Biến đổi khí hậu đang khiến cho thiên tai ngày càng diễn biến phức tạp, khó dự báo. Để hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại, giúp người dân ổn định cuộc sống, các địa phương và người dân trong tỉnh cần có giải pháp chủ động phòng tránh.
Lực lượng bộ đội Biên phòng tỉnh giúp người dân huyện Đông Hòa duy chuyển đến nơi an toàn trong mùa mưa bão năm 2011 - Ảnh: M.ĐĂNG
SỚM KHẮC PHỤC TỒN TẠI
Theo Ban chỉ huy Phòng chống lụt bão - Tìm kiếm cứu nạn (PCLB-TKCN) tỉnh, mặc dù công tác phòng, chống thiên tai năm 2011 từ tỉnh đến cơ sở có sự chuẩn bị chu đáo, song thiệt hại vẫn xảy ra. Các sở, ngành cùng các địa phương trong tỉnh đã tổng kết, nêu ra những tồn tại cần khắc phục, như phương tiện cho lực lượng cứu hộ, cứu nạn chưa được trang bị đầy đủ; địa hình phức tạp gây khó khăn trong công tác triển khai phòng chống, cứu hộ, cứu nạn khi lụt bão lớn xảy ra. Ý thức phòng tránh, kiến thức về thiên tai của người dân còn hạn chế. Phần lớn thiệt hại về người là do chủ quan trong quá trình đi lại trong vùng ngập lụt; người dân còn trông chờ, ỷ lại chính quyền địa phương. Thông tin dự báo về khí tượng thủy văn ở khu vực đầu nguồn sông Ba chưa được cập nhật thường xuyên, lịch thủy triều chưa được cập nhật. Quy chế phối hợp giữa các hồ chứa thủy điện chưa thường xuyên và chặt chẽ, cần có một đơn vị đầu mối để điều hành, điều tiết lũ hợp lý. Phương án “bốn tại chỗ” chưa thật sự tốt, hệ thống thông tin, liên lạc chưa đầy đủ và đồng bộ, các khu neo đậu tàu thuyền chưa đảm bảo, các cửa biển bị bồi lấp gây khó khăn cho tàu thuyền ra vào bến; tình hình khai thác cát và trồng cây trái phép trên các lòng sông gây biến đổi dòng chảy, làm sạt lở bờ sông và nhiều khu dân cư. Công tác động viên, khen thưởng những tập thể, cá nhân tham gia phòng chống, cứu hộ, cứu nạn khi xảy ra bão lũ, thiên tai chưa kịp thời…
Ông Lê Ngọc Tính, Phó chủ tịch UBND huyện Phú Hòa cho biết: “Hiện hệ thống trụ và dây điện thoại trên địa bàn huyện Phú Hòa không đảm bảo an toàn. Nếu mưa bão xảy ra, nguy cơ gây thiệt hại về người và tài sản rất cao, nên cần có biện pháp khắc phục kịp thời. Cần quy hoạch và có chính sách di dân ở các khu vực thường xuyên bị ảnh hưởng bởi ngập lụt, triều cường, sạt lở đất… Sớm triển khai xây dựng kè các đoạn sông thường xuyên bị sạt lở”. Còn ông Cao Minh Hòa, Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa kiến nghị: “Tỉnh cần đầu tư cho các huyện trang thiết bị, máy móc hiện đại để đủ khả năng tham gia cứu hộ, cứu nạn, nhất là tàu thuyền có công suất lớn để đảm bảo an toàn khi hoạt động. Đầu tư vốn để bê tông hóa các tuyến giao thông nông thôn tại các vùng thường xuyên bị ngập lụt, tạo thuận lợi trong công tác cứu hộ, cứu nạn”.
Bộ đội biên phòng cùng ngư dân phường 6 (TP Tuy Hòa) cứu hộ tàu cá bị mắc cạn tại cửa biển Đà Diễn - Ảnh: A.NGỌC
CHỦ ĐỘNG PHÒNG, TRÁNH
Do tác động của biến đổi khí hậu nên diễn biến của thiên tai đang có xu hướng phức tạp, khó dự báo. Ngay từ đầu năm 2012 tình hình thời tiết diễn ra khác thường, hiện tượng không khí lạnh kéo dài, cuối tháng 3/2012 đã xuất hiện cơn bão số 1 đến sớm hơn và trái với quy luật. Ông Võ Anh Kiệt, Phó giám đốc Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Trung Bộ, cho biết: “Thời tiết đang diễn biến phức tạp, đầu năm đã xuất hiện bão và gây thiệt hại tại nhiều địa phương. Dự báo trong năm 2012 bão và áp thấp xuất hiện trên biển Đông sớm và nhiều hơn trung bình so với mọi năm. Nhiệt độ trong mùa hè sẽ xuất hiện vài đợt nắng nóng, tuy nhiên phạm vi ảnh hưởng không rộng nhưng cường độ thì rất gay gắt. Ngoài ra, năm 2012 có khả năng xuất hiện 3-5 đợt lũ ảnh hưởng đến khu vực miền Trung, đỉnh lũ cao nhất có thể vượt mức báo động cấp 3 từ 0,5-1m và thời gian đỉnh lũ trong khoảng tháng 10 và 11”.
Để chủ động phòng tránh thiên tai, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản, UBND tỉnh đã có chỉ thị yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và nhân dân trong tỉnh triển khai thực hiện tốt việc tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm công tác phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2011; bổ sung phương án phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2012 sát với tình hình thực tế. Củng cố, kiện toàn ban chỉ huy PCLB-TKCN các cấp; phân công, phân nhiệm và nâng cao trách nhiệm cho từng thành viên. Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến kinh nghiệm phòng tránh thiên tai trên các phương tiện thông tin đại chúng đến người dân nhằm nâng cao ý thức phòng tránh và cùng cộng đồng có biện pháp chủ động phòng tránh có hiệu quả. Các địa phương phải rà soát, cập nhật, xác định những khu vực nguy hiểm khi xảy ra bão, lũ trên địa bàn để chủ động di dời dân ra khỏi khu vực nguy hiểm. Kiểm tra lại lực lượng, phương tiện, vật tư, kinh phí để thực hiện tốt phương châm “bốn tại chỗ”. Tổ chức kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn các công trình như hồ chứa nước, đê, đập, kè, cống, kênh mương, cầu, đường, cảng, luồng lạch, bến bãi, các cơ sở khám chữa bệnh, kho tàng, nhà máy, hệ thống lưới điện, thông tin liên lạc… đảm bảo an toàn cho công trình trước mùa mưa bão. Các sở, ban, ngành theo chức năng, nhiệm vụ của mình có kế hoạch phối hợp chặt chẽ trong công tác phòng tránh, khắc phục thiên tai đạt hiệu quả cao nhất. UBND các huyện, thị xã, thành phố xây dựng kế hoạch, phương án PCLB-TKCN của địa phương đảm bảo phòng tránh, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai một cách chủ động. Khẩn trương triển khai xây dựng hoàn thiện các khu tái định cư, tổ chức di dời dân các vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi lũ quét, triều cường, ngập lụt, sạt lở đất… vào các khu tái định cư trước mùa mưa bão.
ANH NGỌC
