Từ đề xuất của doanh nghiệp, ngành chức năng đề nghị UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo huyện Sơn Hòa xử lý việc khai thác vàng trái phép tại núi Mơ Kron thuộc địa bàn buôn Ma Đao, xã Cà Lúi (huyện Sơn Hòa). Phóng viên Báo Phú Yên có chuyến “mục sở thị” tìm hiểu thực hư sự việc này.
Một đường hầm được đào sâu vào núi Mơ Kron (buôn Ma Đao, xã Cà Lúi, huyện Sơn Hòa) của những người đào đãi vàng trái phép - Ảnh: A.NGỌC
Vượt hơn 5km đường với đầy hầm hố, dốc dựng đứng, chúng tôi mới tiếp cận được núi Mơ Kron (theo người dân địa phương gọi), thuộc buôn Ma Đao, xã Cà Lúi. Tại hiện trường bên sườn núi, dấu tích nạn khai thác vàng trái phép vẫn còn đó nhưng không một bóng người. Dưới chân núi Mơ Kron, chỉ còn lại bộ khung một lán trại tạm bợ và vài bao đá do những người tìm vàng trước đó để lại. Dọc khe suối, chỉ vài hầm được người dân đào bới để tìm vàng, qua năm tháng đã bị bồi lấp. Anh Kpá Nia (ở buôn Ma Đao, xã Cà Lúi) người đã từng tham gia đào đãi vàng tại đây cho biết: “Nghe mọi người nói Mơ Kron có vàng, cách đây hơn 6 tháng, tôi cũng sắm đồ nghề vào đây thử vận may nhưng chẳng được gì. Từ khi chính quyền kiểm tra, truy quét, mọi người không ra vào Mơ Kron nữa”.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, đầu năm 2011 nhiều người ở huyện Sơn Hòa và Sông Hinh đến đây đào đãi vàng theo kiểu thủ công. Do trữ lượng vàng thấp, chính quyền kiểm soát gắt gao nên mọi người bỏ đi. Ông Ma Ủy, Chủ tịch UBND xã Cà Lúi thừa nhận, trước đây tại khu vực này có nhiều người đào bới đá, xay đãi vàng, nhưng từ khi huyện chỉ đạo ngăn chặn, địa phương đã huy động lực lượng kiểm tra, truy quét nên tình trạng này đã được chấm dứt và hiện không còn ai ra vào khu vực này.
Mới đây, Sở TN-MT có văn bản đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND huyện Sơn Hòa kiểm tra, xử lý nghiêm việc khai thác vàng trái phép tại địa phương này, vì gây thất thoát tài nguyên, tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự và an toàn lao động. Ngay sau đó, ngày 11/10/2011 UBND tỉnh đã ra Văn bản số 2636/UBND-ĐTXD về việc quản lý và bảo vệ khoáng sản chưa khai thác tại xã Cà Lúi theo đề nghị của Sở TN-MT và Công ty cổ phần SX&XNK Vạn Hạnh. Theo đó, giao UBND huyện Sơn Hòa tổ chức lực lượng tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện ngăn chặn, xử lý, không để tình trạng khai thác vàng tiếp diễn, gây thất thoát tài nguyên khoáng sản và ô nhiễm môi trường… đồng thời tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản trên địa bàn. UBND tỉnh chấp thuận đề nghị của Giám đốc Công ty cổ phần Sản xuất - xuất nhập khẩu Vạn Hạnh về hỗ trợ kinh phí (không hoàn lại), cùng phối hợp với UBND huyện Sơn Hòa và các đơn vị liên quan trong công tác quản lý, bảo vệ. Ông Nguyễn Ngọc Tiến, Trưởng phòng TN-MT huyện Sơn Hòa cho biết: Phòng TN-MT huyện chưa hề hay biết về Công ty cổ phần Sảm xuất - xuất nhập khẩu Vạn Hạnh muốn đầu tư vào khai thác khu vực này. Tuy nhiên, theo sự chỉ đạo của huyện, Phòng đã đề nghị các ngành liên quan cùng xã Cà Lúi kiểm tra, báo cáo bằng văn bản về thực trạng trên. Theo ông Tiến, tài nguyên khoáng sản do địa phương quản lý, những vấn đề có liên quan đến lĩnh vực này, ngành chức năng của tỉnh và doanh nghiệp cần thông báo và phối hợp với địa phương để đi đến thống nhất, có tiếng nói chung trong công tác quản lý, bảo vệ.
Ông Ma Ủy, Chủ tịch UBND xã Cà Lúi bức xúc bày tỏ, địa phương rất bất ngờ khi nhận được công văn của tỉnh và huyện về tình hình khai thác vàng tại núi Mơ Kron. Mặc dù biết không có thực trạng trên, nhưng vì chấp hành ý kiến chỉ đạo, ngày 17/9 đã triển khai lực lượng công an, xã đội và các ngành liên quan kiểm tra thực tế, kết quả hoàn toàn trái ngược với sự phản ảnh của Sở TN-MT và Công ty cổ phần Sản xuất - xuất nhập khẩu Vạn Hạnh.
PHƯƠNG NAM - ANH NGỌC
