Đi công tác Trường Sa, hay ngắn gọn hơn là “đi Trường Sa”, với bất kỳ người con đất Việt nào cũng thấy tự hào nếu may mắn được ra Trường Sa. Có một lần đặt chân đến quần đảo thiêng liêng của Tổ quốc mới cảm nhận được vẻ đẹp của biển đảo, thấu hiểu hơn việc gìn giữ, bảo vệ chủ quyền biên giới biển chưa bao giờ dễ dàng. Để rồi từ đó, trong mỗi người như được tiếp thêm tình yêu, niềm tin và quyết tâm bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc…

Luôn trong tim

Mặc dù năm 2016 mới được đặt chân đến Trường Sa lần đầu tiên, nhưng trước đó, NSND Cao Hữu Nhạc, nguyên Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển đã sáng tác một số bài hát về quần đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Bài hát “Gửi đảo xa” được ông viết từ những năm 1983 với những ca từ chan chứa tâm tình, khao khát được một lần đến với Trường Sa, ngắm nhìn vẻ đẹp của biển đảo quê hương: “Đảo là con tàu neo vào lòng Tổ quốc/ Rất hiền hòa nhưng cũng lắm phong ba/ Gửi anh tình đảo Trường Sa…” đã sớm đi vào lòng người.

Song, chỉ khi cùng các diễn viên, nhạc công của Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển và đoàn công tác của tỉnh Phú Yên đặt chân đến Trường Sa, đi giữa trùng khơi mênh mông sóng vỗ, chứng kiến hình ảnh hùng vĩ của biển đảo quê hương, hòa mình vào đời sống sinh hoạt của quân và dân ta trên đảo mới giúp ông thấu cảm hơn về quần đảo đầy nắng gió của Tổ quốc. Từ đó, NSND Cao Hữu Nhạc có thêm trải nghiệm và cảm xúc để sáng tác về Trường Sa. Nửa tháng lênh đênh trên tàu ra thăm các đảo Trường Sa Lớn, Tiên Nữ, Đá Tây, An Bang, Nhà giàn DK1… đã để lại trong ông nhiều cảm xúc khó quên. Ngoài tặng đàn ghi ta cho các đảo, ông cùng các diễn viên, nhạc công của Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển còn ngồi quây quần, đàn hát cho lính đảo nghe. Nghệ sĩ không quen với sóng gió biển cả, làm sao tránh được việc say sóng. Nhưng trước sự tiếp đón nồng hậu, tình cảm của anh em lính đảo, các diễn viên, nhạc công của nhà hát vẫn cất vang lời ca, tiếng hát trong niềm xúc động tràn dâng...

NSND Cao Hữu Nhạc chia sẻ: “Được ra Trường Sa là mơ ước của nhiều người, song rất ít người có được cơ hội ấy, nên tôi quyết tâm không để phí cơ hội được trao. Sau chuyến đi nhiều cảm xúc và kỷ niệm ấy, tôi đã sáng tác hai bài hát về Trường Sa”.

Đưa Trường Sa về “gần” với đất liền

Với những người làm báo, được ra Trường Sa công tác, đó là niềm tự hào, một chuyến đi lớn, nếu không muốn nói là “để đời” trong đời cầm bút. Ấy vậy mà nhà báo Xuân Hiếu, Báo Phú Yên lại có đến 3 lần (2007, 2014, 2018) vinh dự được đặt chân đến Trường Sa. Anh đã đi được gần 25 đảo, điểm đảo trong 33 đảo, điểm đảo ở quần đảo Trường Sa trong cả hai mùa biển động và biển êm. Anh kể: Năm 2007, khi tôi ra Trường Sa, lúc đó đời sống sinh hoạt của lính đảo còn nhiều khó khăn. Tôi ra Trường Sa Lớn, thủ phủ của huyện đảo và một số đảo nổi khác chỉ có một số cây xanh ở khu vực trung tâm đảo, trên đảo là những căn nhà lợp tôn trên nền cát san hô. Hơn 10 năm sau quay lại nơi này, Trường Sa đã thay đổi rất nhiều, hạ tầng cơ sở tại các đảo khang trang hơn. Các công trình bảo đảm an toàn hàng hải, hỗ trợ ngư dân vươn khơi bám biển như âu tàu, hải đăng, khu dịch vụ hậu cần nghề cá đã và đang được xây dựng ở nhiều đảo như Song Tử Tây, Đá Tây, Sinh Tồn, Trường Sa… Đặc biệt, nhiều đảo đã có người dân sinh sống, có trường tiểu học, trạm y tế khang trang và những ngôi chùa. Các đảo đều có hệ thống điện gió và điện mặt trời, đủ cho các đơn vị và người dân sử dụng trong sinh hoạt.

