Theo thạc sĩ Đinh Văn Quảng - Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình (Ủy ban Dân số - Gia đình và Trẻ em Việt Nam): “Bản thân gia phong luôn có hai mặt: vừa mang tính tích cực, thể hiện vai trò xã hội hoá con người thông qua giáo dục trong gia đình, mặt khác lại biểu hiện tính tiêu cực không phù hợp với sự vận động xã hội mới.
Nghiên cứu những phong tục tốt đẹp của gia phong truyền thống đã được trải nghiệm qua thực tiễn cuộc sống cho thấy nó vẫn còn nguyên giá trị trong đời sống xã hội hiện nay. Vì vậy những giá trị đó cần được vận dụng phù hợp với điều kiện phát triển hiện tại và tương lai”. Tại Hội thảo “Gia phong đất Phú -–xưa và nay” mới đây, có nhiều ý kiến đóng góp đáng ghi nhận về việc cần bảo tồn và phát triển mô hình gia đình truyền thống trong đời sống hiện nay.
* Nhà nghiên cứu Trần Sĩ Huệ (TP Tuy Hoà): TẠO MỐI QUAN HỆ DÒNG HỌ MẠNH MẼ VÀ BỀN VỮNG
Gia phong có nề nếp ở Phú Yên là sự hoà thuận, êm ấm, sống với nhau có tình thương và trách nhiệm, có sự tôn trọng lẫn nhau theo lễ. Gia đình truyền thống dùng tình - nghĩa - lễ đạt tới hoà thuận, êm ấm chứ không phải thông qua đấu tranh để đạt tới công bằng, tiến bộ, dân chủ. Sự kế thừa phương pháp giáo dục Nho học trong các gia đình theo truyền thống Nho giáo ở Phú Yên tuy không đúng nguyên mẫu nhưng vẫn đứng vững trên nền tảng ấy. Chế độ đại gia đình còn ảnh hưởng rất lớn, được bổ sung bằng trào lưu cách tân Âu Tây, cá nhân được tôn trọng, được tự do phát triển, đồng thời có nguồn mạch đã ăn sâu vào phong tục, tập quán. Đó là những tinh tuý của đạo đức dân tộc, khiến cho những gia đình này có điều kiện lưu giữ được nhiều viên ngọc tinh thần quý giá. Họ là thành phần cốt cán trong công cuộc bảo vệ nền văn hoá dân tộc trước những cơn bão tố khắp bốn phương ào ạt đổ đến.
Gia phong đất Phú còn là mối quan hệ chặt chẽ với dòng họ phát huy vai trò truyền thống là sự kế thừa. Vì vậy, cần tạo mối quan hệ này mạnh mẽ và bền vững.
* Ông Ngô Cần Tùng (Hội trưởng Hội người Hoa - TP Tuy Hoà): THAY ĐỔI NẾP SỐNG PHÙ HỢP THEO TÌNH HÌNH XÃ HỘI
Theo quan niệm của người Hoa, gia phong là phong cách phẩm chất đạo đức truyền thống của một gia đình, tức là cách đối nhân xử thế, ngôn luận và cử chỉ trong quan hệ gia đình và xã hội. Người Hoa sang định cư lập nghiệp ở Phú Yên đã trên hai trăm năm. Thời kỳ đầu, gia phong người Hoa vẫn như hồi còn ở Trung Quốc. Nhưng trong hai trăm năm qua, nhất là từ đầu thế kỷ XX đến nay, ở Trung Quốc cũng như ở Việt Nam đã có nhiều thay đổi cơ bản sâu sắc về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, tác động mạnh mẽ đến tư tưởng và quan niệm đạo đức của người Hoa. Do đó, gia phong của người Hoa cũng thay đổi để thích nghi với trào lưu thời đại. Tuy nhiên, về cơ bản cho đến ngày nay, gia phong của người Hoa Phú Yên vẫn giữ được nhân nghĩa, hiếu đễ, trung thực, cần kiệm, thương người, hiếu học. Nhiều người Hoa đã giác ngộ cách mạng, có sự đóng góp xứng đáng cho đất nước Việt
* Thạc sĩ Đỗ Như Mai (Ủy ban Dân số- Gia đình- Trẻ em Phú Yên): NÊN LẤY BẢN SẮC CỦA TRUYỀN THỐNG+ BÌNH ĐẲNG CỦA HIỆN ĐẠI
Hiện nay, văn hoá ngoại lai đang hằng ngày, hằng giờ tác động đến đời sống gia đình. Đời sống vật chất và tinh thần của từng gia đình được cải thiện đáng kể, thu nhập chính đáng của người lao động được tăng lên... Nhưng song hành với những mặt tích cực đó là: lối sống thực dụng cá nhân, vị kỷ, coi thường đạo lý gia đình, họ tộc...Tất cả những điều đó đang làm ảnh hưởng đến gia phong đất Phú. Gia đình mà chúng ta xây dựng trong xã hội mới là một gia đình hoà thuận dựa trên cơ sở dân chủ: vợ chồng phải tôn trọng nhau, phải có lòng chung thủy, làm cha mẹ phải có đức nhân từ, làm con phải có đức hiếu kính, làm anh em phải có sự thương yêu nhường nhịn, trong đó, hạt nhân của mỗi gia đình chính là vợ và chồng. Đồng thời, hạnh phúc gia đình dựa trên cơ sở phải bảo đảm quyền bình đẳng.
Vì vậy, để bảo tồn và phát triển mô hình gia đình truyền thống của Phú Yên nên lấy bản sắc của gia đình truyền thống cộng với bình đẳng của hiện tại, để dần xoá bỏ uy quyền của cha mẹ đối với con cái, xoá bỏ thói gia trưởng; xoá bỏ tư tưởng trọng nam khinh nữ trong quan hệ vợ chồng, con trai- con gái; xoá bỏ trật tự kỷ cương phong kiến. Lợi ích của tập thể gia đình được các thành viên trong gia đình quan tâm thực sự.
VŨ HOÀNG (thực hiện)
