Tôi đến Phòng Cảnh sát Kỹ thuật hình sự (PC54) Công an tỉnh Phú Yên khi các giám định viên đang tất bật giám định chữ ký trên tài liệu theo quyết định trưng cầu của cơ quan điều tra để có thêm chứng cứ khởi tố bị can trong một vụ án...
Các kỹ thuật viên, giám định viên Phòng Cảnh sát Kỹ thuật hình sự - Công an tỉnh Phú Yên tham gia giám định tài liệu
Đại tá, Trưởng phòng Nguyễn Văn Hải - một sĩ quan gắn bó với nghề hơn ba chục năm và đã có nhiều trải nghiệm nhớ lại: Sau ngày tái lập tỉnh Phú Yên, đơn vị vỏn vẹn có 4 cán bộ, chiến sĩ phải “tạm trú” ở một trụ sở công an phường trong nội thị Tuy Hòa, phương tiện tác nghiệp ngoài chiếc valy khám nghiệm chỉ có thêm máy chụp ảnh, phóng ảnh đen trắng đã quá “già cỗi” và một ít hóa chất thông thường để hoạt động trong ba lĩnh vực: khám nghiệm hiện trường, giám định tài liệu và đường vân. Trong khi đó, có những vụ trọng án xảy ra bên những cánh rừng sâu trên địa bàn miền núi tiếp giáp với Tây Nguyên, họ cùng các điều tra viên ngồi xe U-oát ì ạch gần cả ngày, rồi xắn quần lội suối, vượt đồi thêm một chặng nữa để khám nghiệm.
Khó khăn, vất vả nhưng anh em đoàn kết, hỗ trợ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Và sau 24 năm, Phòng PC54 Công an Phú Yên đã có nhiều nét chuyển động vươn lên đổi mới về nhân lực, trình độ chuyên môn, phương tiện thiết bị kỹ thuật… góp phần cùng các đơn vị nghiệp vụ nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo đảm ổn định an ninh trật tự và bình yên cuộc sống một vùng đất ven biển phía Nam Trung Bộ.
Bây giờ, với 17 cán bộ, chiến sĩ, trong đó có 7 giám định viên, chỉ riêng hoạt động giám định, Phòng PC54 Công an Phú Yên đã đảm nhiệm 8 lĩnh vực: giám định tài liệu gồm chữ viết, chữ ký, hình dấu, tiền giả, tẩy xóa cơ học, hóa học; giám định đường vân; giám định kỹ thuật; giám định hóa ma túy thông thường và trong nước tiểu; giám định dấu vết công cụ - súng đạn và giám định pháp y. Thiết bị công nghệ đã có thêm buồng xét nghiệm hóa sinh và thiết bị chiếu sáng đa phổ sử dụng trong giám định và khám nghiệm. Mặt khác, việc triển khai áp dụng phương tiện kỹ thuật công nghệ trên thị trường vào công tác công an để góp phần đấu tranh phòng chống các loại tội phạm là một nỗ lực lớn của tập thể đơn vị.
Lật sổ tay công tác, đại tá Nguyễn Văn Hải cho biết, trong ba năm qua, bình quân mỗi năm Phòng PC54 Công an Phú Yên tiếp nhận giám định từ 450 đến 500 vụ việc phục vụ hoạt động tố tụng hình sự, dân sự và trực tiếp khám nghiệm hiện trường từ 35 đến 50 vụ án phức tạp, đặc biệt nghiêm trọng. Từ mẫu vật, dấu vết, phương tiện, công cụ… thu thập được qua khám nghiệm hiện trường và tử thi, trong 5 năm qua, cán bộ, chiến sĩ Phòng PC54 Công an tỉnh Phú Yên đã vận dụng khoa học chuyên ngành để tái hiện sự thật hàng trăm vụ việc đã bị che khuất do nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan.
Bằng sự kết hợp hài hòa giữa phương tiện kỹ thuật và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cùng với những trải nghiệm trong nghề sau mỗi cuộc khám nghiệm, giám định hết sức cẩn trọng, họ không chỉ “đánh thức” tử thi “bật mí” sự thật về cái chết trước đó, mà còn phân tích, đánh giá và làm rõ nguyên nhân, đối tượng, cơ chế hình thành dấu vết… để hỗ trợ cơ quan điều tra đấu tranh làm rõ nhiều vụ trọng án.
Đề cập đến công tác khám nghiệm hiện trường và tử thi, đại tá Hải nhớ lại: “Giữa tháng 5/2013, người thân phát hiện cụ Võ Văn Tư, 76 tuổi, trú ở khu phố Long Thăng, thị trấn La Hai (Đồng Xuân) tử vong tại nhà riêng với nhiều dấu hiệu bất thường. Nạn nhân chết ngạt cơ học do bị siết cổ, vùng ngực có ba xương sườn bị gãy, tay chân bị trói bằng dây sạc pin điện thoại, trong khi vật dụng trong nhà không bị xáo trộn, cửa chính, cửa sổ không có dấu hiệu cạy phá.
Kết quả khám nghiệm hiện trường và tử thi, cán bộ kỹ thuật hình sự nhận định hung thủ sát hại ông Tư, cướp tài sản không phải đối tượng xa lạ, mà là người thân trong gia đình. Nhận định đó đã hỗ trợ cho Phòng Cảnh sát Hình sự Công an Phú Yên khẩn trương truy bắt hung thủ Võ Huỳnh Khánh Hòa, 17 tuổi - cháu ngoại của chính nạn nhân”.
