Hỏi: Tại sao bão xuất hiện chủ yếu vào mùa hè và mùa thu?
Trả lời: Thời gian chính trong năm có bão hoạt động là vào mùa hè và mùa thu: từ tháng 6 đến tháng 10 (ở bắc bán cầu) và tháng 12 năm trước đến tháng 3 năm sau (ở nam bán cầu). Bão xuất hiện nhiều nhất vào mùa hè và mùa thu vì vào thời gian này có đầy đủ các điều kiện thuận lợi nhất cho sự hình thành và phát triển của bão: Nhiệt độ nước biển cao (ít nhất là 26oC), khí quyển vùng nhiệt đới khá thuận lợi cho sự phát triển đối lưu (tức hình thành dông), và chuyển động xoáy quy mô lớn xảy ra khá mạnh mẽ (trong rãnh gió mùa hoặc sóng đông).
Người ta cho rằng bão hoạt động nhiều nhất vào thời kỳ có bức xạ mặt trời lớn nhất (cuối tháng 6 đối vời vùng nhiệt đới bắc bán cầu và cuối tháng 12 đối với vùng nhiệt đới nam bán cầu), nước biển cần một thời gian khá dài (nhiều tuần) để đạt được nhiệt độ nóng nhất. Cùng thời gian này, hoàn lưu khí quyển vùng nhiệt đới cũng hoạt động mạnh mẽ nhất (khá thuận lợi cho sự hình thành, phát triển bão và áp thấp nhiệt đới). Vào thời gian này, vùng biển nhiệt đới và hoàn lưu khí quyển tương tự với chu trình hàng ngày của nhiệt độ không khí bề mặt – nhiệt độ cao nhất vào khoảng quá trưa, bức xạ mặt trời lớn nhất vào buổi trưa.
Hỏi: Quy luật chung của bão, áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng đến Việt
Trả lời: Theo số liệu thống kê nhiều năm thì trung bình hàng năm có khoảng 5-6 cơn bão và 2-3 áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng đến Việt
Hướng di chuyển trung bình của bão cũng khác nhau theo mùa. Thời kỳ nửa đầu mùa bão, quỹ đạo bão có hướng Tây Bắc, Bắc và Đông Bắc, thường đổ bộ vào Đông Nam Trung Quốc, Nhật Bản. Thời kỳ sau, quỹ đạo thiên hướng Tây về phía Việt Nam. Trung bình, từ tháng 1 đến tháng 5, bão ít có khả năng ảnh hưởng đến Việt
Ở nửa đầu mùa bão, quỹ đạo của bão ít phức tạp, và ngược lại, bão thường di chuyển phức tạp trong nửa cuối mùa bão. Quỹ đạo của bão trong biển Đông có thể được chia thành 5 dạng chính: ổn định, phức tạp, parabol, suy yếu trên biển và mạnh lên gần bờ. Trong số đó, dạng phức tạp và mạnh lên gần bờ là khó dự báo nhất. Hơn nữa, khu vực biển Đông chịu sự chi phối của nhiều hệ thống thời tiết khác nhau nên càng làm cho việc dự báo phức tạp hơn.
Lưu ý rằng, các đặc điểm trên đây là những tính chất trung bình đặc trưng nhất. Trong mỗi năm cụ thể, sự xuất hiện và tính chất quỹ đạo bão có thể khác nhiều so với các giá trị trung bình này.
(Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia)
