Luật thuế thu nhập cá nhân (TNCN) vừa được Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 2 thông qua và có hiệu lực thi hành từ 1/1/2009. Xin giới thiệu một số giải thích của Tổng Cục Thuế về một số điểm mới của Luật thuế TNCN:
* Việc giảm trừ gia cảnh được tính như thế nào?
- Điểm mới của Luật thuế TNCN là có tính đến việc giảm trừ gia cảnh. Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, thu nhập có được từ tiền lương, tiền công của đối tượng nộp thuế là cá nhân cư trú. Giảm trừ gia cảnh gồm hai phần: Mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 4 triệu đồng/tháng (48 triệu đồng/năm); mức giảm trừ đối với người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng/tháng. (Điều 19 Luật thuế TNCN).
Hiện nay, theo Pháp lệnh thuế thu nhập cao (PLTNC), người nộp thuế có thu nhập là 10 triệu đồng/tháng (bất kể diện độc thân hay diện đã có gia đình phải nuôi cha mẹ, con cái) nộp thuế suất 10% theo biểu thuế lũy tiến (từ 0 đến 5 triệu đồng thuế suất = 0%) 10 triệu- 5 triệu = 5 triệu đồng x 10%= 500.000 đồng. Nay, Luật thuế TNCN có hiệu lực thi hành, bản thân người nộp thuế (diện độc thân) sau khi giảm trừ 4 triệu đồng/tháng, thu nhập chịu thuế là 10 triệu- 4 triệu= 6 triệu đồng, số thuế phải nộp gồm phần thu nhập đến 5 triệu đồng, thuế suất 5% (250.000 đồng) và phần thu nhập còn lại trên 5 triệu đồng (6 triệu- 5 triệu, thuế suất 10%) nộp 100.000 đồng, vậy tổng số thuế TNCN phải nộp là 350.000 đồng, thấp hơn số thuế nộp theo PLTNC hiện nay là (500.000 đồng- 350.000 đồng= 150.000 đồng). Nếu người nộp thuế có hai con, thì sau khi giảm trừ 4 triệu đồng cho chính người nộp thuế và cho 2 người phụ thuộc (1,6 triệu đồng x 2= 3,2 triệu đồng), tổng số tiền được giảm trừ là 7,2 triệu đồng, thu nhập chịu thuế (10 triệu đồng - 7,2 triệu đồng= 2,8 triệu đồng, thuế suất 5%, số thuế phải nộp là 140.000 đồng).
*Trường hợp hai vợ chồng có hai con thì việc giảm trừ gia cảnh được tính cho một người (vợ hoặc chồng) hay được tính cho cả hai?
- Việc giảm trừ cho 2 con do người nộp thuế lựa chọn, cho vợ hoặc chồng hoặc mỗi người trừ một con nhưng không được tính trùng. Việc giảm trừ đó được thực hiện theo nguyên tắc mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào một đối tượng nộp thuế. Ví dụ hai vợ chồng có 2 hoặc 3 con thuộc diện đủ điều kiện của người phụ thuộc (con chưa thành niên, con bị tàn tật, không có khả năng lao động), nếu đã kê khai người phụ thuộc đối với người chồng thì không kê khai người phụ thuộc đối với người vợ.
* Nếu cha mẹ mà người nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng không ở cùng hộ gia đình, thì có được giảm trừ gia cảnh?
- Nếu cha mẹ đã hết tuổi lao động hoặc không có khả năng lao động thì cũng được giảm trừ 1,6 triệu đồng/người/tháng.
- Theo Luật thuế TNCN, khoản thu nhập của người lao động từ việc làm thêm giờ, làm ban đêm có chịu thuế TNCN?
- Phần tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc ban ngày, làm trong giờ theo quy định của pháp luật, tiền lương hưu do quỹ Bảo hiểm xã hội chi trả, các khoản học bổng... đều được miễn thuế.
