Giai đoạn 2019-2024, sự tác động của thiên tai, dịch bệnh khiến đời sống của người dân gặp nhiều khó khăn. Trong điều kiện đó, cùng với các chủ trương, chính sách đúng đắn, kịp thời của Đảng, Nhà nước, tinh thần đoàn kết của cộng đồng các dân tộc đã được phát huy một cách mạnh mẽ. Nhờ vậy, hệ thống chính trị ở cơ sở được xây dựng ngày càng vững mạnh; tình hình an ninh chính trị, TTATXH giữ vững; khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố, tăng cường; niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng, Nhà nước ngày càng nâng cao.

Phát huy hiệu quả các chính sách dân tộc

Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhằm phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội; củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc. Đặc biệt, trong giai đoạn 2019-2024, nhiều chính sách dân tộc, phát triển cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) đồng loạt được triển khai nhằm cải thiện đời sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN).

Tiêu biểu, trong 2 năm 2019-2020, thực hiện chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển KT-XH vùng DTTS&MN, tỉnh đã dành gần 37,3 tỉ đồng hỗ trợ đất sản xuất, hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 160 hộ dân; hỗ trợ nước sinh hoạt cho 369 hộ; hỗ trợ vay vốn tín dụng ưu đãi cho 876 lượt hộ; hỗ trợ 3 dự án bố trí sắp xếp ổn định dân cư cho hộ DTTS…

Đặc biệt, việc triển khai cùng lúc 3 chương trình MTQG đã làm thay đổi hoàn toàn diện mạo các huyện miền núi. Tiêu biểu, thực hiện Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN (Chương trình 1719) giai đoạn 2022-2024, Phú Yên được phân bổ hơn 598,5 tỉ đồng, hỗ trợ xây dựng nhà ở cho 426 hộ DTTS nghèo; hỗ trợ đất sản xuất cho 5 hộ; xây dựng 8 công trình nước sinh hoạt tập trung; đầu tư 18 hạng mục công trình thuộc dự án bố trí sắp xếp ổn định dân cư các xã vùng đồng bào DTTS&MN. Nguồn vốn này cũng đầu tư, nâng cấp 187 công trình thiết yếu; 17 hạng mục công trình tại 3 trường phổ thông dân tộc nội trú; sửa chữa 26 nhà văn hóa thôn, buôn; thiết lập 12 địa điểm hỗ trợ đồng bào DTTS ứng dụng CNTT tại các xã đặc biệt khó khăn…

Giai đoạn 2019-2020, Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững hỗ trợ trên 59,45 tỉ đồng đầu tư 152 công trình cơ sở hạ tầng xã, thôn buôn đặc biệt khó khăn; duy tu, bảo dưỡng 11 công trình; hỗ trợ 680 hộ dân phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo… Giai đoạn 2022-2024, Phú Yên được phân bổ hơn 34,1 tỉ đồng. Các địa phương đã hỗ trợ đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo ở 18 xã; tổ chức 7 lớp học nghề cho 152 học viên; 5 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho 270 cán bộ làm công tác giảm nghèo ở cơ sở… Kết quả, trong 5 năm (2019-2024), chương trình đã thực hiện mục tiêu giảm tỉ lệ hộ nghèo bình quân từ 0,7-1%; tỉ lệ hộ nghèo DTTS giảm trên 3%/năm.

Giai đoạn 2022-2024, Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới phân bổ gần 150,3 tỉ đồng cho các huyện miền núi. Đến nay, 6/23 xã vùng đồng bào DTTS&MN đạt chuẩn nông thôn mới; 7/7 xã có thôn vùng đồng bào DTTS&MN đạt chuẩn nông thôn mới.

Các chương trình, chính sách đã phát huy được hiệu quả đầu tư các nguồn vốn kết hợp với nội lực của đồng bào DTTS&MN. Kết cấu hạ tầng được đầu tư hoàn thiện; bộ mặt nông thôn vùng đồng bào DTTS&MN thay đổi toàn diện. Công tác xây dựng Đảng, chính quyền, mặt trận, các đoàn thể được chú trọng. Hiện nay, tất cả thôn, buôn và trường học trên địa bàn đều có chi bộ đảng. Đảng viên là người DTTS chiếm 5,3% tổng số đảng viên toàn Đảng bộ tỉnh. Nhân dân nói chung, bà con DTTS nói riêng luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; ra sức thi đua sản xuất, phát triển kinh tế, tích cực đóng góp vào các hoạt động của địa phương.

Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế; củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc. Ảnh: NGÔ XUÂN

Tăng cường sức mạnh đoàn kết các dân tộc

Thời gian tới, tình hình thế giới vẫn còn tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp và diễn biến khó lường, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân nỗ lực phát huy tiềm năng, thế mạnh, tạo cơ hội để vùng đồng bào DTTS&MN phát triển nhanh và bền vững. Mục tiêu, nhiệm vụ của công tác dân tộc từ nay đến năm 2029 là tiếp tục triển khai thực hiện tốt các chương trình, chính sách an sinh xã hội nhằm hoàn thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân; phấn đấu đưa vùng đồng bào DTTS&MN thoát nghèo và phát triển bền vững.

Để thực hiện được mục tiêu trên, đại hội đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp như: tiếp tục xây dựng nền nông nghiệp phát triển bền vững gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; tập trung đầu tư phát triển các ngành công nghiệp có lợi thế như khai thác, chế biến khoáng sản và sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến lâm sản gắn với quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu và bảo vệ môi trường. Đồng thời phát triển đa dạng các hoạt động thương mại, dịch vụ gắn với văn hóa vùng đồng bào DTTS&MN…

Về xã hội, các cấp, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh phát triển giáo dục đào tạo, nâng cao dân trí cho người dân; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh công tác giảm nghèo, nâng cao mức sống của đồng bào DTTS; tiếp tục chăm lo xây dựng đời sống văn hóa, bảo tồn và phát triển đa dạng bản sắc văn hóa của các dân tộc; tăng cường mạng lưới y tế cho vùng sâu, vùng xa…

Về giải pháp cụ thể, đại hội yêu cầu các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể thường xuyên tuyên truyền, triển khai thực hiện tốt các nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về đại đoàn kết dân tộc; xác định công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách; là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị.

Để làm được điều đó, các ngành, địa phương cần huy động và lồng ghép mọi nguồn lực để phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN; tiếp tục gìn giữ những giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp, xóa bỏ một số phong tục tập quán lạc hậu. Đồng thời chú trọng nâng cao chất lượng và hiệu quả GD-ĐT; quan tâm chăm sóc sức khỏe, bảo đảm vệ sinh môi trường. Trong giai đoạn mới, cần phát huy mạnh mẽ truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết thống nhất; xây dựng cơ sở đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh; đẩy mạnh công tác phát triển đảng; phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào DTTS. Tiếp tục giữ vững AN-QP, đảm bảo TTATXH, kiên quyết không để các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo để kích động, lôi kéo, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc; kiên quyết không để xảy ra điểm nóng về an ninh, chính trị, TTATXH trên địa bàn.

Đồng bào DTTS cần tiếp tục phát huy tính tự lực tự cường, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước; ra sức thi đua lao động sản xuất để thoát nghèo bền vững, vươn lên làm giàu chính đáng.

TRƯƠNG VĂN PHƯƠNG

Trưởng ban Dân tộc tỉnh