Thời gian gần đây, tình trạng mua bán và sử dụng ma túy trên địa bàn tỉnh có chiều hướng gia tăng. Vì vậy, việc đưa các vụ án liên quan đến ma túy ra xét xử công khai để răn đe và giáo dục chung là cần thiết. 2 vụ án dưới đây là những bài học cụ thể.
Bị cáo Trần Hồng Quân nghe tòa tuyên án - Ảnh: V.TÀI
NHỮNG VỤ ÁN ĐIỂN HÌNH
Đứng trước vành móng ngựa ở phiên xử sơ thẩm lưu động mới đây tại xã Hòa An (Phú Hòa) là bị cáo Nguyễn Thành Luân (SN 1988, trú khu phố 2, thị trấn Hai Riêng, Sông Hinh). Bị cáo Luân bị xử về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” nên phiên tòa thu hút hàng trăm người dân đến dự.
Theo cáo trạng, do nghiện nặng nên Nguyễn Thành Luân vào TP Hồ Chí Minh mua ma túy về sử dụng. Khoảng 8 giờ ngày 3/9/2013, Luân đến ngã tư An Sương (TP Hồ Chí Minh) mua 3,5 phân heroin của một phụ nữ khoảng 45 tuổi (không biết họ tên, địa chỉ) với hơn 1,2 triệu đồng. Sau đó, Luân phân lẻ thành 5 tép, bỏ trong hộp diêm, giấu trong người đem về Phú Yên sử dụng. Khi đến ngã tư quốc lộ 1 và quốc lộ 25 (thuộc xã Hòa An) thì Luân bị các chiến sĩ của Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh phát hiện, bắt quả tang.
Nguyễn Thành Luân từng có tiền sự về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy. Ngày 26/4/2013, Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa ra quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở chữa bệnh đối với Nguyễn Thành Luân vì có hành vi: Chích ma túy trái phép bị bắt quả tang. Tuy nhiên, trong thời gian chấp hành quyết định này tại Trung tâm Chữa bệnh - giáo dục - lao động xã hội tỉnh, Nguyễn Thành Luân bỏ trốn vào ngày 18/6/2013.
Tại phiên tòa, Nguyễn Thành Luân đã thành khẩn khai nhận tội theo cáo trạng truy tố. Kiểm sát viên giữ quyền công tố tại phiên tòa cho rằng: Hành vi phạm tội của bị cáo Luân thể hiện sự coi thường pháp luật và đi ngược lại với mọi cố gắng của chính quyền, đoàn thể trong việc ngăn chặn, đẩy lùi, xóa bỏ tệ nạn ma túy trong đời sống xã hội, do đó, phải xử lý nghiêm khắc để góp phần phòng ngừa chung. Kết thúc phiên xử, TAND huyện Phú Hòa tuyên phạt Nguyễn Thành Luân 2 năm tù về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy”.
Cũng liên quan đến “cái chết trắng”, ngày 30/12/2013, TAND tỉnh Phú Yên mở phiên xử sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Trần Hồng Quân (SN 1970, trú 9/4 Lương Văn Chánh, phường 4, TP Tuy Hòa) 16 năm tù về tội mua bán trái phép chất ma túy. Đồng thời, phạt bổ sung Trần Hồng Quân 30 triệu đồng sung vào công quỹ Nhà nước. Theo cáo trạng, tháng 12/2012 và tháng 2/2013, Trần Hồng Quân đã 2 lần đến TP Vinh (Nghệ An) mua ma túy về sử dụng và bán lại cho các con nghiện trên địa bàn TP Tuy Hòa. Đến ngày 15/7/2013, Quân vào TP Hồ Chí Minh mua hơn 35,8 gam heroin về bán thì bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh phát hiện bắt giữ tại khu phố 1, phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa). Được biết, Trần Hồng Quân có 1 tiền án về tội mua bán trái phép chất ma túy và bị Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại Đà Nẵng xử phạt 9 năm tù. Đến tháng 4/2012, chấp hành xong hình phạt, Quân lại “ngựa quen đường cũ”. Sau phiên tòa sơ thẩm ở Phú Yên, Quân sẽ tiếp tục bị di lý ra Nghệ An để xét xử về tội mua bán trái phép chất ma túy.
CẦN CẢ CỘNG ĐỒNG VÀO CUỘC
Theo thống kê của Viện KSND tỉnh, trong năm 2013, ngành đã tiến hành khởi tố 12 vụ án về ma túy với 30 bị can. Bên cạnh đó, lực lượng chức năng cũng đã phát hiện, xử lý hành chính và lập hồ sơ đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nhiều đối tượng… Điều này cho thấy hành vi phạm tội ma túy đang là vấn nạn của xã hội, đi ngược lại với mọi cố gắng của Đảng và Nhà nước về ngăn chặn, đẩy lùi và xóa bỏ tệ nạn ma túy trong đời sống xã hội. Do đó, việc xử lý nghiêm khắc tội phạm ma túy là cần thiết để góp phần giáo dục, phòng ngừa chung.
Theo Trần Đình Phương, kiểm sát viên Viện KSND huyện Phú Hòa, để chủ động trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy, thời gian tới cần phải làm tốt công tác vận động quần chúng nhân dân phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn và tố giác tội phạm này. Hiện công tác đấu tranh với tội phạm nói chung và tội phạm về ma túy nói riêng vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Trong thực tế, tình trạng mua bán, sử dụng các loại ma túy tổng hợp ở địa bàn vốn “sạch” về ma túy như Phú Yên lại có chiều hướng gia tăng. Các đối tượng sử dụng những phương thức hoạt động khá tinh vi như luôn thay đổi phương tiện đi lại, thay đổi số điện thoại, địa điểm giao hàng. Trong khi đó, có gia đình không may có con cái sa vào cảnh nghiện ngập lại không tích cực đưa đi cai nghiện, vô hình gây khó khăn cho công tác quản lý, phòng ngừa ở khu dân cư.
Vì vậy, để đấu tranh hiệu quả và đạt kết quả bền vững, rất cần sự chung tay, góp sức của toàn hệ thống chính trị và cả cộng đồng. Nhất là cần quan tâm hỗ trợ về kinh phí cho công tác đấu tranh phòng, chống tệ nạn và tội phạm về ma túy. Đồng thời, tăng cường kinh phí đầu tư mua sắm trang thiết bị, phương tiện phục vụ công tác giám định, có chế độ đãi ngộ xứng đáng, đặc thù cho các cán bộ trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, cũng như khen thưởng kịp thời những cán bộ có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống các tệ nạn và tội phạm ma túy.
Nếu cả cộng đồng tiến hành các giải pháp một cách quyết liệt, đồng bộ, đồng thời huy động sự tham gia rộng rãi của toàn xã hội thì công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy sẽ đạt kết quả tích cực hơn, từng bước đẩy lùi tệ nạn nguy hiểm này, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
VĂN TÀI