Chơi cây cảnh đang là niềm đam mê của rất nhiều người, song cách chăm cây của họ còn hạn chế. Vì thế, nhiều nghệ nhân đã đến tận nơi để phục vụ việc chăm sóc, tỉa, tạo dáng… Và nghề này hiện đang rất thịnh hành.
Các nghệ nhân “lưu động” chăm cây tại huyện Sông Hinh - Ảnh: Đ.DỰ
LƯU ĐỘNG CHĂM CÂY
Anh Lê Thành Công, 33 tuổi, ở phường 9 (TP Tuy Hòa) làm nghề chăm cây hơn 3 năm nay. Anh và một số người cùng nghề đi khắp nơi làm đá, lên cây, cắt, tỉa cây cảnh cho những ai không có thời gian cũng như năng khiếu tạo dáng cho cây cảnh mình yêu thích. Anh Thành cho biết, thời gian đầu anh cũng chỉ chăm sóc vườn cây nhà mình, nhưng sau một thời gian, bạn bè anh cũng tham gia thú chơi này nên nhờ anh giúp đỡ. Lâu dần, anh được nhiều người giới thiệu nên giờ anh xem đây là nghề “kiếm cơm” của mình. Anh Công bộc bạch: “Nghề này đòi hỏi những nghệ nhân chơi cây cảnh phải thật sự đam mê và tâm huyết. Chúng tôi thường xuyên trau dồi kiến thức, kinh nghiệm thông qua các buổi giao lưu của những nghệ nhân, hội chợ, các cuộc triển lãm và đúc kết kinh nghiệm riêng cho bản thân. Cứ gần tết, mọi người đến thăm vườn cây của nhà tôi, họ tin tưởng và từ đó giới thiệu tôi đi tạo dáng cho các vườn cây lớn trong và ngoài tỉnh”. Với mức thu nhập của một nghệ nhân chăm sóc cây cảnh khoảng 400.000 đồng/ngày công, còn nghệ nhân thành thục nhận khoán có khi thu nhập triệu đồng/ngày công. Tháng nào ít nhất họ cũng làm được 15 ngày. Anh Công cho biết, vì đam mê cây cảnh nên từ lúc học lớp 5, anh đã tự đi sưu tầm cây cảnh mang về nhà để trồng, chăm sóc và chơi. Ngoài mức thu nhập từ khoản tiền làm nghệ nhân “di động”, mỗi năm anh còn thu nhập khoảng 100 triệu đồng từ tiền bán cây cảnh do anh trồng. Anh Phạm Quốc Đạt, 30 tuổi, ở xã Hòa Định Đông (huyện Phú Hòa) là tài xế lái xe tải, nhưng cũng thích và theo làm nghệ nhân “lưu động” hơn năm nay. Anh Đạt nói: “Làm nghề này không chỉ giúp tăng thêm thu nhập mà còn giúp cho bản thân thỏa mãn được niềm đam mê trong việc sáng tạo ra nhiều kiểu cây cảnh mà mình yêu thích. Qua công việc này, tôi thấy mình càng yêu quý và gần gũi với thiên nhiên hơn”.
CÔNG PHU VỚI NGHỀ
Trong khu vườn rộng hơn 100m2 của ông Đặng Quang Lai (huyện Phú Hòa), lọt thỏm giữa những cây ăn quả như mận, xoài, mít là những chậu cây cảnh như: me, nguyệt quế, mai chiếu thủy, đinh lăng, sứ trắng, sứ đỏ, phát tài... Nghệ nhân Đinh Văn Sang cẩn thận tỉ mỉ cắt tỉa, tạo dáng cho cây me có tuổi đời hơn mười năm, cây nguyệt quế cũng gần năm năm. Đây là một trong số hàng trăm cây kiểng anh Sang nhận chăm sóc, bảo dưỡng. Dưới bàn tay khéo léo và thuần thục của nghệ nhân, từng tán cây xếp tầng lên nhau dần tạo dáng thành một chiếc ô lệch; cây me xum xuê tua tủa lá thoáng chốc đã có ba tầng với dáng trực. Đây là một trong những kiểu dáng truyền thống của “xứ sở bonsai” Nhật Bản đang được nhiều khách hàng ưa chuộng. Anh Sang cho biết: “Đắt sô nhất là sau mùa mưa và áp tết, lượng cây cảnh của khách hàng nhờ chăm sóc nhiều không xuể. Đã thế, khách hàng ở xã liên tục gọi điện đến nhà để chỉnh sửa tư thế của cây, nên tôi phải gọi thêm một số người phụ chăm sóc. Nhiều khi đã đến tận nơi chăm sóc, tỉa tót đâu đó thật đẹp rồi, vài ngày sau chủ vườn cây lại gọi đến vì có đứa cháu nó lỡ phá thế cây… Nghề này vất vả lắm, phải làm sao để thỏa mãn yêu cầu của khách hàng: kiểng của mình phải xinh đẹp nhất, phải ra hoa đúng ngày tết và có ý nghĩa...”.
Bên cạnh nhu cầu có cây đẹp chơi tết, nhiều khách hàng chơi bonsai còn cần có cây đẹp và “độc” để khoe với bạn bè, vì vậy các “thượng đế” không ngại ngần trả tiền cao để có được chậu kiểng ưng ý nhất. Vì theo anh Sang, để có một cây cảnh đẹp, bắt mắt, đòi hỏi người nghệ nhân phải có con mắt thẩm mỹ, óc tưởng tượng, kiên trì, tỉ mỉ. Qua bàn tay của nghệ nhân, những cây xấu xí, xù xì lại hóa thành những cây cảnh đẹp với nhiều ý nghĩa, tên gọi khác nhau.
Công việc của những nghệ nhân di động đã và đang được nhiều người chơi cây cảnh ưng ý và thán phục. Bởi các nghệ nhân di động này đã giúp cho những người đam mê cây cảnh có được những vườn cây tuyệt đẹp như mong muốn. Ông Trần Đình Nhất một trong những người chơi cây cảnh lâu năm ở thị trấn Hai Riêng (huyện Sông Hinh) nhận xét: “Các nghệ nhân lưu động đang phát huy rất tốt khả năng của họ. Với đôi tay tài hoa, họ đã sáng tạo ra nhiều kiểu, dáng, thế cây cảnh đẹp. Chỉ sau gần một tuần làm việc, họ đã tạo ra một vườn cây của nhà tôi rất bắt mắt và ấn tượng”.
KIM CHI - ĐẶNG DỰ
