Nhiều năm qua, người dân xóm Cầu (thôn Xuân Dục, xã An Phú, TP Tuy Hòa) sống dọc khe nước Bầu Đồng Nai, thường xuyên phải chịu đựng mùi hôi thối bốc lên mỗi khi nước cạn kiệt. Người dân nơi đây mong mỏi chính quyền địa phương có biện pháp xử lý tình trạng ô nhiễm nguồn nước để trả lại môi trường sống trong lành.
Khe nước Bầu Đồng Nai lại ô nhiễm nặng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt của người dân - Ảnh: L.HẢO
KHE NƯỚC ĐEN
Khe nước Bầu Đồng Nai dài khoảng 13km, bắt nguồn từ xã An Thọ chảy qua xã An Chấn (Tuy An) và xã An Phú, đổ ra biển tại thôn Long Thủy. Theo người dân địa phương, trước đây, khe nước Bầu Đồng Nai rất trong, không có bùn tồn đọng; nhiều loài cá, thủy sinh, rau câu sinh trưởng, phát triển tốt. Tuy nhiên, gần 3 năm trở lại đây, khe nước này bắt đầu bị ô nhiễm, nhất là ở đoạn giáp ranh giữa hai xã An Phú và An Chấn (bắt đầu từ cầu Đồng Nai chảy về phía biển). Màu nước chuyển dần sang nâu đỏ và đen; trên mặt nước, nhiều khối chất dơ vón cục nổi lềnh bềnh, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Tại một số điểm dọc hai bên khe nước, người ta còn dễ dàng bắt gặp rác thải sinh hoạt trôi nổi trên mặt nước.
Ông Nguyễn Văn Dũng (59 tuổi), một người dân sống gần khe nước Bầu Đồng Nai cho biết: Mỗi buổi chiều, khi nước triều xuống, lớp bùn tồn đọng bên dưới dòng nước bắt đầu lộ ra; trên thì chất dơ đóng thành bợn vàng chạch, dưới thì bùn đen ngòm. Lúc này, mùi hôi thối bốc lên theo gió bay đi khắp nơi gây ô nhiễm cả vùng. Theo ông Dũng, không những đời sống sinh hoạt bị đảo lộn mà sức khỏe của các hộ gia đình sống gần khe nước cũng bị ảnh hưởng. Nhiều hộ dân cũng bỏ hẳn, không dùng nước giếng của gia đình nữa vì nước đã đục ngầu, tiếp xúc với da thì nổi mẩn ngứa. Nhà nào có điều kiện thì chuyển sang dùng nước máy, nhà khó khăn phải đi gánh nước ở xa về dùng.
Bà Nguyễn Thị Kim Nga, người dân sống gần khe nước Bầu Đồng Nai bức xúc bày tỏ: Mấy năm nay, mấy chục hộ dân ở đây đã quá ngao ngán khi phải sống trong ô nhiễm. Không những sức khỏe bị ảnh hưởng, việc làm ăn buôn bán cũng không được như trước. Thời gian đầu, khách quen còn đến uống cà phê, ủng hộ quán nhưng rồi phải bỏ đi nơi khác vì “thối quá, không chịu nổi”. Theo bà Nga, tình trạng ô nhiễm khe nước Bầu Đồng Nai bắt đầu từ khi các hộ nuôi tôm ở địa bàn xã An Chấn xả thải trực tiếp vào dòng nước. Mỗi lần họ thu hoạch tôm, dọn dẹp tạp chất thì toàn bộ chất dơ bị đổ thẳng ra khe nước Bầu Đồng Nai. Khoảng nửa tháng một lần, các hộ nuôi tôm này lại xả nước thải và lấy nước biển vào hồ nuôi theo chu kỳ thủy triều, người dân lại chịu trận vì không khí nặng mùi hơn.
CƠ QUAN CHỨC NĂNG VÀO CUỘC
Theo UBND TP Tuy Hòa, trước những ý kiến phản ánh của người dân, giữa năm 2012, Phòng TN-MT đã phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra hiện trạng môi trường nguồn nước tại khe nước Bầu Đồng Nai. Tại thời điểm kiểm tra, khe nước tại khu vực giáp ranh hai xã An Phú và An Chấn có màu nâu đỏ, có xác cá nổi lên. Qua kiểm tra, tại khu vực xã An Chấn có 5 hồ nuôi tôm, lượng nước thải trong quá trình nuôi (không qua xử lý) được xả thải trực tiếp ra khe nước Bầu Đồng Nai. Lượng rác thải sinh hoạt ứ đọng trên mặt nước và chất thải trong quá trình chế biến cá bò da của các cơ sở hoạt động trên địa bàn xã An Chấn thải xuống khe nước thuộc địa bàn xã An Phú cũng góp phần ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước và môi trường sống của các loài động vật thủy sinh tại khe nước Bầu Đồng Nai. UBND TP Tuy Hòa đã báo cáo UBND tỉnh, Sở TN-MT nhưng đến nay, tình trạng ô nhiễm nguồn nước tại khu vực này vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, mùi hôi vẫn còn tiếp diễn.
Ngày 27/5/2013, Phòng TN-MT TP Tuy Hòa cùng Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh, Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở TN-MT), UBND xã An Phú và An Chấn tiếp tục kiểm tra thực tế hiện trạng môi trường nguồn nước tại khe nước Bầu Đồng Nai. Trong thời gian kiểm tra, khe nước Bầu Đồng Nai có phát sinh mùi hôi và ứ đọng rác thải sinh hoạt trên mặt nước. Tuy nhiên, vào ngày 19/6/2013, khi Chi cục Bảo vệ môi trường phối hợp với các bên liên quan kiểm tra thực tế, đánh giá các nguồn nước có thể gây ô nhiễm khe nước Bầu Đồng Nai theo chỉ đạo của UBND tỉnh thì thấy nước khá trong, không có mùi hôi; dọc hai bên khe nước chỉ có một ít rác thải sinh hoạt do người dân xả xuống. Ông Trần Trung Trực, Phó chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường cho biết: Do trước thời điểm kiểm tra mấy ngày, trời mưa lớn, nước từ đầu nguồn chảy về nhiều, cuốn trôi chất bẩn ra biển nên kết quả kiểm tra chưa nói lên được điều gì. Từ kết quả ban đầu, đoàn kiểm tra nhận định nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường nước tại khe nước Bầu Đồng Nai phần lớn là do nước thải của các hộ nuôi tôm chưa qua xử lý xả ra môi trường, một phần do rác thải sinh hoạt của người dân sống xunh quanh khu vực này. Ngoài ra, việc khe nước Bầu Đồng Nai bị ứ đọng, không lưu thông vào mùa khô cũng khiến dòng nước bị ô nhiễm. Đoàn kiểm tra thống nhất đề nghị UBND huyện Tuy An xử lý dứt điểm tình trạng các hộ nuôi tôm xả thải trực tiếp ra môi trường không qua xử lý; UBND xã An Phú và An Chấn tuyên truyền, nhắc nhở, nâng cao ý thức của người dân xung quanh khu vực khe nước Bầu Đồng Nai về việc bảo vệ môi trường.
LÊ HẢO - HOÀI TRUNG
