Điều tra cấp sơ thẩm bao gồm cả ở giai đoạn điều tra và tại phiên tòa sơ thẩm. Việc điều tra bị coi là không đầy đủ nếu cơ quan điều tra, viện kiểm sát, tòa án cấp sở thẩm không làm sáng tỏ những tình tiết có ý nghĩa quan trọng đối với vụ án.
Bà Đặng Lưu Thị Hồng Nguyệt bị tòa án cấp sơ thẩm huyện Tuy An tuyên phạm tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Khi phúc thẩm, TAND tỉnh Phú Yên đã hủy án để tiến hành tố tụng lại từ giai đoạn điều tra. Sau đó, Viện KSND huyện Tuy An ra quyết định đình chỉ vụ án. Theo bản án sơ thẩm, bà Lâm Thị Thúy Nga làm xong các thủ tục vay tiền tại Chi nhánh ngân hàng liên xã An Mỹ (gọi tắt là Chi nhánh An Mỹ), nhưng sau đó không vay và hợp đồng vẫn lưu lại tại ngân hàng. Bà Đặng Lưu Thị Hồng Nguyệt biết việc này nên đã đến ngân hàng tự xưng là Lâm Thị Thúy Nga để nhận 10 triệu đồng. Tiếp đó, Nguyệt làm hợp đồng tín dụng lấy tên Phan Thị Linh Thảo (một giáo viên cùng trường) để vay 10 triệu tại Chi nhánh An Mỹ. Sau khi bà phát hiện, bà Nguyệt đã thanh toán đủ cả vốn và lãi đối với hợp đồng tín dụng mang tên Phan Thị Linh Thảo, còn hợp đồng mang tên Lâm Thị Thúy Nga còn nợ hơn 9 triệu đồng. TAND huyện Tuy An áp dụng Khoản 1, Điều 139; Điểm b, Khoản 1, Điều 46; Điểm i, Khoản 1, Điều 48 Bộ luật Hình sự (BLHS) phạt bà Nguyệt 12 tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Trong vụ án này, các hợp đồng tín dụng, biên lai thu, nhận tiền có các chữ ký không giống nhau. Bà Nguyệt khai tại cơ quan điều tra và tại phiên tòa sơ thẩm là đã ký nhận tiền. Nhưng sau đó, tại phiên tòa sơ thẩm khác và phiên tòa phúc thẩm, bà Nguyệt không thừa nhận việc vay, nhận tiền. Bà Nguyệt khai người vay, nhận tiền là Huỳnh Thị Cúc. Thế nhưng, cấp sơ thẩm chưa điều tra làm rõ bà Huỳnh Thị Cúc là ai, có phải là người nhận tiền tại ngân hàng không? Việc trưng cầu giám định chữ ký tại các hợp đồng, biên lai thu tiền, nhận tiền để xác định bà Nguyệt có ký nhận tiền hay không cũng chưa được tiến hành, chưa điều tra làm rõ ý thức chủ quan của bà Nguyệt dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt hay để vay tiền… Chính những thiếu sót này, TAND tỉnh Phú Yên đã hủy bản án, trả hồ sơ điều tra lại từ giai đoạn điều tra, nhưng cơ quan điều tra vẫn không làm rõ được.
Còn vụ Trương Quang Minh bị TAND TP Tuy Hòa tuyên phạm tội “Cố ý gây thương tích” và phạt 30 tháng tù. Tuy nhiên khi xét xử phúc thẩm, TAND tỉnh Phú Yên đã nhận định: bản án sơ thẩm kết tội Trương Quang Minh về tội “cố ý gây thương tích” là chưa có cơ sở vững chắc và đã tuyên hủy án để điều tra lại. Theo án sơ thẩm, Quang điều khiển xe mô tô 78F8-6102 chở bạn Nguyễn Văn Gần, nhưng đến thôn Thượng Phú, Bình Kiến (TP Tuy Hòa), Minh thấy phía trước có nhóm thanh niên cầm cây nên đã quay xe lại. Lúc này, nhóm thanh niên đuổi theo, truy hô “Bọn bắt chó trộm”. Minh điều khiển xe chạy nhanh để thoát thân, để không bị đánh nhầm. Khi đến đoạn đường trước nhà ông Nguyễn Văn Xê, Minh cho xe chạy sát lề bên trái, và nhìn thấy ông Nguyễn A đứng gần đó. Lúc này, Gần ngồi sau dùng chân đạp vào ông A ngã xuống đường. Trong khi đó, Minh phát hiện ông Nguyễn Ngọc Sung cầm cây chặn đường nên Minh cho xe đâm thẳng vào ông Sung. Hậu quả ông Sung bị thương tích 57%, Minh bị thương tích 4%, Gần bị một số thanh niên đánh thương tích 36%. TAND TP Tuy Hòa đã áp dụng Khoản 2, Điều 104; Điểm b, p, Khoản 1, Điều 46 BLHS phạt Quang 30 tháng tù về tội “Cố ý gây thương tích”. TAND tỉnh Phú Yên đã tuyên hủy án, trả hồ sơ điều tra lại vì cấp sơ thẩm điều tra không đầy đủ, cấp phúc thẩm không bổ sung được. Trong quá trình điều tra ở cấp sơ thẩm, lời khai của bị cáo và bị hại, nhân chứng… có nhiều mâu thuẫn về vị trí, tư thế, hướng đứng của bị hại khi bị xe tung, khoảng cách từ bị cáo phát hiện đến chỗ bị hại đứng…; ý thức chủ quan của bị cáo có cố ý gây thương tích cho bị hại hay không cũng chưa được làm rõ? Việc đối chất, thực nghiệm điều tra chưa được tiến hành…
Tổ phóng viên Nội chính
