* Hỏi: Anh tôi bị tâm thần phân liệt đã được chẩn đoán là bệnh hoang tưởng, thường xuyên mắng chửi đánh đập, đòi giết các em tôi. Hiện nay, tôi thấy nhiều vụ án thương tâm xảy ra mà hung thủ là người bị tâm thần. Xin hỏi quy định truy cứu trách nhiệm hình sự với người tâm thần như thế nào? Có cách ly người tâm thần khỏi cộng đồng hay không?

Y Đen (huyện Sông Hinh)

* Trả lời: Căn cứ điều 13 của Bộ luật Hình sự quy định về tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự như sau:

1. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

2. Người phạm tộitrong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều này trước khi bị kết án, thì cũng được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự”.

Do vậy, trường hợp mà bạn nêu ra cần phân biệt rõ:

- Khi thực hiện hành vi phạm tội, nếu anh của bạn mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, mà phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

- Khi thực hiện hành vi phạm tội, nếu anh của bạn vẫn có khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều 13 của Bộ luật Hình sựtrước khi bị kế tán thì cũng đượ cáp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, anh của bạn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.

Hiện nay, pháp luật hiện hành không có quy định “bắt buộc” về việc cách ly người bị bệnh tâm thần với cộng đồng khi người đó không thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Do vậy, để bảo đảm an toàn cho gia đình của bạn nên đưa người anh bị bệnh vào bệnh viện để chữa trị kịp thời.

LS NGUYỄN HƯƠNG QUÊ

(Văn phòng Luật sưPhúc Luật)