Mới đây, Viện KSND tỉnh Phú Yên đã kiến nghị TAND tỉnh có biện pháp khắc phục vi phạm về việc ra quyết định giải quyết khiếu nại và quyết định mở thủ tục phá sản theo đơn của ông Nguyễn Thanh Sơn, chủ DNTN Thanh Sơn (có trụ sở tại TP Tuy Hòa).

Kinh doanh cá ngừ đại dương không hiệu quả, DNTN Thanh Sơn xin phá sản. Ảnh chỉ mang tính minh họa - Ảnh: V.TÀI

Theo hồ sơ yêu cầu mở thủ tục tuyên bố phá sản kèm theo báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh của DNTN Thanh Sơn ngày 15/7/2013, thì trong năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013, nợ của doanh nghiệp này phải trả hơn 28,2 tỉ đồng và 171.703,77 USD. Nguyên nhân doanh nghiệp làm thủ tục phá sản là do xuất khẩu cá ngừ đại dương gặp khó khăn; đồng thời, lỗ lũy kế năm 2012 hơn 4,7 tỉ đồng; trong năm 2013, doanh nghiệp không mua bán hàng hóa mà lưu tồn kho bảo quản; đồng thời kèm theo danh sách các chủ nợ không có bảo đảm với số nợ hơn 28,2 tỉ đồng và 171.703,77 USD cũng như các bảng kê chi tiết tài sản, vật tư, hàng hóa sản phẩm của doanh nghiệp còn lại hơn 227 triệu đồng…

Ngày 19/8 vừa qua, TAND tỉnh mời các chủ nợ không có bảo đảm theo danh sách kê khai của DNTN Thanh Sơn, để thông báo việc doanh nghiệp Thanh Sơn có nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Ngày 20/8, TAND tỉnh nhận đơn của một số chủ nợ gồm: Võ Thị Xuyên, Nguyễn Thị Nghi và Võ Văn Minh (cùng trú xã Tam Quan Bắc, huyện Hoài Nhơn, Bình Định) tố cáo DNTN Thanh Sơn mở thủ tục phá sản nhưng có dấu hiệu lừa đảo. Cụ thể, trong hồ sơ yêu cầu mở thủ tục phá sản đã gửi cho tòa, DNTN Thanh Sơn không kê khai 4 lô đất, 1 ô tô hiệu Toyota, 2 ô tô đông lạnh Hyundai mà doanh nghiệp này sở hữu.

Thấy có nhiều dấu hiệu khả nghi, TAND tỉnh tiếp tục làm Công văn số 31/CV-TKT ngày 3/9/2013 gửi Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank) chi nhánh Phú Yên. Sau đó, được ngân hàng này trả lời bằng Công văn số 243/CV-CN-PY/2013 với nội dung: “DNTN Thanh Sơn có giao dịch vay vốn của ngân hàng từ tháng 3/2009 đến tháng 10/5/2013. Tài sản mà doanh nghiệp thế chấp gồm 5 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, 1 ô tô hiệu Toyota, 2 ô tô đông lạnh hiệu Hyundai. Đồng thời, doanh nghiệp này còn nợ hơn 4,3 tỉ đồng với các tài sản thế chấp được định giá khoảng hơn 6 tỉ đồng”.

Ngoài ra, DNTN Thanh Sơn còn khoản tiền hơn 8 tỉ đồng đang bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời tại cơ quan Thi hành án dân sự TP Tuy Hòa. Chẳng những thế, DNTN Thanh Sơn chỉ xuất trình chứng cứ chứng minh doanh nghiệp có hợp đồng bán hàng cá ngừ đại dương cho 2 công ty, đó là hợp đồng ngày 1/5/2013, bán 50 tấn cá ngừ đại dương trị giá 12 tỉ đồng cho Công ty TNHH Linh Anh Seafood (41A Nguyễn Biểu, TP Nha Trang, Khánh Hòa) và hợp đồng cùng ngày 1/5/2013, bán cho Công ty Big Blue Ocean Llc ở Mỹ 50 tấn cá ngừ đại dương đông lạnh, trị giá 600.000 USD.

Tất cả các tài sản và nợ trên, DNTN Thanh Sơn không kê khai trong hồ sơ yêu cầu mở thủ tục phá sản gửi cho tòa án. Vì vậy, ngày 9/9/2013, TAND tỉnh đã ra Quyết định số 1/2013/QĐ-KMTTPS không mở thủ tục phá sản đối với DNTN Thanh Sơn theo Điều 15 Luật Phá sản. Đồng thời, căn cứ theo Điều 24 Luật Phá sản, hồ sơ và đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản của doanh nghiệp này không đầy đủ, có dấu hiệu gian dối.

