Từ ngày 1/1/2019, Luật An ninh mạng (ANM) 2018 bắt đầu có hiệu lực thi hành. Báo Phú Yên đã có cuộc phỏng vấn Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Phú Yên Nguyễn Hương Quê về Luật ANM nhằm giúp bạn đọc hiểu đúng về luật này.
* Ngày 12/6/2018, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật ANM 2018 và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2019. Theo luật sư, vì sao Luật ANM ra đời?
- Việc ra đời Luật ANM thực tế chỉ là sự cụ thể hóa và nâng lên thành luật các quy định về quản lý ANM trước đây được ban hành và nằm rải rác tại nhiều quy định khác nhau. Mục đích là nhằm bảo đảm hoạt động trên không gian mạng không gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
* Luật sư cho biết những nội dung cơ bản của Luật ANM? Đâu là hành vi bị nghiêm cấm khi sử dụng không gian mạng cũng như thông tin vi phạm Luật ANM?
- Luật ANM gồm có 7 chương, 43 điều, quy định những nội dung cơ bản về bảo vệ ANM đối với hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia; phòng ngừa, xử lý hành vi xâm phạm ANM; triển khai hoạt động bảo vệ ANM và quy định trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Luật ANM không có bất cứ quy định nào cấm đoán hay cản trở mọi công dân hoạt động trên không gian mạng nói chung hay mạng xã hội nói riêng.
Về hành vi bị nghiêm cấm khi sử dụng không gian mạng được Luật ANM quy định khá rõ. Cụ thể, Luật ANM quy định các hành vi nghiêm cấm khi sử dụng không gian mạng như: Tổ chức, hoạt động, cấu kết, xúi giục, mua chuộc, lừa gạt, lôi kéo, đào tạo, huấn luyện người chống Nhà nước; xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xúc phạm tôn giáo, phân biệt đối xử về giới, phân biệt chủng tộc; thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho các hoạt động kinh tế, xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; tổ chức các hoạt động mại dâm, tệ nạn xã hội, mua bán người; đăng tải thông tin dâm ô, đồi trụy, tội ác; phá hoại thuần phong mỹ tục của dân tộc, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng...
Đối với những thông tin vi phạm ANM, cũng được quy định khá rõ như: những thông tin có nội dung tuyên truyền chống Nhà nước; thông tin kích động, gây bạo loạn, phá rối an ninh, gây rối trật tự công cộng; thông tin làm nhục, vu khống, xâm phạm trật tự, quản lý kinh tế…
 |
| LS Nguyễn Hương Quê |
* Vậy còn việc phòng ngừa, xử lý hành vi xâm phạm ANM được quy định như thế nào trong luật này, thưa luật sư?
- Luật ANM quy định: Khi phát hiện thông tin trên mạng có nội dung vi phạm thì chủ quản hệ thống thông tin có trách nhiệm triển khai biện pháp quản lý kỹ thuật nhằm phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin có nội dung vi phạm khi có yêu cầu của lực lượng chuyên trách bảo vệ ANM.
Khi phát hiện thông tin trên không gian mạng có nội dung vi phạm, lực lượng chuyên trách bảo vệ ANM và cơ quan có thẩm quyền ngăn chặn, yêu cầu tạm ngừng, ngừng cung cấp thông tin mạng. Đình chỉ, tạm đình chỉ các hoạt động thiết lập, cung cấp và sử dụng mạng viễn thông, mạng internet, sản xuất và sử dụng thiết bị phát, thu phát sóng vô tuyến và yêu cầu xóa bỏ, truy cập, xóa bỏ thông tin trái pháp luật hoặc thông tin sai sự thật.
Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên mạng viễn thông, mạng internet, các dịch vụ gia tăng trên không gian mạng và chủ quản hệ thống thông tin có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng xử lý các hành vi vi phạm.
* Theo luật sư, Luật ANM sẽ giúp ích gì cho cộng đồng và xã hội? Làm thế nào để Luật ANM thực thi và đi vào cuộc sống?
- Luật ANM được ban hành không phải chỉ cho trước mắt mà cả lâu dài. Bảo vệ ANM là phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi xâm phạm trong lĩnh vực này. Do đó, việc xác định phạm vi điều chỉnh về mặt lãnh thổ đối với hoạt động trên không gian mạng sẽ là điều vô cùng khó khăn. Vì vậy, để Luật ANM được thực thi trong đời sống, trong thời gian tới, các địa phương, ban ngành liên quan phải đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để mọi người nhận thức được vấn đề ANM chính là bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, tổ chức.
Trong thực tế, có nhiều trường hợp sử dụng mạng để bêu xấu cá nhân, tấn công đối thủ kinh doanh nhưng với các quy định hiện hành thì không đủ căn cứ xử lý. Mặc dù hành vi nói xấu là có, thiệt hại là có và người bị hại cũng có đơn đề nghị xử lý nhưng việc lấy chứng cứ xác định ai đã cố tình đưa những thông tin sai sự thật đó gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí bế tắc. Vì vậy, với Luật ANM, dữ liệu trên điện toán đám mây sẽ được đặt tại Việt Nam và một số cơ quan chức năng có thẩm quyền được phép yêu cầu cung cấp, tra cứu các thông tin này, từ đó có cơ sở, chứng cứ cụ thể phục vụ công tác điều tra, xử lý đối với những trường hợp vi phạm.
Vì vậy, để Luật ANM đi vào cuộc sống, mọi người dân hãy đọc kỹ và hiểu đúng về Luật ANM để không bị kẻ xấu lợi dụng và kích động. Vì mọi hành vi vi phạm đều bị xử lý theo pháp luật.
* Xin cảm ơn luật sư!
VĂN TÀI (thực hiện)
