Ngày 1/1/1993, huyện đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) chính thức được thành lập. Tuy nhiên, vai trò quan trọng đặc biệt của địa phương này về kinh tế - xã hội và chiến lược quốc phòng - an ninh, nhất là bảo vệ chủ quyền biển đảo đã được khẳng định từ lâu. Về lại Lý Sơn lần này, tôi cảm nhận bao điều mới mẻ…
Nườm nượp du khách
Dễ thấy nhất là từ lúc toàn huyện chỉ có 1-2 khách sạn, nay thì đã có hàng chục khách sạn mọc lên cùng hàng trăm nhà nghỉ, homestay. Ông Trần Minh Khánh, chủ nhà nghỉ Đại Dương cho hay đây là mùa cao điểm du lịch nên khách đến Lý Sơn nườm nượp, nếu không liên hệ đặt trước thì khó có phòng nghỉ bài bản. Không tính lượng người thường xuyên ra làm ăn với đảo, mỗi ngày Lý Sơn đều đón trên 1.000 khách du lịch.
Theo anh Trần Tấn Hữu, Trưởng Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện, Lý Sơn phát triển “đột biến” từ năm 2014, khi huyện đảo chính thức hòa điện lưới quốc gia bằng cáp ngầm nối từ đất liền. Đây là huyện đảo nằm về phía đông bắc, cách đất liền 15 hải lý, khoảng 25km đường chim bay. Hiện tại, mỗi ngày đã có hàng chục chuyến tàu khách cao tốc, siêu tốc ra vào Lý Sơn từ cảng Sa Kỳ (Quảng Ngãi); trong vòng nửa giờ, du khách từ TP Quảng Ngãi đã có thể đặt chân tới Lý Sơn.
Lý Sơn trước đây được gọi là cù lao Ré mà theo cách lý giải của dân gian là “cù lao có nhiều cây ré”, là huyện đảo duy nhất của Quảng Ngãi. Lịch sử đảo Lý Sơn gắn liền với các khối cộng đồng cư dân sinh sống trên đảo từ hàng ngàn năm trước, với đội hùng binh Hoàng Sa nổi tiếng. Ba lớp cư dân Sa Huỳnh - Chămpa - Việt đã gắn bó chặt chẽ với sự hình thành và phát triển của đảo. Họ đã bảo vệ chủ quyền hòn đảo và để lại nhiều di sản văn hóa vô cùng giá trị đến nay vẫn được bảo tồn và phát huy. Ngày 1/1/1993, huyện đảo Lý Sơn chính thức được thành lập. Tuy nhiên, vai trò quan trọng đặc biệt của đảo Lý Sơn về kinh tế - xã hội và quốc phòng - an ninh, nhất là bảo vệ chủ quyền biển đảo, đã được khẳng định từ lâu…
Trò chuyện với ngư dân Trần Minh Khải (xã An Vĩnh), tôi được biết anh đang điều hành tàu cá 90CV, còn vợ anh ở nhà làm 2 sào tỏi. “Vùng biển Hoàng Sa là ngư trường truyền thống của dân Lý Sơn, cá nhiều lắm. Ở đây, ngư dân và lực lượng biên phòng luôn phối hợp chặt chẽ để đảm bảo an toàn đánh bắt. Chủng loại phong phú, chất lượng của hải sản Lý Sơn thì không ở đâu bằng. Ngư dân Lý Sơn luôn sống khỏe với việc đánh bắt xa bờ, gần bờ. Nhất là khi lượng du khách đổ về ngày một nhiều, cuộc sống của người dân Lý Sơn càng được nâng cao. Riêng đám tỏi nhà tôi, hiện cho thu nhập trên 200 triệu đồng/năm”, anh Khải nói.
Khát vọng cùng quê nhà
Về Lý Sơn lần này, tôi gặp đôi vợ chồng trẻ Phạm Văn Công và Nguyễn Thị Mỹ Yến khát khao xây dựng thương hiệu “Tỏi sạch Lý Sơn”. Quen nhau từ giảng đường đại học, tốt nghiệp xong là cặp đôi này trở lại quê nhà để khởi nghiệp bằng mô hình trồng tỏi an toàn.
“Giống tỏi truyền thống Lý Sơn đã vang danh về giá trị, chất lượng. Thế nhưng hiện tại, người dân vẫn chưa hướng nhiều đến phương thức canh tác an toàn. Chưa kể, nhiều loại tỏi từ “đất liền” được đưa ngược ra để “trà trộn” tỏi Lý Sơn. Ước mong của vợ chồng tôi là tỏi Lý Sơn phải được canh tác theo phương thức hữu cơ, an toàn tuyệt đối cho người tiêu dùng và người sản xuất. Tôi vừa làm vừa tác động đến nông dân huyện đảo hướng ý thức sản xuất nông sản sạch”, Công tâm sự.
Năm 2016, vợ chồng Công đầu tư gần 100 triệu đồng để trồng 2.000m2 tỏi theo phương thức canh tác an toàn. Sản xuất tỏi theo cách này chi phí tăng khoảng 20% và sản lượng cũng sụt giảm khoảng 30% so với cách trồng thông thường. Thế nhưng thành quả lớn nhất là tỏi sạch. Bên cạnh đó, vợ chồng Công còn trồng gối vụ hành củ Lý Sơn, một sản phẩm cũng nổi tiếng không kém tỏi Lý Sơn. Tiếp đó, gia đinh Công vét vốn thành lập doanh nghiệp Dori vừa sản xuất vừa phân phối các đặc sản sạch của Lý Sơn.
Tại đảo Lý Sơn, cửa hàng mang thương hiệu Dori đang có phong cách trưng bày, kinh doanh rất khác biệt với thông điệp “Khát vọng Lý Sơn”. Cửa hàng chỉ vài chục mét vuông nhưng lượng khách đến mỗi ngày rất đông. Tỏi an toàn Dori giá bán 150.000 đồng/kg, cao hơn tỏi Lý Sơn thông thường 20.000-50.000 đồng/kg, nhưng du khách vẫn tấp nập chọn mua.
“Phải kiên trì làm từng việc nhỏ để du khách tin tưởng và trở lại Lý Sơn. Tôi mong Lý Sơn phát triển nhanh nhưng phải chắc chắn, bền vững. Trong đó có việc góp công sức tạo một thương hiệu tin cậy, mạnh mẽ cho đặc sản quê nhà”, Công khẳng định.
ĐÀO ĐỨC TUẤN
