Đề án Kiểm soát dân số vùng biển, đảo và ven biển giai đoạn 2009-2020 được triển khai ở 31 xã, phường trên địa bàn Phú Yên. Sau gần một năm triển khai, đề án này đã góp phần nâng cao nhận nhận thức, hành vi về chăm sóc sức khỏe sinh sản - kế hoạch hóa gia đình (CSSKSS-KHHGĐ) của người dân vùng biển, giúp họ gần hơn với các dịch vụ CSSKSS - KHHGĐ.
Cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ xã Hòa Hiệp Trung truyền thông công tác DS-KHHGĐ cho các ngư dân tại thôn Phú Thọ 2. - Ảnh: THÙY THẢO
THAY ĐỔI HÀNH VI
Lâu nay, chương trình mục tiêu quốc gia về CSSKSS-KHHGĐ chưa đủ điều kiện giải quyết các đặc thù, đặc điểm kinh tế, xã hội của vùng biển, của người dân sống trên biển, ven biển, người lao động trên đảo, tại các cửa sông, cửa biển… Nay, nhờ có đề án kiểm soát dân số vùng biển đảo mà nhiều người ở khu vực này được cung cấp đầy đủ, kịp thời các dịch vụ CSSKSS – KHHGĐ, góp phần nâng cao chất lượng dân số, bỏ dần tư tưởng trọng nam, khinh nữ.
Chị Nguyễn Thị Hoa, khu phố Trần Phú, phường 7 (TP Tuy Hòa) nói: “Kinh tế gia đình tương đối ổn định nên vợ chồng tôi muốn sinh thêm con thứ ba. Thế nhưng, nhờ có sự phân tích của cán bộ chuyên trách dân số, tôi đã tự nguyện đến trạm y tế phường đặt vòng tránh thai”. Chị Nguyễn Vân Loan, cộng tác viên dân số khu phố Nguyễn Du, phường 7 thổ lộ: “Ngày trước, đi vận động khản cổ họng mà nhiều người không chịu tham gia KHHGĐ, nhất là những gia đình đi biển sinh con một bề. Còn hiện nay, cứ gửi giấy mời là chị em thu xếp công việc tham gia đầy đủ. Có nhiều chị mới sinh một con cũng đã tham gia các biện pháp tránh thai hiện đại”.
Hiện nay, phần lớn phụ nữ không còn e ngại giấu bệnh, mạnh dạn đưa ra những “thắc mắc không biết ngỏ cùng ai” trong sinh hoạt vợ chồng, dám đặt những câu hỏi cho các chuyên gia tư vấn giải tỏa tâm lý, điều mà những năm trước đây không dễ tìm thấy ở phụ nữ vùng biển. Anh Võ Thanh Huy, thôn Phú Thọ 2, xã Hòa Hiệp Trung, huyện Đông Hòa, nói: “Từ ngày tham gia những đợt truyền thông, tư vấn, tôi không những biết nhiều kinh nghiệm trong việc phòng tránh các bệnh cho mình và vợ, mà còn được các kỹ thuật viên, các nhà chuyên môn phát hiện những căn bệnh nguy hiểm kịp thời chữa trị, giải tỏa được những trục trặc trong chuyện gia đình”.
ĐA DẠNG HÓA HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG CỘNG ĐỒNG
Có thể nói, các phương pháp truyền thông cộng đồng về CSSKSS-KHHGĐ qua nhiều hình thức như tuyên truyền trên các kênh thông tin đại chúng, nói chuyện chuyên đề với người dân tại những nơi công cộng, tư vấn tại nhà, tổ truyền thông lưu động… đã đem lại hiệu quả rất tích cực. Số người chấp nhận các biện pháp tránh thai, phát hiện, điều trị các bệnh viêm nhiễm qua đường sinh dục, chăm sóc thai nghén tăng lên từ ngày triển khai đề án kiểm soát dân số vùng biển, đảo và ven biển; mức sinh đã giảm xuống, chất lượng dân số được chú trọng. Nhiều địa phương nhiều năm liền không sinh con thứ ba. Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Hiệp Trung Trần Phú Sơn cho biết: “Từ ngày triển khai đề án, người dân được hưởng lợi nhiều hơn và quan tâm nhiều đến việc chăm sóc sức khỏe cho mình. Mục tiêu của chúng tôi đặt ra là đẩy mạnh truyền thông và duy trì lâu dài để 100% chị em trong độ tuổi sinh đẻ được cung cấp thông tin về CSSKSS-KHHGĐ”.
Không chỉ có phụ nữ, mà nhiều nam giới cũng vui vẻ, tạo điều kiện cho vợ được tham gia các biện pháp tránh thai hiệu quả. Bà Đỗ Thị Như Mai, Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, cho biết: Ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền vận động của ngành dân số, người dân ở những vùng biển đã thành lập nhóm, tổ không sinh con thứ ba. Ở đó, các chị em vừa là người tham gia thực hiện trong chiến dịch CSSKSS – KHHGĐ vừa là những cộng tác viên tích cực. Trước, trong và sau chiến dịch, Chi cục DS-KHHGĐ phối hợp với Trung tâm CSSKSS liên tục giám sát xuống cơ sở để can thiệp kịp thời những trường hợp các chị em có vấn đề về sức khỏe sinh sản như bệnh viêm nhiễm đường sinh dục, phụ khoa, u nang tử cung… được tư vấn, chuyển tuyến xử lý kịp thời rồi mới cho thực hiện kế hoạch hóa gia đình. Thực tế cho thấy, để công tác CSSKSS-KHHGĐ vùng biển, đảo đạt hiệu quả, cần triển khai đồng bộ các biện pháp đến cộng đồng dân cư, kể cả cán bộ, công nhân viên chức Nhà nước. Trong đó, công tác tuyên truyền trực tiếp là rất thiết thực, giúp người dân nhận thức được tầm quan trọng để chuyển sang thay đổi hành vi thực hiện CSSKSS-KHHGĐ một cách hiệu quả.
THÙY THẢO
