Liên tục trong thời gian gần đây, các phương tiện truyền thông đại chúng dồn dập đưa tin các vụ vỡ nợ xảy ra ở nhiều nơi trong nước. Vụ thấp nhất cũng vài trăm triệu đến cả tỉ đồng, còn vụ cao nhất thì có khi lên đến hàng chục, hàng trăm tỉ đồng. Nạn nhân (chủ nợ) của các vụ vỡ nợ này từ người nông dân, công nhân hiền lành, chân chất cho đến tiểu thương, cán bộ, công chức, đảng viên, giáo viên, sinh viên…, thậm chí ngay cả cán bộ ngành ngân hàng cũng bị “dính chấu”. Hậu quả là nhiều gia đình đang vui hưởng hạnh phúc ấm êm, bị cơn lốc vỡ nợ tràn qua, bỗng dưng nát nhà tan cửa, xẻ nghé tan đàn! Các vụ vỡ nợ đã ảnh hưởng đến trật tự trị an không chỉ ở thành phố mà cả tận những vùng quê xa xôi, hẻo lánh, khiến các cơ quan chức năng phải huy động nhân lực, tốn công sức, thời gian tìm cách giải quyết nhưng kết quả như thế nào thật khó nói được…
Thủ phạm gây ra những vụ vỡ nợ làm xáo động cuộc sống yên bình chính là những kẻ dùng bề ngoài hào nhoáng như xây nhà cao cửa rộng, đi ô tô đời mới hạng sang, mở công ty này, doanh nghiệp nọ (phần lớn là “ảo”) với quy mô, ngành nghề kinh doanh bề thế, huy động vốn với khung lãi suất cao ngất. Với chiêu thức lấy tiền của người cho vay trước trả cho người cho vay sau, người cho vay có thể nhận lãi hàng ngày, hàng tuần, thậm chí nhận lãi trả trước. Những kẻ lừa đảo này, sau khi thấy lưng vốn đã “hòm hòm”, bèn tuyên bố phá sản hoặc “lặn” mất! Báo hại các chủ nợ kinh hoàng, đau xót đi báo và nhờ cơ quan chức năng truy tìm. Nhưng than ôi, đây gần như 99% là quan hệ “tín dụng đen” giữa các chủ nợ với các con nợ ma mãnh với những tờ giấy viết tay cho vay và nhận tiền giữa hai bên thường rất mong manh về giá trị pháp lý. Thậm chí, có chủ nợ vì quá tin tưởng vào con nợ (vì người thân quen) nên chẳng thèm viết giấy tờ vay mượn chi cho phiền hà, cứ tiền mặt trao tay… Vì vậy, sau khi sự cố xảy ra, trong lúc chờ đợi pháp luật tóm được bọn lừa đảo (mà có tóm được chưa chắc đã lấy lại được tiền!), các chủ nợ chỉ biết than trời trách đất. Có người, vì quá “của đau con xót” và nhất là không chịu nổi những áp lực của gia đình và xã hội, đã mon men tìm những lối thoát dễ dẫn đến hậu quả tiêu cực!
Tại sao lại có nhiều người cả tin đến nỗi bị lừa dẫn đến trắng tay cả sự nghiệp bao nhiêu năm chắt bóp dành dụm? Theo tiến sĩ Trịnh Duy Luân, Viện trưởng Viện Xã hội học Việt Nam, một trong những nguyên nhân rất quan trọng góp phần làm xuất hiện các vụ vỡ nợ là do các đối tượng huy động vốn đã đánh vào thói hám lợi, lòng tham của những người muốn kiếm lời một cách nhanh chóng. Mới đây, TAND tối cao tại TP Hồ Chí Minh đã xét xử bị cáo Phạm Thị Tới (40 tuổi, ngụ tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) 17 năm tù về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Phạm Thị Tới là thợ may nhưng bằng lời lẽ ngon ngọt, hứa trả lãi suất cao, đã vay của 4 người với số tiền lên đến hơn 6,6 tỉ đồng. Điều đáng nói là trong các nạn nhân, có một cán bộ ngân hàng đã dồn hết số tiền tích góp được và mượn thêm cả tiền của chị dâu tổng cộng 1,6 tỉ để đưa cho Phạm Thị Tới vay lấy lãi. Khi Tới tuyên bố không còn khả năng chi trả, người chị dâu quá uất ức, đau buồn nên đã tìm đến cái chết!
Để hạn chế tiến tới giảm thiểu các vụ vỡ nợ đau lòng, mỗi người chúng ta không nên mờ mắt bởi lòng tham và thói hám lợi. Hệ thống chính trị cơ sở cũng cần vào cuộc để chống lại sự tác oai tác quái của “tín dụng đen” thông qua các hình thức tuyên truyền, phát hiện và đấu tranh với những sự việc mới manh nha. Đặc biệt, các chi bộ ở khu dân cư, ở các cơ quan, đơn vị cần giáo dục, nhắc nhở, giám sát cán bộ, đảng viên và người thân không tham gia vào “tín dụng đen”.
SÔNG BA HẠ
