Trải qua 70 năm, ngành Tư pháp đã có sự trưởng thành vượt bậc; các thế hệ công chức, viên chức, người lao động ngành Tư pháp đã nỗ lực vượt qua khó khăn, gian khổ, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Công tác tư pháp ngày càng có vị trí quan trọng trong đời sống xã hội, ngày càng gắn kết và phục vụ tốt hơn yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

VƯỢT KHÓ HOÀN THÀNH TỐT NHIỆM VỤ ĐƯỢC GIAO

Ngay từ những ngày đầu sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 lịch sử, ngày 28/8/1945, Bộ Tư pháp chính thức được thành lập, là một trong 12 bộ của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đến năm 1995, theo Quyết định 715/TTg ngày 7/11/1995 của Thủ tướng Chính phủ, ngày 28/8 chính thức trở thành ngày truyền thống của ngành Tư pháp Việt Nam.

70 năm qua, ngành Tư pháp đã vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, không ngừng trưởng thành và lớn mạnh, góp phần quan trọng vào quá trình hình thành, củng cố và hoàn thiện nền tảng chính trị, pháp lý để xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, các thiết chế hành chính tư pháp và bổ trợ tư pháp, vì một nền tư pháp độc lập, trong sạch, phụng sự công lý, phục vụ nhân dân. Trong suốt chặng đường đã qua, ngành Tư pháp Việt Nam luôn bám sát nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao; luôn tập trung trí tuệ, sức lực để thực hiện đồng bộ, sâu rộng các lĩnh vực công tác của ngành: Xây dựng và thi hành pháp luật; kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật; trợ giúp pháp lý; thi hành án dân sự; quản lý nhà nước trong các lĩnh vực hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp; kiểm soát thủ tục hành chính; hướng dẫn công tác pháp chế các bộ, ngành, địa phương; đào tạo và bồi dưỡng cán bộ pháp lý; hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp... Những hoạt động này đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần to lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đặc biệt, trong lĩnh vực xây dựng pháp luật, Bộ Tư pháp đã góp phần tích cực vào việc soạn thảo các bản Hiến pháp của Nhà nước ta qua từng thời kỳ cách mạng, từ Hiến pháp đầu tiên năm 1946, đã đặt nền móng cho hệ thống pháp luật mới, thể hiện bản chất dân chủ nhân dân của Nhà nư¬ớc ta, đến các bản Hiến pháp sau này (năm 2013). Trong 15 năm đầu của Nhà nước dân chủ nhân dân (1946-1960), ngành Tư pháp đã nỗ lực xây dựng nền tảng pháp luật theo những nguyên tắc dân chủ, tiến bộ, góp phần quan trọng vào thành công của cuộc kháng chiến gian khổ, trường kỳ của dân tộc và đường lối xây dựng kinh tế trong những năm đầu lập lại hòa bình ở miền Bắc. Từ năm 1981, sau khi tái lập lại, Bộ Tư pháp đã chủ trì soạn thảo những đạo luật có tính nền tảng của hệ thống pháp luật Việt Nam như Bộ luật Hình sự 1986, 1999; Bộ luật Tố tụng hình sự 1988; Luật Hôn nhân và gia đình 1986, 2000; Bộ luật Dân sự năm 1995, 2005; Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 1997, 2000... đã đánh dấu một bước phát triển quan trọng về trình độ lập pháp của Nhà nước ta, tạo điều kiện thuận lợi cho việc soạn thảo các luật, bộ luật khác...

NGÀNH TƯ PHÁP PHÚ YÊN 26 NĂM XÂY DỰNG VÀ TRƯỞNG THÀNH

Cùng với những đóng góp chung của ngành Tư pháp cho sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước, thời gian qua, tập thể công chức, viên chức và người lao động ngành Tư pháp tỉnh luôn nỗ lực phấn đấu, bám sát sự chỉ đạo của Bộ Tư pháp, Tỉnh ủy và UBND tỉnh để xây dựng, thực hiện kế hoạch công tác của ngành. Nhờđó, các lĩnh vực của công tác tư pháp luôn đạt hiệu quả, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh.

Công tác xây dựng, thẩm định, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật ngày càng đi vào nề nếp, đảm bảo chất lượng và đúng tiến độ. Toàn ngành đã thẩm định hàng trăm văn bản quy phạm pháp luật đảm bảo chất lượng, đúng tiến độ; trên cơ sở đó, HĐND và UBND các cấp đã ban hành văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh tại địa phương. Sở Tư pháp thường xuyên tham mưu UBND tỉnh thực hiện việc rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; tăng cường công tác tự kiểm tra và kiểm tra, xử lý văn bản theo đúng quy định. Qua đó, khắc phục cơ bản tình trạng ban hành văn bản chồng chéo, trái thẩm quyền; sửa đổi, bổ sung, thay thế các văn bản đã hết hiệu lực pháp luật; kiến nghị xử lý, bãi bỏ nhiều văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật hoặc không còn phù hợp. Ngoài ra, toàn ngành luôn tham gia tích cực trong việc góp ý xây dựng các dự án luật, pháp lệnh, các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan Nhà nước cấp trên; tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các lĩnh vực hoạt động tư pháp trên địa bàn tỉnh.

