đánh bắt hải sản cũng đến với TS, làm cho đảo xa và đất liền ngày càng xích lại gần nhau hơn. Đặc biệt sau khi Nhà nước đầu tư xây dựng cầu cảng đảo TS Lớn (hoàn thành năm 1994), hàng hoá, lương thực, thực phẩm… đưa ra đảo nhiều hơn, thuận tiện hơn. Đồng thời, cùng với việc xây nhà ở kiên cố, khang trang cho bộ đội, nhiều công trình kinh tế kết hợp với quốc phòng, phục vụ dân sinh, như sân bay, trạm điện thoại qua vệ tinh, trạm khí tượng thuỷ văn, trạm thu phát sóng truyền hình VTV1,VTV3, trạm thu phát sóng FM… lần lượt được xây dựng, đã làm thay đổi diện mạo của TS, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần bộ đội và nhân dân trên đảo. Tuy nhiên, so với vị trí và ý nghĩa của QĐTS, sự đầu tư vẫn còn hạn chế do điều kiện kinh tế của ta còn khó khăn.

Trạm dịch vụ nghề cá và nuôi trồng thủy sản được Bộ Thủy sản đầu tư xây dựng trên quần đảo Trường Sa – nơi tàu thuyền ngư dân các tỉnh, thành trong cả nước thường xuyên lui tới tiếp xăng dầu, nước ngọt... Ảnh:X.HIẾU

Là một trong 12 huyện đảo của đất nước, có ý nghĩa cực kỳ quan trọng về quốc phòng, an ninh, TS đang tiếp tục  nhận được  sự quan tâm đầu tư của cả nước để từng bước trở thành trung tâm kinh tế, giao thông trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

* Theo Chuẩn Đô đốc, công tác tuyên truyền về TS cần tập trung những nội dung gì trong thời gian tới?

- Trước tiên là khẳng định TS cũng như Hoàng Sa là thuộc chủ quyền của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chúng ta hoàn toàn có đầy đủ căn cứ khoa học một cách vững chắc cả về lịch sử và pháp lý phù hợp với luật pháp và tập quán quốc tế để khẳng định điều này. Tiếp theo là làm cho các cấp, các ngành hiểu được vị trí, tầm quan trọng của TS, cùng tiến hành nghiên cứu về biển đảo để tham mưu cho Đảng tạo thế mạnh cho vùng biển. Mối quan hệ giữa kinh tế với quốc phòng an ninh trên biển là mối quan hệ khăng khít không thể tách rời. Vấn đề chiến tranh nhân dân và quốc phòng toàn dân trên biển là một điểm mới cũng cần chú trọng. Ngoài ra, để nhân dân, nhất là thanh thiếu niên và những người trực tiếp làm ăn trên biển hiểu và nhận thức sâu sắc về chủ quyền biển đảo,  cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền  nội dung này trong nhà trường. Hình thức tuyên truyền, giáo dục cũng phải đổi mới, sao cho phù hợp với từng đối tượng, lứa tuổi.

* Xin cám ơn đồng chí Chuẩn Đô đốc!

XUÂN HIẾU (thực hiện)