Thời gian qua, chương trình xóa nhà tạm cho hộ nghèo của tỉnh ngày càng phát huy tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ nhau trong cộng đồng dân cư. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn rất nhiều hộ nghèo đang cần được xóa nhà ở tạm.
Trao nhà tình nghĩa cho đối tượng chính sách xã An Hòa (huyện Tuy An) - Ảnh: K.CHI
Theo ông Nguyễn Văn Lãng, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH Phú Yên, trong quá trình triển khai chương trình xóa nhà tạm, ngoài nguồn vốn hỗ trợ từ Nhà nước và vốn vay theo quy định, các địa phương đã huy động thêm vốn, ngày công từ cộng đồng. Đặc biệt, khi mức hỗ trợ xóa nhà tạm được nâng từ 12 triệu đồng lên 20 triệu đồng và từ 8,4 triệu đồng lên 16 triệu đồng, người dân rất mừng, vì cộng thêm 8 triệu được vay theo quy định thì họ có khả năng xây dựng được ngôi nhà mới. Ông Đào Tấn Nguyên, Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội Phú Yên, cho biết: “Hiện nay kinh phí cho công tác xóa nhà tạm cho hộ nghèo theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ đã có. Nhà nào khởi công thì ngân hàng sẵn sàng giải ngân, không để vốn tồn đọng”.
Tuy nhiên, theo ý kiến của một số địa phương thì công tác xóa nhà tạm đang gặp một số trở ngại. Ông Nguyễn Ngọc Ân, Phó phòng LĐ-TB-XH huyện Tuy An, cho biết: Từ đầu năm đến nay huyện đã nghiệm thu 103/277 nhà, trong đó theo Quyết định 167 là 68 nhà. Tuy nhiên, đến khi làm hồ sơ gởi Kho bạc Nhà nước để nhận kinh phí hỗ trợ thì lại vướng thủ tục. Kho bạc Nhà nước yêu cầu phải có hồ sơ thiết kế xây dựng nhà ở cho hộ nghèo mới giải ngân được. Mà nhà của hộ nghèo thì quá nhỏ, đơn sơ, không thiết kế thi công… nên đến nay, số hộ xây nhà trên vẫn chưa nhận được tiền hỗ trợ. Đồng thời, giá vật tư tăng cao, nhiều hộ gia đình không thể tiến hành xây dựng được nên ảnh hưởng rất nhiều đến tiến độ. Ông Trần Thêm, Phó chủ tịch UBND TX Sông Cầu, nói: “Hiện tại, địa phương còn vướng năm nhà không thể triển khai xóa nhà tạm được, hai nhà thì vướng đất, ba nhà không có vốn đối ứng, tiền hỗ trợ thì thấp, mà vật liệu xây dựng cao nên họ không thể xây dựng. Bên cạnh đó, một số xã chuyển sang phường, thành đất đô thị, nên công tác cấp đất vướng quy hoạch… Đáng ngại nhất là nhiều hộ lại đòi yêu sách”. Còn ông Lê Thanh Lai, Phó chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa, chia sẻ: Trên địa bàn huyện còn nhiều xã chưa hoàn chỉnh việc quy hoạch điểm dân cư nên công tác giao đất cho hộ nghèo xây dựng nhà ở cũng còn vướng. Đồng thời, đang xuất hiện tình trạng người dân có tư tưởng trông chờ vào nguồn vốn hỗ trợ cao hơn từ các đơn vị, doanh nghiệp, các tổ chức cá nhân… nên họ không ký nhận và không xây dựng nhà theo quyết định 167.
Toàn tỉnh hiện còn trên 900 hộ nghèo theo tiêu chí cũ, giai đoạn 2006-2010 cần được hỗ trợ để xóa nhà tạm. Nhưng theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ và phần tăng thêm từ nguồn Quỹ vì người nghèo của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh thì đối tượng được hỗ trợ cao nhất là 20 triệu. Ngoài ra, nếu những hộ đó có nhu cầu vay thì được Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay 8 triệu. So với thời điểm hiện tại giá cả, vật tư tăng cao, nhất là những vùng xa, hẻo lánh phí vận chuyển, công thợ, ngày công càng cao, dẫn đến nhiều hộ đã có quyết định được hỗ trợ của Nhà nước rồi nhưng họ chần chừ chưa muốn xây nhà. Còn nguồn vốn từ các tổ chức, cá nhân tài trợ, mạnh ngành nào ngành ấy thực hiện, không có trao đổi thống nhất với cơ quan thường trực, một số hộ nghèo được hỗ trợ lại nằm ngoài danh sách chương trình hỗ trợ theo Quyết định 167… do đó công tác theo dõi tiến độ, gặp rất nhiều khó khăn.
Để giải quyết bài toán khó cho các địa phương, theo ý kiến chỉ đạo của đồng chí Trần Quang Nhất, Phó chủ tịch UBND tỉnh, các sở, ban, ngành cần vào cuộc. Chủ trương chung của Trung ương, của tỉnh là quyết tâm đến cuối tháng 12/2011 sẽ hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, vì vậy cần sự tăng tốc lớn. Các địa phương cần vào cuộc, chỉ đạo quyết liệt trong tổ chức xử lý các khó khăn, vướng mắc; huy động các lực lượng chung sức đóng góp ngày công.
HOÀNG LÊ