Công tác kiểm soát thủ tục hành chính được chuyển giao từ UBND tỉnh về Sở Tư pháp từ ngày 1/7/2013. Sau khi được chuyển giao, đã tham mưu UBND tỉnh thực hiện tốt nhiệm vụ được giao: kịp thời rà soát, sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ các thủ tục hành chính rườm rà, không còn phù hợp; đồng thời ban hành mới các thủ tục hành chính phù hợp, đảm bảo chất lượng; góp phần cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thường xuyên được đẩy mạnh, hướng về cơ sở, phù hợp với từng đối tượng; không ngừng đổi mới về nội dung, hình thức; qua đó góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Toàn ngành đã triển khai thực hiện có hiệu quả Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, các văn bản của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tư pháp; chủ động, phối hợp với các cấp, các ngành thực hiện nhiều chương trình, kế hoạch phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật.

Công tác hành chính tư pháp đảm bảo chặt chẽ, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu của nhân dân và yêu cầu quản lý nhà nước. Các hoạt động quản lý, đăng ký hộ tịch, cấp phiếu lý lịch tư pháp, quản lý nuôi con nuôi, chứng thực, đăng ký giao dịch bảo đảm và bồi thường nhà nước.... được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định pháp luật. Đã triển khai ứng dụng mô hình “Kiềng ba chân” giữa Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia với C53 - Bộ Công an và Sở Tư pháp trong cấp phiếu lý lịch tư pháp, giúp công tác tra cứu xác minh lý lịch tư pháp được nhanh chóng, hiệu quả; đảm bảo trả hồ sơ cho công dân đúng hẹn trên 95%; góp phần nâng cao chất lượng cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn tỉnh.

Công tác bổ trợ tư pháp luôn được chú trọng, đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các quy chế, đề án đối với các lĩnh vực luật sư, công chứng, giám định tư pháp và bán đấu giá tài sản, đồng thời thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này.

Công tác trợ giúp pháp lý được thực hiện có hiệu quả và luôn gắn với công tác phổ biến giáo dục pháp luật. Việc tham gia tố tụng và đại diện ngoài tố tụng được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Các trợ giúp viên pháp lý đã thực hiện tư vấn pháp luật hàng trăm vụ việc cho các đối tượng thuộc diện trợ giúp pháp lý miễn phí; tổ chức trợ giúp pháp lý lưu động đến 100% xã, thị trấn, nhất là các xã miền núi, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống; góp phần bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp cho nhân dân.

Công tác quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật là nhiệm vụ mới được giao cho ngành Tư pháp, bước đầu phát huy hiệu quả, có tác động tích cực đến việc xây dựng, hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật trên thực tế.

Công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, lãng phí được thực hiện thường xuyên. Đã tiến hành nhiều cuộc thanh tra chuyên ngành trên các lĩnh vực chứng thực, đăng ký, quản lý hộ tịch, công chứng, luật sư, bán đấu giá tài sản... theo kế hoạch hàng năm hoặc đột xuất; qua đó kịp thời chấn chỉnh, khắc phục sai phạm, xử phạt vi phạm hành chính theo đúng thẩm quyền.

Công tác tổ chức cán bộ, xây dựng ngành Tư pháp thường xuyên được quan tâm củng cố, kiện toàn. Đến nay, đội ngũ cán bộ tư pháp không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng. Toàn ngành hiện có 274 người (Sở Tư pháp 57 người, Phòng Tư pháp cấp huyện 40 người, công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã 177 người). Hầu hết công chức, viên chức đều được đào tạo cơ bản về chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Với những nỗ lực phấn đấu không ngừng của các thế hệ công chức, viên chức ngành Tư pháp tỉnh trong suốt 26 năm qua, Sở Tư pháp Phú Yên được tặng thưởng ba cờ thi đua của Bộ Tư pháp. Năm 2002, Sở Tư pháp được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao đông hạng ba. Năm 2011, Sở Tư pháp vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng nhì; Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba cho một cá nhân. Năm 2014, Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba cho một cá nhân; Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen cho một cá nhân. Ngoài ra, nhiều tập thể và cá nhân trong ngành được nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND tỉnh.

Phát huy truyền thống vẻ vang 70 năm của ngành Tư pháp Việt Nam và những thành tựu đạt được trong suốt 26 năm qua của ngành Tư pháp tỉnh; công chức, viên chức toàn ngành Tư pháp Phú Yên quyết tâm vượt khó, đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, thực hiện thắng lợi mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

NGUYỄN CÔNG DANH

Giám đốc Sở Tư pháp Phú Yên