Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu, Phó Chủ tịch thường trực Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam vừa ký ban hành Công văn 31 về việc tăng cường nét đẹp văn hóa truyền thống dân tộc tại các cơ sở thờ tự Phật giáo. Công văn nêu rõ: “Đề nghị chư tôn đức tăng ni nêu cao tinh thần bồ tát đạo, hướng dẫn đồng bào phật tử và bà con loại bỏ mê tín dị đoan, đốt vàng mã tại các cơ sở thờ tự Phật giáo và các hình thức khác trái với thuần phong mỹ tục, văn hóa dân tộc và văn hóa Phật giáo Việt Nam”.
Trả lời phỏng vấn báo chí, Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, cho biết: “Tín ngưỡng du nhập từ Trung Quốc, từ đạo Lão của Trung Quốc, dân tộc của mình cũng ảnh hưởng văn hóa Trung Quốc cứ theo như vậy. Quan điểm của Giáo hội Phật giáo chúng tôi không có tục đốt vàng mã, bây giờ yêu cầu thầy trụ trì các chùa phổ biến lan tỏa cho người dân hạn chế dần dần rồi đi đến từ bỏ tục đốt vàng mã”.
Như vậy có thể thấy, tục đốt vàng mã là một hủ tục tồn tại từ lâu đời và gây ra những hệ lụy không tốt trong đời sống xã hội. Đó là gây lãng phí, tốn kém không cần thiết, làm ô nhiễm môi trường, thậm chí có khi gây ra hỏa hoạn nếu không cẩn thận khi đốt.
Vì thế, chẳng có gì lạ khi công văn này nhận được sự đồng tình của nhiều người. Trên Báo Nông thôn ngày nay, Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Vương Duy Biên nhấn mạnh: “Giáo hội Phật giáo đưa ra công văn như vậy là một tư duy cách mạng. Tôi ủng hộ quyết định của Trung ương Giáo hội Phật giáo ViệtNam, bởi tục đốt vàng mã giờ đã bị biến tướng. Nếu như trước đây ở góc độ tâm linh, người ta đốt vàng mã chỉ là tượng trưng một chút lòng thành con cháu muốn gửi gắm tới ông bà, tổ tiên. Song giờ đây, cái suy nghĩ mê tín dị đoan rằng “trần sao âm vậy” nên họ đốt quá nhiều và đốt đủ thứ một cách sa đà, lãng phí gây nên nhiều hệ lụy, làm ô nhiễm môi trường, tốn kém về tài chính, thậm chí hỏa hoạn và nhiều vấn đề kèm theo dẫn đến tiêu cực, mất đi ý nghĩa ban đầu”. Ngày 27/2 vừa rồi, Bộ trưởng VH-TT-DL Nguyễn Ngọc Thiện đã ký ban hành Công văn 669/BVHTTDL-VHCS gửi tới các sở VH-TT-DL, sở Du lịch các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trong công văn này, Bộ trưởng VH-TT-DL Nguyễn Ngọc Thiện yêu cầu các sở hướng dẫn, tuyên truyền vận động nhân dân hạn chế đốt vàng mã, đồ mã tại các cơ sở thờ tự và lễ hội.
Ở Phú Yên, nhiều người bày tỏ sự ủng hộ, nhất trí cao khi được hỏi về Công văn 31. Anh N.V.H, người dân khu phố Ninh Tịnh 1 (phường 9, TP Tuy Hòa), bày tỏ: Tôi thấy đốt vàng mã đúng là mê tín dị đoan và tốn kém. Có người bỏ tiền triệu mua xe hơi, nhà lầu, điện thoại iPhone, thậm chí cả người đẹp chân dài… làm bằng giấy bồi sơn phết xanh đỏ xong mang đốt khói um, gọi là để người cõi âm có cái mà xài ở “dưới ấy”, thật nhảm nhí không chịu nổi. Nếu muốn cuộc sống tốt đẹp thì dùng số tiền đó làm việc thiện, giúp đỡ người nghèo, kẻ khó còn thiết thực hơn”. Còn chị M.T.P (thị trấn Chí Thạnh, huyện Tuy An) nói: Nhà tôi khi cúng kính gia tiên hay lễ giỗ chỉ thắp mấy nén nhang là đủ, tuyệt không có chuyện đốt vàng mã. Đang yên đang lành, tự dưng đốt giấy khói bốc tùm lum, nếu không cẩn trọng có thể xảy ra cháy nhà như chơi. Tôi đã từng chứng kiến cảnh láng giềng xích mích vì nhà này đốt vàng mã gió thổi bay tro tàn qua nhà hàng xóm nên sinh ra kình cãi mất hòa khí”. Trong khi đó, ông L.V.V (phường Xuân Đài, TX Sông Cầu) cho biết: Không những “kỵ” cái vụ đốt vàng mã này, tôi đề nghị phải kiên quyết dẹp luôn việc rải vàng mã khi đi đưa tang trên đường của một số gia đình vì gây mất mỹ quan phố phường, làm ô nhiễm môi trường. Tôi nhớ hình như tỉnh mình đã có chủ trương cấm chuyện này rồi nhưng sao vẫn cứ xảy ra? Cháu tôi lập nghiệp ở TP Đà Nẵng nói ngoài ấy người ta làm chặt chẽ, kiên quyết lắm nên bây giờ dân không còn rải vàng mã khi có tang ma nữa”.
Do đã tồn tại “thâm căn cố đế” nên chắc chắn việc bỏ tục đốt vàng mã không thể một sớm một chiều là thực hiện ngay được mà phải có một quá trình tuyên truyền, giáo dục kèm theo các giải pháp, chế tài đồng bộ, lâu dài. Trước mắt, cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể - đặc biệt là ở cơ sở - cần làm tốt công tác vận động, giải thích cho các hộ. Các gia đình cán bộ, đảng viên nên gương mẫu trong việc không đốt vàng mã khi cúng tế, thờ tự để nêu gương sáng cho cộng đồng. Việc cấm đốt vàng mã phải thực hiện quyết liệt, mạnh mẽ như cấm đốt pháo, như bắt buộc đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông… thì chắc chắn sẽ thành công.
NGUYỄN HỒNG PHONG
(phường 8, TP Tuy Hòa)
