Thông tư 17 của Bộ GD-ĐT quy định về dạy thêm - học thêm có hiệu lực từ tháng 7/2012 nhưng đến tháng 10/2012 các tỉnh, thành mới ráo riết triển khai. Đến nay, sau hơn tháng thực hiện thông tư, việc dạy thêm - học thêm (DTHT) ở Phú Yên lại đâu hoàn đấy!
Đầu tiên, Sở GD-ĐT Phú Yên cấm giáo viên dạy thêm tại nhà, xôn xao chuyện bắt dạy thêm như bắt trộm. Hai tháng sau, sở mới cho phép các trường THPT, THCS đứng ra tổ chức lớp DTHT. Nhà trường phát phiếu học thêm và thu tiền học sinh từ đầu tháng. Cuối tháng, ban quản lý trả tiền cho người dạy và giữ lại 20% tiền thu phí DTHT tính trên đầu học sinh đăng ký học giáo viên đó, có nơi giữ tới 35%. Tất cả các trường đều cho biết khoản giữ lại này chi cho cơ sở vật chất, an ninh, tạp vụ, quản lý… Một giáo viên Trường THPT Trần Quốc Tuấn (Phú Hòa) cho biết: “Tuy mất đi 20% nhưng thu nhập lại tăng lên do không có học sinh quên… nộp tiền như trước kia”. Trong khi đó, một giáo viên khác ngậm ngùi: “Trước kia, biết học sinh nào nghèo tôi không lấy tiền, nay thì không làm được vậy vì nhà trường trực tiếp thu từng học sinh”.
Nhu cầu DTHT tăng lên, trường không kham nổi phòng ốc, Sở GD-ĐT bắt đầu cho phép DTHT tại nhà nếu tìm được người có bằng sư phạm nhưng không ăn lương ngành Giáo dục đứng ra xin giấy phép dạy thêm. Cứ mỗi giáo viên về hưu, mỗi giáo sinh thất nghiệp, mà những nhà giáo có đủ điều kiện này thì cũng tương đối, đủ lưu lượng để bảo trợ được 3 giáo viên dạy thêm tại nhà. Giáo sinh bảo lãnh cho giáo viên, có khi là thầy cô của mình ngày xưa, được dạy thêm (!?). Giáo viên sẵn sàng chấp nhận việc trớ trêu này, gọi là lách luật. Có người tốt nghiệp đại học sư phạm hơn 20 năm nhưng làm nghề khác, nay lại được “mượn bằng” để dạy thêm. Bằng sư phạm hiện nay có thể được “cho thuê” như bằng dược sĩ.
DTHT hiện tại như rắn lột da, như khoác cái áo mới chứ nội dung vẫn như cũ và có cơ hội tràn lan hơn xưa. “Chuyện DTHT, lúc thì Sở GD-ĐT riết quá lúc thì mở quá” - Hiệu phó một trường THPT nhận xét.
DTHT tại trường thì ban quản lý có sổ sách kế toán, chứng từ, con dấu… DTHT tại nhà phải đăng ký, có giấy phép, “được coi như hộ kinh doanh cá thể” - Sở GD-ĐT Phú Yên nói. Trưởng phòng Tuyên truyền Chi cục Thuế TP Tuy Hòa Phan Hoàng Danh cho biết: “Hiện các cơ sở dạy ngoại ngữ, dạy nghề, các trường mầm non tư thục đều khai báo để chúng tôi tính thuế môn bài, thuế thu nhập cá nhân. Và đúng là tất cả các trường hiện có tổ chức DTHT, kể cả tại nhà, phải khai báo với cơ quan thuế. Sắp tới chi cục sẽ rà soát những trường hợp này”.
Thử tính thu nhập một giáo viên với bậc lương 4,32 nhận 6 triệu đồng/tháng, dạy thêm 10 triệu đồng/tháng, nếu giảm trừ gia cảnh cho 2 con thì không thể không đóng thuế thu nhập cá nhân.
Vậy DTHT hiện nay không chừng đang có hai sai phạm chỉ riêng về nộp thuế: Một, nhà trường và cá nhân đã không khai báo với cơ quan thuế địa phương. Hai, các cơ quan thuế đã không quản lý sát sao loại hình kinh doanh này trên địa bàn của mình. Đó là chưa nói đến những hệ lụy khác do điều kiện dạy thêm học thêm đã mở ra quá rộng.
PHÙNG HI
(Giáo viên Trung tâm GDTX-HN huyện Phú Hòa)
