Bà Nguyễn Thị Mười (trú ở huyện Tây Hòa) hỏi: Tôi có người em chưa đến tuổi trưởng thành. Tháng 6/2006, em tôi có đi chơi và tụ tập ăn nhậu cùng một số bạn bè cùng lứa tại một quán nhậu và xảy ra việc đánh nhau dẫn đến thương tích. Vụ việc đang được cơ quan công an điều tra làm rõ. Người em của tôi đã bị cơ quan công an tạm giam để điều tra. Cha mẹ ruột của tôi đang rất lo lắng về sự việc này nên có đề nghị với cơ quan công an là cần liên hệ mời luật sư tham gia bào chữa cho em tôi, nhưng cán bộ điều tra có giải thích rằng cha mẹ tôi vẫn có quyền bào chữa và không cần mời luật sư cũng được. Thực tế thì cha mẹ tôi chỉ quanh năm buôn bán, tảo tần để nuôi các chị em tôi chứ không hiểu biết gì về quy định pháp luật để có thể bào chữa cho em tôi được. Gia đình tôi rất lo lắng vì không rõ quyền lợi của em có được đảm bảo theo quy định pháp luật hay không?
Trả lời: Theo quy định tại Điều 57 Bộ luật Tố tụng hình sự: Người bào chữa do người bị tạm giữ, bị can, bị cáo hoặc người đại diện hợp pháp của họ lựa chọn.
Trong những trường hợp sau đây, nếu bị can, bị cáo hoặc người đại diện hợp pháp của họ không mời người bào chữa thì cơ quan điều tra, viện kiểm sát hoặc tòa án phải yêu cầu đoàn luật sư phân công văn phòng luật sư cử người bào chữa cho họ hoặc đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức thành viên của Mặt trận cử người bào chữa cho thành viên của tổ chức mình:
- Bị can, bị cáo về tội theo khung hình phạt có mức cao nhất là tử hình được quy định trong Bộ luật Hình sự;
- Bị can, bị cáo là người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất.
Trong những trường hợp này, bị can, bị cáo và người đại diện hợp pháp của họ vẫn có quyền yêu cầu thay đổi hoặc từ chối người bào chữa.
Đối chiếu với các quy định của pháp luật nêu trên, đối với trường hợp em của bà (là vị thành niên), nếu cha mẹ của bà không mời luật sư bào chữa thì cơ quan điều tra phải yêu cầu đoàn luật sư phân công văn phòng luật sư cử người bào chữa cho em của bà. Trong trường hợp này, thù lao luật sư do cơ quan điều tra chịu trách nhiệm thanh toán.
Do đó, nếu cán bộ điều tra nói rằng cha mẹ bà vẫn có thể tự bào chữa cho con mà không cần mời luật sư, nhưng cha mẹ bà vẫn kiên quyết yêu cầu cơ quan điều tra mời luật sư bào chữa chứ không thể tự mình bào chữa cho con được, thì cơ quan điều tra buộc phải mời luật sư bào chữa theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Luật sư: NGÔ MINH TÙNG
