Cứ mỗi dịp tết đến, xuân về thì những người phải rời quê hương đi làm ăn xa đều muốn trở về với nơi mình đã sinh ra và lớn lên, để quây quần đón Tết cùng ông bà, cha mẹ và gia đình đôi bên. Và sau những ngày đầm ấm ấy, họ lại phải quay trở lại nơi làm việc để mưu sinh.
Vì thế, nhu cầu đi lại bằng các phương tiện giao thông trong dịp Tết tăng đột biến. Đây cũng chính là thời điểm có lợi nhất của các doanh nghiệp vận tải. Nhiều nhà xe lợi dụng cơ hội này để thu lợi bằng cách vi phạm quy định của pháp luật. Các “hung thần” cứ thả ga, tăng tốc, nhồi nhét đầy người trên các chuyến xe. Do đó việc an toàn giao thông trên những tuyến đường những ngày trước và sau Tết trở nên báo động.
Tháng trước, anh họ tôi làm việc ở huyện Sông Hinh gọi điện nhờ mua giúp bốn vé tàu từ Phú Yên ra Ninh Bình. Tôi lấy làm lạ bởi những năm trước cả gia đình về nhà bằng ô tô khách, vì điều kiện gia đình anh chị cũng không dư dả gì. Hỏi ra, anh cho biết: Các năm trước, vì tiết kiệm chi phí nên đều đi ô tô cho rẻ, nhưng tết vừa rồi thì “mất vía”. Lên xe cả nhà bốn người đều có vé nhưng trên đường đi nhà xe cứ bắt khách, nhồi nhét thêm người chật kín xe, khiến hai đứa con nhỏ không thể chịu nổi. Anh góp ý, thì lơ xe nạt nộ nói, đây là dịp tết, phải để cho họ “làm ăn”. Trên đường thì chạy xe ào ào nên bị va quẹt với người đi đường. Công an làm việc, giữ xe, vì vậy toàn bộ hành khách phải xuống xe, đón xe khác. Do vậy, anh chị rút kinh nghiệm, đi tàu cho chắc, đắt một chút nhưng an toàn, đúng giờ.
Năm nay, giá các loại vé tàu đều tăng so với trước. Thật ra, tất cả các phương tiện giao thông trong dịp tết đều tăng giá: máy bay, tàu lửa, ô tô, mỗi loại phương tiện có mức tăng khác nhau. Nếu so với vé máy bay thì giá vé tàu lửa không tăng bằng, nhưng so với ô tô thì giá vé tàu lại tăng nhiều hơn.
Một điều đáng buồn là năm nào cũng vậy, vào dịp trước và sau tết, các phương tiện truyền thông liên tục đưa tin về các vụ tai nạn trên các tuyến đường, thiệt hại về người và tài sản rất lớn. Hiện tượng này là do các nhà xe, tài xế thiếu tôn trọng pháp luật về giao thông đường bộ. Với các lỗi: bắt khách dọc đường, chở quá số người quy định, thu tiền mà không bán vé; phóng nhanh, vượt ẩu, không chấp hành các quy định, biển báo để giành khách; lái xe liên tục nhiều ngày, nhiều giờ…. nên tinh thần trở nên mệt mỏi, dễ lạc tay lái. Được biết, theo quy định, tài xế lái xe không được quá 10 giờ/ngày và không được lái xe liên tục quá 4 giờ.
Bên cạnh đó, nhiều tuyến đường xuống cấp vì sau mùa mưa lũ ở miền Trung, lượng xe lưu thông chuyên chở hàng hóa quá nhiều, như đoạn quốc lộ 1A qua dốc Vườn Xoài, đèo Quán Cau (huyện Tuy An), đoạn đường gồ ghề có rất nhiều “con lươn, ổ gà, ổ voi” rất nguy hiểm, nhiều đoạn không đảm bảo hành lang an toàn đường bộ các cây cầu, cống xuống cấp, không đủ tải trọng…
Một nguyên nhân khác cũng rất quan trọng là sự thiếu kiên quyết của lực lượng Cảnh sát giao thông trong việc xử lý các vi phạm. Việc đảm bảo được an toàn trên các tuyến đường là một công việc vất vả và nặng nhọc. Lực lượng Cảnh sát giao thông cũng đã nỗ lực hết mình, tổ chức gác ở các trạm, các chốt, tổ chức tuần tra, kiểm soát để đảm bảo lưu thông. Tuy nhiên, cũng có lúc có nơi, vẫn còn những cá nhân, đơn vị làm chưa đúng chức trách, dẫn đến tình trạng các tài xế xem thường pháp luật.
Từ những thực trạng trên, các ngành cần có những phương án nhằm giảm thiểu những nguy cơ gây mất an toàn giao thông trong dịp trước và sau tết. Cần nâng cao trách nhiệm của lực lượng Cảnh sát giao thông, hạn chế tình trạng “mãi lộ” xử phạt các hành vi, vi phạm pháp luật của các tài xế, chủ xe. Ngành Giao thông tăng cường kiểm tra, tu sửa các tuyến đường hư hỏng để đảm bảo an toàn. Tăng cường công tác quản lý về vận tải hành khách, dẹp vấn nạn xe dù, bến cóc…
Các công việc làm nêu trên cần phải đồng bộ, có sự phối hợp của nhiều cơ quan, đơn vị. Các phương tiện thông tin cần tuyên truyền liên tục để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của tài xế, nhà xe. Có như vậy mới bảo đảm an toàn giao thông trong dịp tết, giảm tối thiểu những tai nạn đau lòng không đáng có trên các nẻo đường, để mọi người về quê đón tết hưởng trọn vẹn niềm vui.
NGUYỄN TIẾN THÀNH
(phường 8, TP Tuy Hòa)
