Trong con mắt của các học giả nước ngoài nghiên cứu về Việt Nam, Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là vị tướng huyền thoại khi chỉ huy những đội quân “chân đất” đánh thắng hai đế quốc hùng mạnh nhất thế giới là Pháp và Mỹ, mà sự ẩn sâu bên trong con người Đại tướng một triết lý về hòa bình, một ý chí, cốt cách văn hóa con người Việt Nam là điều mà các học giả quan tâm.

Phóng viên VOV phỏng vấn ông Laurence.

Ông Laurence Brahm, luật sư người Mỹ, Nhà kinh tế chính trị học chuyên nghiên cứu về châu Á cho biết, ông đã chọn nghiên cứu về Đại tướng Võ Nguyên Giáp như là điểm tiếp cận quan trọng để hiểu về Việt Nam, là yếu tố giúp ông có nhiệm kỳ công tác thành công trên cương vị là cố vấn cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - một lĩnh vực dường như không liên quan gì đến văn hóa, lịch sử, mà là lĩnh vực tài chính, tiền tệ. 

Sau nhiều năm nghiên cứu, ông Laurence vừa viết xong và dự kiến sẽ cho xuất bản trong thời gian tới một cuốn sách về Đại tướng Võ Nguyên Giáp có tên gọi "Ý chí Việt Nam, văn hóa Việt Nam" . Ông Laurence hiện đang làm việc tại Trung Quốc. Phóng viên Đài TNVN thường trú tại Bắc Kinh đã có cuộc trò chuyện với ông.

* Là người ngưỡng mộ và từng dày công nghiên cứu về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, cảm xúc của ông thế nào khi nghe tin Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời?

Tôi cảm thấy thật bàng hoàng, khi nghe tin thông báo từ một người bạn ở Đại sứ quán Việt Nam. Tôi rất buồn và tôi muốn chia sẻ cảm xúc này này đến người dân Việt Nam. Người dân Việt Nam mất đi một nhà lãnh đạo và thế giới cũng mất đi một vị anh hùng, đã đi vào lịch sử thế giới.

Tôi cho rằng, chỉ có vài người trên thế giới với những cống hiến của mình về trí tuệ và chiến lược cần phải được đặc biệt ghi nhận. Và Tướng Giáp là người đã làm biến đổi lịch sử bằng chiến lược của mình chứ không phải chỉ bằng sức mạnh quân sự. Do vậy tôi cảm thấy Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời là tổn thất lớn vì ông chính là thiên tài lãnh đạo. Tôi muốn được chia sẻ những cảm xúc tiếc thương ông với người dân Việt Nam. 

* Điều gì khiến ông muốn viết cuốn sách về Đại tướng Võ Nguyên Giáp?

Tôi đã làm cố vấn cho nhiều công ty nước ngoài đầu tư vào Việt Nam. Tôi tự hỏi rằng là một người nước ngoài làm thế nào có thể cố vấn về Việt Nam. Để làm được điều đó tôi phải bắt đầu như thế nào.

Qúa trình nghiên cứu đã cho tôi thấy, Võ Nguyên Giáp phải là một người hiểu sâu sắc tâm lí của người Việt Nam để có thể vận động và kêu gọi họ tiến hành cuộc chiến tranh thần thánh, chiến thắng những kẻ thù hùng mạnh trên thế giới như Mỹ- Pháp. Do đó tôi phải hiểu Việt Nam bằng cách tìm hiểu về ông Võ Nguyên Giáp. Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một người đã truyền khát vọng cho bất cứ người dân nào tại châu Á. Ông dạy chúng ta hiểu được tầm quan trọng của độc lập, khát vọng có độc lập và làm thế nào để có độc lập cho riêng mình. Ông đã truyền cảm hứng đó cho người dân Việt Nam, giúp họ vượt qua những thách thức chiến thắng kẻ thù. Đó là một tinh thần mà bất kì thời đại nào chúng ta cần có, không chỉ trong chiến tranh mà còn trong các vấn đề kinh tế, tài chính toàn cầu hiện nay.

* Trong quá trình nghiên cứu về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, điều gì để lại cho ông ấn tượng sâu đậm nhất ?

Điều tôi ấn tượng nhất về Đại tướng Võ Nguyên Giáp là sự hiểu biết của ông. Ông không chỉ là một vị tướng mà còn là một nhà lịch sử. Ông hiểu về lịch sử thế giới, lịch sử Việt Nam, vùng đất cũng như con người Việt Nam. Ông áp dụng những hiểu biết lịch sử này vào công việc. Tại sao tôi lại nói như vậy, chúng ta hãy nói về sách lược. Một người chỉ huy khi đưa ra sách lược không chỉ dựa vào những lí thuyết về lịch sử, tài chính ...mà chúng ta phải hiểu về con người, vùng đất cũng như truyền cảm hứng cho người dân nơi đây. Đại tướng Võ Nguyên Giáp hiểu được điều này và áp dụng rất thành công. Ông không những là vị tướng tài ba mà còn là một nhà tâm lí giỏi.

* Khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời, Thượng nghị sĩ John McCain –một người lính Mỹ từng tham gia chiến tranh ở Việt Nam đã bày tỏ cảm xúc và thể hiện sự kính trọng đối với Đại tướng qua trang blog cá nhân của mình. Ông có thể cho biết người Mỹ nói chung có cái nhìn như thế nào về Đại tướng Võ Nguyên Giáp?

Tôi nghĩ có nhiều góc cạnh khác nhau mà người Mỹ muốn hiểu thêm về Tướng Giáp. Trước hết, trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, khi người Mỹ tham chiến, họ không biết làm thế nào để chiến thắng. Rồi sau đó, họ không thể hiểu nổi tại sao một đất nước lạc hậu về kinh tế lại có thể đánh thắng một nước công nghiệp hùng mạnh như Mỹ vào thời điểm đó. Chiến thuật đánh du kích, trí thông minh của người Việt Nam đã làm nên chiến thắng và người Mỹ đã hiểu ra điều đó.

Hàng chục năm sau, khi các cựu chiến binh và nhiều người Mỹ nhìn lại cuộc chiến, họ đã ngưỡng mộ, khâm phục không chỉ đối với Tướng Giáp mà người dân Việt Nam nói chung trong cuộc đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước và bây giờ là công cuộc xây dựng nền kinh tế ngày càng thịnh vượng, một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Nhiều cựu chiến binh mà tôi biết muốn quay trở lại Việt Nam. Điều này có vẻ như không bình thường. Những người tham gia cuộc chiến thường không muốn quay trở lại nơi họ từng chứng kiến hoặc bản thân phải gánh chịu những nỗi đau vì không ai muốn nhớ đến sự khổ đau. Nhưng các cựu chiến binh đó muốn trở lại. Đây cũng là điều mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp  đề cập trong một tác phẩm của ông về chiến lược quân sự và cũng chính tinh thần của người dân Việt Nam đã khích lệ các cựu chiến binh quay trở lại Việt Nam.

Tôi nghĩ đây cũng là thời điểm mà Việt Nam và Mỹ bỏ qua quá khứ đau thương để tiến tới một kỉ nguyên mới. Tôi đã từng đọc bản tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh. Tôi nghĩ những nguyện vọng của người dân Việt Nam cũng giống người dân Mỹ những năm 1776. Do đó chúng ta hãy gạt bỏ quá khứ, hướng đến những kỷ nguyên hợp tác kinh tế chính trị tốt đẹp hơn.

Theo VOV