Cụm từ “cải cách hành chính” đã được đề cập nhiều trong thời gian qua, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trước nhu cầu bức thiết của đất nước trong quá trình đổi mới, hội nhập và tránh tụt hậu. Trong quá trình chuyên nghiệp hóa nền hành chính, vai trò trách nhiệm cá nhân rất quan trọng.
Mỗi cá nhân có trách nhiệm nâng cao chuyên môn, đáp ứng công cuộc cải cách hành chính. Trong ảnh: Giải quyết thủ tục tại UBND phường 4. - Ảnh: K.CHI
Thực tế trong nhiều năm qua, tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, chính quyền và lãnh đạo của những cơ quan này vẫn còn xảy ra. Khái niệm từ chức vẫn còn xa lạ mặc dù trách nhiệm, sự vi phạm của cá nhân nào đó đã được pháp luật, công luận đưa ra với những chứng lý cụ thể, rõ ràng, chặt chẽ nhưng cũng phải chờ đến cấp ủy đảng rồi lãnh đạo cấp cao hơn có biện pháp xử lý thì mới có chuyện cán bộ bị kỷ luật, cách chức hoặc nặng hơn là truy tố trước pháp luật… Hình thức kỷ luật khá phổ biến là khiển trách, hạ bậc lương, thuyên chuyển công tác… Không ít trường hợp, cán bộ cấp xã bị kỷ luật, lại được điều chuyển lên cấp huyện; cấp tỉnh, thành phố sai phạm lại điều ra trung ương. Tất nhiên họ không giữ vai trò lãnh đạo chủ chốt nhưng nhiều người vẫn có suy nghĩ rằng đó không phải là hình thức xử lý triệt để, nghiêm khắc. Có vài vị lãnh đạo cấp sở đã bị cơ quan pháp luật chỉ ra những sai phạm nhưng họ đều cố tìm mọi cách để “san sẻ” trách nhiệm cho cấp dưới hay đưa ra đủ loại lý do như: là do thiếu hiểu biết, do vô tình làm sai, do ôm đồm nhiều việc nên không quán xuyến hết, do trình độ chưa phù hợp, do quá tin tưởng vào cấp dưới… Không mấy ai dũng cảm thừa nhận mình cố ý làm sai nguyên tắc, thiếu tinh thần trách nhiệm. Những năm trước đây, nhiều vụ việc nghiêm trọng xảy ra ở một số cơ quan nhà nước, chính quyền…, người bị đưa ra xử lý thường là cấp phó và nhiều nhất là cán bộ, nhân viên. Cấp trưởng rất ít gặp, phải chăng là họ không có vai trò gì hoặc không liên đới chịu trách nhiệm trước những sai phạm, vi phạm của cơ quan, của cấp dưới?
Đảng ta đã có những chủ trương kiên quyết trong việc chống tiêu cực, làm trong sạch bộ máy quản lý nhà nước; nhiều cá nhân là lãnh đạo, thậm chí là lãnh đạo bộ, ngành… đã bị xử lý, kỷ luật hoặc bị truy tố trước pháp luật. Điều đó có thể làm chúng ta đau lòng vì mất đi những cán bộ, những đảng viên mà không ít người đã một thời có công lao trong kháng chiến giải phóng dân tộc, trong xây dựng và bảo vệ đất nước. Thế nhưng, việc làm đó giống như người ta chịu đau đớn cắt bỏ đi một khối u để có được một cơ thể lành mạnh và có tuổi thọ bền lâu. Điều đó làm cho bộ máy hành chính nhà nước của chúng ta mạnh hơn, trong sạch hơn. Cái mà nhân dân mong đợi là ai có tội, dù bất cứ cương vị lãnh đạo nào cũng đều phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước Đảng, trước nhân dân.
Bước vào giai đoạn đầy cam go và thử thách của cơ chế thị trường, bộ máy hành chính nhà nước càng phải vững mạnh và những người có trách nhiệm phải ngày càng vững vàng trước mọi cám dỗ, thử thách. Ngoài có tài còn phải có đức, phục vụ đất nước, nhân dân phải có tâm, có tầm. Ở cương vị cao càng phải gương mẫu, được nhân dân, được cấp dưới “tâm phục khẩu phục”. Người lãnh đạo nói phải đi đôi với làm, gần gũi sâu sát nhân dân, không ngừng nâng cao học hỏi ở mọi lúc mọi nơi. Điều đó, người lãnh đạo tối cao của chúng ta, Bác Hồ kính yêu là một tấm gương điển hình.
Ông bà ta xưa có câu: “Thượng bất chính – hạ tắc loạn” để thấy rằng vai trò của người lãnh đạo, trách nhiệm cá nhân đã được coi trọng từ xưa. Bản thân người lãnh đạo không làm gương thì nói không ai nghe, nếu cấp dưới có chấp hành chỉ vì muốn an phận hoặc muốn nhún nhường, cơ hội, luồn cúi để tiến thân, khẩu thì phục mà tâm không phục.
Nền hành chính, bộ máy chính quyền của đất nước ta không thể vững mạnh, trong sạch, chuyên nghiệp khi vẫn còn tình trạng: thành tích, danh lợi thì cá nhân hưởng mà thất bại, thua lỗ, sai phạm thì tập thể, cấp dưới chịu. Nên chấm dứt cách xử lý theo kiểu quy trách nhiệm chung chung, xử lý nội bộ, chuyển công tác…, mà phải thực thi theo pháp luật.
MẠNH MINH TÂM
(Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch Phú Yên)