Các nhà báo trò chuyện cùng cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ tại đảo Đá Đông C, thuộc quần đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: HÀ MY

Trong rất nhiều kỷ niệm gom góp được ở Trường Sa, nhà báo Xuân Hiếu nhớ nhất kỷ niệm được làm… ca sĩ “bất đắc dĩ”. Khi đó sóng lớn nên tàu không thể cập đảo An Bang, đoàn văn công của Trường đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội đã hát cho lính đảo nghe bằng loa thông qua bộ đàm. “Mỗi cánh thư về từ đảo xa/ Anh thường nói rằng Trường Sa lắm xa xôi/ Nơi anh đóng quân là một vùng đảo nhỏ…” - tiếng hát đang vang lên bỗng nghẹn lại bởi những tiếng nấc. Các văn công vì quá xúc động nên không thể hát tiếp. Vậy là nhà báo Xuân Hiếu nhanh trí tiếp lời. Kết thúc chuyến đi, anh được đặc cách tặng Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Nhà báo Xuân Hiếu tâm sự: “Tôi cảm thấy mình may mắn vì được 3 lần đặt chân đến Trường Sa, thông qua những bài báo của mình đưa quần đảo thiêng liêng của Tổ quốc về “gần” với đất liền hơn. Nếu có cơ hội, tôi sẽ đi Trường Sa nhiều lần nữa để viết về vùng biển, đảo thân thương của Tổ quốc mình, viết về những người lính, người dân, những em bé thân yêu đang làm nhiệm vụ, sinh sống ở nơi đầu sóng ngọn gió, góp phần giúp người dân Việt thêm đoàn kết, đồng lòng cùng Đảng, Nhà nước trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền”.

Trách nhiệm của tất cả chúng ta

Mong ước một lần đặt chân tới Trường Sa của Nguyễn Thị Bích Trâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Doanh nhân Khởi nghiệp Phú Yên cuối cùng cũng trở thành hiện thực vào năm 2019. Vượt qua vòng thi tuyển của Trung ương Đoàn và Bộ Tư lệnh Hải quân, cô gái sinh năm 1994 này đã được chọn là một trong những đại biểu thanh niên tiêu biểu ra thăm cán bộ, chiến sĩ, nhân dân huyện đảo Trường Sa trong Hành trình Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương. “Tôi đã rất vui mừng và tự hào khi được Trung ương Đoàn lựa chọn tham gia hành trình ý nghĩa này. Tôi gọi đó là hành trình đẹp nhất cuộc đời bởi lẽ có quá nhiều cảm xúc và kỷ niệm mà tôi khó có thể tìm thêm một lần nào nữa”, Trâm xúc động chia sẻ.

Trong hành trình hơn 10 ngày ra thăm Trường Sa, Trâm gom về cho mình nhiều kỷ niệm đáng nhớ. Khi đoàn hành trình của Trâm ra thăm Trường Sa Lớn cũng là lúc nơi đây đón đoàn thân nhân chiến sĩ ra thăm. Được nghe những câu chuyện, chứng kiến giây phút trùng phùng đầy xúc động của các chiến sĩ hải quân và người nhà, Trâm thêm hiểu hơn về sự hy sinh của những người lính đảo. Cũng trong chuyến hành trình đặc biệt này, Trâm đã gặp được các chiến sĩ đồng hương Phú Yên đang làm nhiệm vụ trên các đảo. Trâm mừng rỡ chuyện trò, tặng các chiến sĩ nhu yếu phẩm mang ra từ đất liền; các chiến sĩ tặng lại cho Trâm những cây hoa làm từ ốc biển thắm tình lính đảo…

Song theo Trâm, kỷ niệm mà cô gái quê Phú Yên này nhớ nhất đó là Lễ tưởng niệm các cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh trong sự kiện Gạc Ma tại quần đảo Trường Sa. Khi tàu neo lại tại vùng biển Gạc Ma để làm lễ tưởng niệm, giữa trùng khơi sóng vỗ, những nén tâm nhang được thắp lên nghi ngút. Mọi người dâng hương, thả vòng hoa tươi, hạc giấy xuống biển, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ. Những giọt nước mắt biết ơn cứ lăn tràn trên khuôn mặt của Trâm và các bạn trẻ trong đoàn…

Trâm bộc bạch: “Trong hành trình ra với Trường Sa, hành trang mà chúng tôi mang theo là cảm xúc, nhưng mang về là cả một niềm tin lớn lao. Tôi tin rằng với sự sát cánh của đất liền cùng bản lĩnh chính trị và tinh thần chiến đấu kiên cường của cán bộ, chiến sĩ Hải quân Việt Nam, chúng ta sẽ bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Riêng tôi, với sức trẻ và lòng nhiệt huyết, tôi sẽ nỗ lực tuyên truyền nâng cao ý thức và trách nhiệm trong các bạn trẻ, làm nhiều việc ý nghĩa để hiện thực hóa khát vọng thanh niên vươn ra biển lớn”.

HÀ MY