Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đội nữ Biệt động thuộc Ban An ninh tỉnh Phú Yên đã lập được nhiều chiến công xuất sắc, góp phần tô thắm những trang sử vàng vẻ vang của lực lượng An ninh Phú Yên anh hùng.
Sau cuộc tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, địch tổ chức phản kích quyết liệt, khủng bố rất gắt gao, gây nhiều khó khăn cho lực lượng cách mạng. Trước tình hình đó, để tiến sâu vào lòng địch, tiêu diệt và làm suy yếu lực lượng của chúng, tháng 9/1968, dưới sự chỉ đạo của Quân khu 5 và thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy Phú Yên, một số chị em ưu tú đang hoạt động ở các huyện, thị được tuyển chọn, rút về để thành lập Đội nữ Biệt động (NBĐ) thuộc Ban An ninh tỉnh Phú Yên.
Những ngày đầu thành lập, Đội NBĐ có 16 người do chị Nguyễn Thị Thu làm Đội trưởng và chị Lê Thị Minh Hãnh làm Chính trị viên, Bí thư chi bộ; chị Trần Thị Ngọc làm Đội phó. Nhiệm vụ đặt ra cho Đội NBĐ là tổ chức các hoạt động diệt ác phá kìm ở vùng nông thôn, đô thị, các cứ điểm của địch, tiến công chính trị làm suy yếu, tan rã hàng ngũ địch, nhất là phải tiêu diệt bằng được bọn ác ôn, gián điệp, tình báo. Đồng thời, đội lựa chọn những quần chúng tốt để xây dựng mạng lưới cơ sở mật bên trong lòng địch để nắm tình hình, tìm cách tiêu diệt địch, hỗ trợ quần chúng nhân dân nổi dậy giành chính quyền.
Mặc dù công việc luôn phải tiếp cận, thâm nhập đi sâu vào sào huyệt của địch, đối mặt với nhiều hiểm nguy nhưng với tinh thần mưu trí, dũng cảm, gan dạ, “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, các NBĐ đã tổ chức trên 80 trận đánh, góp phần gây cho địch nhiều tổn thất. Bên cạnh đó, Đội NBĐ đã phối hợp cùng bộ đội huyện, tỉnh, bộ đội chủ lực đánh địch giữa ban ngày ở khắp các địa bàn, làm cho bọn địch rất hoang mang, lo sợ. Những chiến công xuất sắc của Đội NBĐ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã góp phần vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Hơn 41 năm đã trôi qua, những NBĐ năm xưa giờ đây người còn người mất, mỗi người ở một nơi song họ luôn nhớ về nhau, nhớ về những năm tháng chiến đấu ác liệt đầy khó khăn, gian khổ, thắm tình đồng chí đồng đội, tràn đầy niềm lạc quan cách mạng. NBĐ Nguyễn Thị Minh Hạnh ở phường Xuân Phú (TX Sông Cầu) đã không kìm được xúc động khi nhắc về quãng thời gian ấy. Cuộc sống bận rộn hôm nay vẫn không thể nào làm bà quên đi những năm tháng hào hùng khi bà cùng đồng đội làm nên những chiến công lừng lẫy. Còn NBĐ Nguyễn Thị Thu Liễu hiện đang sống vui tuổi già cùng con cháu ngay tại TP Tuy Hòa. Bà là một trong những NBĐ mưu trí, gan dạ, dũng cảm, đã cùng đồng đội lập nên những chiến công xuất sắc, khiến cho bọn địch phải khiếp sợ. Cùng chung niềm cảm xúc ấy, NBĐ Hà Thị Hồng Phấn ở xã Hòa Bình 1 (huyện Tây Hòa) vẫn luôn tự hào về những năm tháng hào hùng nhất, đẹp nhất mà bà không thể nào quên được.
Chúng tôi đến TP Nha Trang vào những ngày đầu hạ tìm gặp hai NBĐ gan dạ năm xưa là Lê Thị Minh Hãnh và Nguyễn Thị Hồng Hạnh. Trong cuộc tiếp xúc ngắn ngủi với Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Lê Thị Minh Hãnh, không ít lần chúng tôi bị cuốn theo câu chuyện với những chiến công lừng lẫy mà bà nhớ lại. “Tôi nhớ nhất là trận đánh tiêu diệt tên H, trưởng lưới tình báo, biệt danh “Thiên Nga”. Nhiệm vụ này được giao cho tôi. Sau một thời gian tổ chức cho mạng lưới cơ sở theo dõi, tìm hiểu quy luật đi lại, làm việc của tên H, tôi đã xây dựng kế hoạch hành động là đánh công khai đối mặt với hắn. Đây là phương án rất mạo hiểm. Tôi đã tuyên thệ trước cờ Đảng hứa quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ dù bản thân có thể hy sinh. Sau đó, tôi nhận 2 khẩu súng và 2 trái lựu đạn. Khoảng 15 giờ một ngày tháng 3/1969, tôi đóng vai một người đi buôn nông sản với vũ khí được giấu trong người. Trên người tôi mặc 3 chiếc áo màu trắng, xanh và nâu. Trong cuộc chiến đấu ấy, được cơ sở và người dân chở che, đùm bọc, tôi đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; tiêu diệt được tên H và rút lui về căn cứ an toàn”, bà Hành kể.
Câu chuyện có sức cuốn hút đặc biệt bởi sự hấp dẫn theo từng tình tiết. Khoảng cách mong manh, cận kề giữa sự sống với cái chết trong từng trận đánh của bà khiến chúng tôi dường như nghẹt thở. Nhịp sống sôi động của phố biển Nha Trang hôm nay vẫn không thể nào làm bà nguôi ngoai nỗi nhớ quê hương Phú Yên da diết. Bởi nơi đó ngoài kỷ niệm tuổi thơ còn là quãng thời gian mà bà và đồng đội đã làm nên những chiến công xuất sắc, góp phần giải phóng quê hương đất nước.
ĐẶNG VINH
