Buổi sáng cuối tuần, tại một quán bún riêu vỉa hè trên đường Bà Triệu (phường 7, TP Tuy Hòa), anh chủ quán xăng xái mang ly nước trà nóng đến cho khách là một phụ nữ khoảng tứ tuần. Người phụ nữ cười, nói nhẹ nhàng: - Cảm ơn em nhé! Cậu bé đi cùng tròn mắt ngạc nhiên, hỏi: - Sao mẹ lại cảm ơn chú ấy? Người đàn bà trả lời: - Thì nhờ chú ấy mang nước uống đến nên mẹ khỏi phải đi lấy. Vì thế, mẹ cảm ơn là phải, con à!
Cần giáo dục các cháu thiếu nhi biết nói lời “cảm ơn” và “xin lỗi” người khác đúng lúc. (Ảnh chỉ có tính minh họa) - Ảnh: T.BÍCH
Với tư cách là người bán hàng, hành động của anh chủ quán là để “quảng cáo” cho quán bún riêu của mình theo phương châm “vui lòng khách đến, vừa lòng khách đi”. Với tư cách là “thượng đế”, thực ra, người phụ nữ không cần phải cảm ơn, nhưng câu trả lời của chị với cậu con trai đã nói lên một “chân lý”: khi ai đó giúp ta một việc gì (dù rất nhỏ) thì một lời cảm ơn sẽ khiến cho cả hai cùng vui. Và ngược lại, khi ta làm một việc gì đó (dù cũng rất nhỏ và nhiều lúc do vô tình) khiến người khác không vui, thì một lời xin lỗi cũng khiến cho cả hai cùng nhẹ lòng và thông cảm nhau hơn!
Câu hỏi của cậu bé cho thấy một sự thật lâu nay đang tồn tại khá phổ biến trong cuộc sống. Đó là, với một bộ phận không ít người, lời cảm ơn hay câu xin lỗi vẫn còn rất xa lạ trong giao tiếp hàng ngày. Thậm chí, khi nghe ai đó nói “cảm ơn” hay “xin lỗi”, có người còn giương mắt nhìn chằm chằm, cứ tưởng như anh (chị) đó ở hành tinh nào lạc đến! Vì thế, chẳng có gì là lạ khi ra đường, thỉnh thoảng ta vẫn gặp cái cảnh chỉ tình cờ va quẹt xa máy, trầy sước không đáng kể. Nhưng nhiều cô cậu choai choai (thậm chí cả người lớn tuổi!), thay vì “xin lỗi” hay nhẹ nhàng giải quyết sự việc trong hòa bình, lại văng tục rồi thượng cẳng chân, hạ cẳng tay… dẫn đến án mạng!
Một người văn minh trước hết là luôn biết cảm ơn hay xin lỗi người khác đúng lúc, vì đây là một biểu hiện của nếp sống văn hóa. Vì thế, cần giáo dục hành vi này cho tất cả cộng đồng, bắt đầu từ các cháu thiếu niên… Để giáo dục hiệu quả, không gì thiết thực hơn là trong nhà, cha mẹ phải nêu gương, ở trường, thầy cô cũng vậy; ngoài xã hội, người lớn phải làm trước, nơi cơ quan, công sở, thủ trưởng phải đi đầu! Hãy tập “cảm ơn” và “xin lỗi” trước khi được nghe giảng những bài học lớn lao và cao siêu về đạo đức làm người…
CAO THANH LIỄN
(phường 7, TP Tuy Hòa)