Ngày 11/9, ông Nguyễn Thanh Sơn chủ DNTN Thanh Sơn khiếu nại quyết định không mở thủ tục phá sản của TAND tỉnh đối với doanh nghiệp của ông.

Sau khi nhận đơn khiếu nại của ông Sơn, TAND tỉnh đã căn cứ kết quả tự xác minh nêu trên và tự tham khảo giá thị trường để xác định giảm giá trị tài sản thế chấp tại Sacombank Phú Yên từ hơn 6 tỉ đồng xuống còn 4,3 tỉ đồng và cho rằng số nợ (cả nợ có bảo đảm và nợ không bảo đảm) của DNTN Thanh Sơn là hơn 34,3 tỉ đồng. Do đó, ngày 16/9, tòa ra Quyết định số 2/2013/QĐ-MTTPS chấp nhận khiếu nại của chủ DNTN Thanh Sơn, hủy Quyết định số 01/2013/QĐ-KMTTPS.

VIỆN KIỂM SÁT KIẾN NGHỊ

Khi xem xét Quyết định số 2/2013/QĐ-MTTPS, Viện KSND tỉnh thấy không có căn cứ nên kiến nghị TAND tỉnh có biện pháp khắc phục vi phạm về việc ra quyết định giải quyết khiếu nại và quyết định mở thủ tục phá sản theo đơn của ông Nguyễn Thanh Sơn. Trong đó, Viện KSND viện dẫn: “Khi yêu cầu mở thủ tục phá sản doanh nghiệp, đại diện của doanh nghiệp là ông Nguyễn Thanh Sơn chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ và trách nhiệm của người nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản theo Điều 15, 19 và 49 của Luật Phá sản quy định, có dấu hiệu gian dối trong việc kê khai tài sản. Bên cạnh đó, hồ sơ kèm theo đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản của doanh nghiệp này chưa kê khai đầy đủ tài sản các chủ nợ có bảo đảm và danh sách những người mắc nợ của doanh nghiệp như đã nêu trên”.

Bên cạnh đó, Viện KSND tỉnh cũng nhận thấy, khi mở thủ tục phá sản, doanh nghiệp này chưa có hồ sơ giải trình cụ thể hoạt động dẫn đến thua lỗ để đối chiếu với khoản nợ hơn 28,2 tỉ đồng và 171.703,77 USD. Trong khi đó, TAND tỉnh Phú Yên lại không căn cứ hồ sơ của doanh nghiệp kê khai để xem xét quyết định mà lại căn cứ kết quả xác minh của mình để ra Quyết định 2/2013/QĐ-MTTPS giải quyết chấp nhận khiếu nại của chủ DNTN Thanh Sơn, hủy quyết định không mở thủ tục phá sản 1/2013/QĐ-KMTTPS là không đúng trình tự thủ tục của Luật Phá sản quy định.

Theo luật sư Nguyễn Hương Quê, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Phú Yên, doanh nghiệp ngừng hoạt động mà không đăng ký theo quy định thì bị xử phạt 1 đến 3 triệu đồng, nhưng cơ quan Nhà nước cần chứng minh doanh nghiệp không hoạt động tại trụ sở trong 6 tháng liên tục. Trong khi doanh nghiệp chỉ cần “một giờ đến để nghe điện thoại” cũng là lý do để phản bác và không cho làm thủ tục xin phá sản. Ngoài ra, chủ doanh nghiệp cũng sợ làm thủ tục phá sản xong sẽ mất quyền kinh doanh. Bởi theo Luật Phá sản quy định, chủ doanh nghiệp sau khi bị tuyên bố phá sản sẽ không được thành lập, giữ chức vụ quản lý trong doanh nghiệp khác trong vòng 1 đến 3 năm. Đồng thời, muốn “khai tử” một doanh nghiệp phải mất từ 6 đến 9 tháng để quyết toán thuế, trả con dấu và sau đó mới được nộp hồ sơ giải thể. Đây là khoảng thời gian tương đối dài và không cần thiết, vì từ khi ra quyết định giải thể nó vẫn tồn tại, chẳng khác nào “chết mà không được chôn”. Vì vậy, xem ra việc doanh nghiệp xin phá sản là hành trình rất gian nan.

LỆ VĂN