Đề cập đến chuyện giám định tài liệu tẩy xóa cơ học, hóa học, thượng tá - Phó trưởng phòng Lương Tấn Nhật cho biết, gần đây đơn vị tiếp nhận yêu cầu giám định 12 tờ hóa đơn giá trị gia tăng do hai doanh nghiệp kinh doanh thiết bị viễn thông ở TP Tuy Hòa xuất bán… vật liệu xây dựng. Một nhóm đối tượng đã sử dụng những tờ hóa đơn nêu trên để lập thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng hơn 15 tỉ đồng, trong khi doanh nghiệp xuất hóa đơn một mực kêu oan và khẳng định chưa bao giờ bán vật liệu xây dựng.
Bằng thiết bị chiếu sáng đa phổ, các giám định viên Phòng PC54 Công an tỉnh Phú Yên đã cẩn trọng giám định từng chi tiết trên các tờ hóa đơn và đã tìm ra nguyên bản mỗi tờ xuất bán một card điện thoại di động trị giá 100.000 đồng, thế nhưng nhóm đối tượng mua card đã sử dụng công nghệ tẩy xóa hóa học, rồi “biến hóa” thành hóa đơn bán vật liệu xây dựng. Kết quả giám định đó không chỉ làm sáng tỏ nỗi oan của 2 doanh nghiệp kinh doanh thiết bị viễn thông, mà còn hỗ trợ cho cơ quan điều tra ở một thành phố phía Nam có căn cứ pháp lý để khởi tố, bắt tạm giam nhóm đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cũng bằng thiết bị chiếu sáng đa phổ, cuối tháng 8/2013, Phòng PC54 Công an tỉnh Phú Yên đã hỗ trợ Công an huyện Tây Hòa chặt đứt một đường dây lưu hành tiền giả gồm ba đối tượng do Nguyễn Văn Pha, 59 tuổi, trú thôn Sơn Trường, xã Sơn Thành Tây (Tây Hòa) cầm đầu, thu giữ hơn 100 triệu đồng tiền giả.
Không dừng lại ở đó, nhiều lần anh em còn bám sát các trinh sát phòng chống tội phạm ma túy để test nhanh mẫu vật thu được tại hiện trường trước khi tiến hành giám định và kết luận bằng văn bản để phục vụ kịp thời công tác đấu tranh xử lý đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Ngoài những kẻ mua bán “cái chết trắng”, không ít “đạo chích” chuyên nghiệp ẩn mình dưới nhiều vỏ bọc khác nhau đã bị sa lưới từ kết quả giám định dấu vết do cán bộ, chiến sĩ Phòng PC54 Công an tỉnh Phú Yên thu thập được khi khám nghiệm hiện trường những vụ trộm có tính chất phức tạp, giá trị tài sản lớn.
Cách đây hơn sáu tháng, kẻ gian đột nhập Trường THCS Nguyễn Du, xã Xuân Quang 3, Đồng Xuân trộm cắp 16 máy tính. Trong lúc chờ đơn vị nghiệp vụ hồ sơ tra cứu danh chỉ bản để đối chiếu vân tay nghi can do Phòng PC54 Công an Phú Yên thu thập được tại hiện trường, tình cờ đại tá - Trưởng phòng Nguyễn Văn Hải biết tin Công an TP Huế vừa bắt giữ Hoàng Minh Tâm, 29 tuổi, trú TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình - một đối tượng trộm cắp máy tính chuyên nghiệp ở các công sở.
Bằng tinh thần chủ động truy bắt tội phạm, đại tá Hải liên hệ với Phòng PC54 Công an Thừa Thiên - Huế xin cung cấp chỉ bản vân tay đối tượng vừa bị bắt. Và từ kết quả giám định so sánh đường vân, Phòng PC54 Công an Phú Yên đã xác định Hoàng Minh Tâm chính là thủ phạm đã gây ra vụ trộm máy tính ở Trường THCS Nguyễn Du.
Khó mà chuyển tải hết những nỗ lực tích cực của tập thể cán bộ, chiến sĩ Phòng PC54 Công an Phú Yên trong một bài báo nhỏ. Có thể nói, cùng với việc giải oan cho người ngay, lật tẩy hành tung thủ phạm những vụ án hình sự, hàng trăm kết quả giám định tài liệu do họ thực hiện trong những năm qua là căn cứ pháp lý khoa học, giúp cho các tòa án ở địa phương xét xử nhiều vụ án dân sự, kinh tế, thương mại… đảm bảo khách quan, toàn diện.
Dẫu kết quả là vậy song đại tá - Trưởng phòng Nguyễn Văn Hải vẫn trăn trở khi tâm sự rằng: “Trong điều kiện kinh tế - xã hội, khoa học - công nghệ ngày càng phát triển, tội phạm hoạt động càng tinh vi, ma mãnh hơn, nên chúng tôi vẫn còn phải phấn đấu nhiều hơn nữa để đáp ứng kịp thời yêu cầu công tác trong tình hình mới”.
PHAN THẾ HỮU TOÀN (CAND)
