Chương trình thí điểm hỗ trợ xây dựng nhà ở phòng chống lũ, lụt khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung triển khai tại 100 hộ nghèo tại huyện Tuy An và Đồng Xuân được các bộ, ngành đánh giá cao, hợp lòng dân. Sau khi triển khai thí điểm, hàng nghìn hộ sống trong vùng lũ lụt rất mong Nhà nước nhân rộng chương trình này để được hỗ trợ xây dựng nhà ở an toàn.
Một nhà tránh lũ của người dân xã An Định (Tuy An) được xây dựng kiên cố, khang trang - Ảnh: P.NAM
XEM XÉT NÂNG MỨC HỖ TRỢ
Theo đánh giá của các bộ, ngành liên quan, tất cả 100 nhà tránh lũ xây dựng tại huyện Tuy An và Đồng Xuân đều đảm bảo chất lượng theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ về khả năng chịu lực khi có lũ. Sàn nhà vượt lũ đảm bảo diện tích tối thiểu và chiều cao tầng dưới đủ để sử dụng làm nhà ở khi không có lũ, giúp các hộ nghèo chủ động phòng, chống thiên tai, ổn định cuộc sống trong mùa mưa lũ.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng, Phú Yên là 1 trong 4 tỉnh lựa chọn số xã nhiều hơn dự kiến, vì không có địa bàn nào thuộc khu vực bị ảnh hưởng nặng bởi lũ, lụt có đủ số hộ sẵn sàng cho việc hỗ trợ theo quy định. Tỉnh Phú Yên đã chủ động đề xuất lựa chọn thêm một số hộ ở xã liền kề với xã được phê duyệt (2 xã) để đảm bảo đủ số hộ theo quy định, như xã An Định, An Dân (Tuy An), Xuân Sơn Nam, Xuân Sơn Bắc (Đồng Xuân). Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền và giới thiệu rộng rãi các mẫu nhà để người dân tham khảo, lựa chọn cho phù hợp với điều kiện thực tế, nên chất lượng nhà được xây dựng đều đạt yêu cầu đề ra, thậm chí nhiều nhà chòi có giá trị hơn 100 triệu đồng, trở thành nhà ở khang trang, kiên cố lâu dài của người dân.
Điều đáng mừng là ngoài 2 tỉ đồng vốn ngân sách của Trung ương và Ngân hàng Chính sách xã hội, tỉnh Phú Yên còn huy động thêm 800 triệu đồng từ Quỹ phòng chống thiên tai của tỉnh; 150 triệu đồng của tổ chức Hội thảo Phát triển Pháp (DWF); đặc biệt là các hộ gia đình đóng góp được gần 4 tỉ đồng, gấp 3,5 lần mức tối thiểu theo quy định. Ngoài ra, Đoàn Thanh niên các cấp cũng đã vận động quyên góp 9,5 triệu đồng và 325 ngày công lao động, giúp người dân chủ động nhân công, giảm chi phí xây dựng. Nhờ vậy mà tiến độ, chất lượng xây dựng nhà tránh lũ được đảm bảo, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí đặt ra.
Theo Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lê Văn Trúc, đóng góp lớn cho sự thành công của chương trình là việc kịp thời hỗ trợ vốn của Trung ương và vốn vay ngân hàng, đã tạo động lực mạnh mẽ để các hộ nghèo mạnh dạn huy động thêm vốn đóng góp của người thân, dòng họ. Qua đó, các hộ vận dụng một cách sáng tạo các mẫu thiết kế nhà tránh lũ của Bộ Xây dựng để xây dựng nhà ở bền vững, khang trang. Ngoài ra, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, chương trình này đã huy động được sức người và mối quan tâm của toàn xã hội; vận dụng linh hoạt các nguồn vốn, giúp hộ nghèo được hưởng mức hỗ trợ cao hơn, chủ động xây dựng nhà tránh lũ có chất lượng và quy mô, góp phần từng bước ổn định an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.
Tuy nhiên, để thực hiện tốt Đề án hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ cho 60.000 hộ nghèo khu vực Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, từ nay đến năm 2015, trong đó có Phú Yên, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lê Văn Trúc kiến nghị Chính phủ đưa chương trình này vào một trong những nội dung xây dựng nông thôn mới; chỉ đạo các bộ, ngành liên quan có hướng dẫn cụ thể việc cấp phát, giải ngân, thanh quyết toán kịp thời nguồn vốn để làm cơ sở cho địa phương thực hiện. Ngoài ra, Chính phủ cũng xem xét nâng mức hỗ trợ vốn ngân sách Trung ương và vốn vay Ngân hành Chính sách xã hội đối với những nhà ngập sâu từ 3,5m trở lên; cho phép lồng ghép với các nguồn vốn khác, kể cả vốn của các tổ chức kinh tế, xã hội, giúp các hộ nghèo có thêm kinh phí xây tường bao tầng trệt, tận dụng triệt để diện tích sử dụng khi không có lũ, lụt xảy ra.
HÀNG NGHÌN HỘ CẦN ĐƯỢC HỖ TRỢ
Hiện vẫn còn hàng nghìn hộ nghèo tại các huyện miền núi, vùng trũng thấp, khu vực hạ lưu các sông Bánh Lái, sông Ba, Kỳ Lộ và Tam Giang… của Phú Yên phải chịu sự uy hiếp của lũ lụt khi mùa mưa đến. Theo thống kê của UBND tỉnh, từ năm 2006 đến 2009, mưa lũ đã gây ngập hơn 78.000 nhà dân, trong đó có 2.700 nhà ngập sâu từ 1,5-3,6m. Số nhà thiệt hại do lũ lụt gây ra trong năm 2010 là 10.488 nhà, trong đó hơn 2.700 nhà bị ngập từ 1,5-3,6m. Đặc biệt, đỉnh lũ cao nhất vào năm 2009, các huyện Tuy An, Đồng Xuân và TX Sông Cầu, nước ngập trên diện rộng với chiều cao trung bình 3,6m đã làm 83 người chết, gần 100 người bị thương, hơn 1.750 nhà sập, khoảng 37.000 nhà bị hư hỏng, siêu vẹo… đẩy nhiều hộ gia đình lâm vào cảnh mất mát, đau thương, gặp khó khăn về nhà ở sau khi lũ rút.
Mặc dù mới được Nhà nước quan tâm, hỗ trợ xây dựng 50 nhà tránh lũ cho hộ nghèo, nhưng hiện các xã Xuân Sơn Nam, Xuân Sơn Bắc (Đồng Xuân) vẫn còn hàng trăm hộ nằm trong vùng thường xuyên bị ngập lụt mỗi khi có mưa lớn kéo dài, đang rất cần được hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ. Ông Lê Mến Thương, Phó chủ tịch UBND xã Xuân Sơn Nam cho biết, hiện xã có hơn 700 hộ nghèo, chiếm gần 40% dân số của xã, trong đó có khoảng 200 hộ nằm trong vùng thường xuyên bị ngập lụt thuộc thôn Tân Hòa và Tân Long. Những hộ này rất cần được Nhà nước hỗ trợ vốn để xây dựng nhà tránh lũ, ổn định cuộc sống.
Theo Bộ Xây dựng, ngoài việc tổ chức rút kinh nghiệm, các địa phương được thụ hưởng chương trình này cần tiếp tục rà soát các đối tượng đủ điều kiện theo quy định để kịp thời triển khai nhân rộng chương trình, sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ, lụt cho 60.000 hộ nghèo khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung.
PHƯƠNG NAM
