Nửa tháng sau cơn “đại hồng thủy” đi qua, con đường từ thị trấn La Hai đến xã Phú Mỡ (huyện Đồng Xuân) đã thông trở lại. Những chuyến hàng cứu trợ, thanh niên tình nguyện đã đến được với địa phương bị cô lập lâu nhất sau lũ, giúp nhân dân ổn định cuộc sống.

Hơn 35 ha ruộng lúa nước buôn Phú Giang xã Phú Mỡ (Đồng Xuân) bị cát sông bồi lấp không thể sản xuất vụ tới - Ảnh: T.Q

 

Dọc đường từ Xuân Quang 1 về Phú Mỡ, cảnh người dân cùng lực lượng bộ đội dọn dẹp nhà cửa bị sập, chà rửa những tủ bàn bị cong vênh, bong tróc, phơi mót lại số lúa bị lên mộng, sách vở con em… cứ lặp đi, lặp lại. Phía triền sông, con sông Kỳ Lộ hung hãn, giờ đã kiệt nước như mùa hạn, trơ lại những bãi cát bồi, những triền đá và lởm chởm những cây cối. Con đường “độc đạo” gánh chịu lên mình những hầm hố, ổ trâu, ổ voi giờ đã được khắc phục. Chúng tôi hòa mình cùng các thanh niên tình nguyện Đoàn khối cơ quan Dân Chính Đảng tỉnh Phú Yên với những suất quà nghĩa tình đến với buôn làng và các em học sinh nơi đây. Dù đường đi liên tục bị giằng, xốc, nhưng ai cũng háo hức mong ngóng để có thể giúp bà con khắc phục hậu quả cơn lũ.

NHỮNG MÓN QUÀ NGHĨA TÌNH

Đến buôn Phú Giang đã gần 12 giờ, cả đoàn tình nguyện ăn vội ổ bánh mì mang theo rồi triển khai ngay công tác trao quà đến đồng bào. Ma Toàn, đoàn viên thanh niên xã Phú Mỡ xúc động: “Lúa gạo ướt hết, may có mì tôm, gạo cứu trợ đến kịp thời, nếu không chẳng biết xoay xở thế nào”.

Toàn bộ 22 ngôi nhà ở làng Bè, buôn Phú Giang, trụ sở UBND xã, Trường tiểu học xã Phú Mỡ đều ngập trong nước lũ. Vì thế mà những thứ bình thường nhất như một chai mắm, ký đường, ít gạo, mì chính, quần áo cũ… đều rất ý nghĩa với bà con. Nhưng có lẽ món quà ý nghĩa làm các em học sinh vui hơn cả là những tập vở. Hơn 5.000 tập vở, bút, cặp của thanh niên tình nguyện Đoàn khối Dân Chính Đảng tỉnh và chương trình “Tiếp sức học sinh vùng lũ trở lại trường” của Báo Phú Yên đã phần nào giải quyết kịp thời tiếp sức các em đến lớp. Em La O Thị Thủy được nhận vở, vừa hớn hở sau đó lại buồn xo ngay: “Vở sách em trôi hết rồi, giờ được các anh chị tặng thì mừng lắm, nhưng không có sách làm sao mà trả bài cho thầy giáo”. Thầy Cao Nhất Thống, Tổng phụ trách đội cho biết: “Thứ hai rồi, các em đã trở lại trường, nhưng tội lắm. Quần áo lôi thôi, lếch thếch, khăn quàng em có em không, không còn đồng phục. Nhiều em đến trường với hai bàn tay, không một quyển sách, tập vở, cây bút”.

NỖ LỰC CỦA THẦY CÔ GIÁO

Lũ rút, trường lớp ngổn ngang. Sổ sách, bàn ghế đều bị ngập trong bùn nước. Nhà công vụ dành cho giáo viên bị bốc mái, vách tường rệu rã, các vật dụng đều bị trôi. 46 cán bộ giáo viên của Trường tiểu học Phú Mỡ gắng sức dọn dẹp để đưa học sinh trở lại trường, còn mình thì có chỗ ngủ tạm. Nhiều giáo viên từ thị trấn La Hai lên đây công tác phải gác lại chuyện nhà để lo chuyện trường lớp, sớm đón các em trở lại trường. Thầy giáo Nguyễn Thanh Phong ở xã Xuân Quang 3, nhà sập, bò chết, con bệnh, mẹ bị thương nhưng anh cũng chỉ về nhà được hai ngày, sau đó trở lại trường ngay vì nhiệm vụ chung. Không chỉ có thầy Phong mà 25 thầy cô giáo tăng cường đều chung hoàn cảnh như vậy. 

Hôm chúng tôi đến, sự bề bộn đã phần nào khắc phục, nhưng vẫn còn một góc sân trường là sân phơi sổ sách. Thầy Sô Minh Lắc, nói: “Chắc phải làm lại từ đầu, dạy học bằng miệng chứ lấy đâu sách giáo khoa với giáo án”. Hiệu trưởng La Thanh Đèo, khẳng định: “Dù khó khăn cũng phải đưa các em trở lại trường. Không có sách giáo khoa thì tạm thời dạy “chay”, ôn bài cũ cho các em nhớ, chứ để lâu quá, các em quên cái chữ rồi làm biếng đi học còn khó khăn hơn”.

VẪN CÒN KHÓ KHĂN

Từ trên dốc cao, nhìn xuống thung lũng Phú Mỡ trước đây là vùng nguyên liệu mía, sắn, lúa nước giờ trở thành một bãi bồi trắng xóa bởi cát sông bồi lấp. Phó chủ tịch xã Phú Mỡ La Chí Cu cho biết: Chỉ riêng thôn Phú Giang, nơi gánh chịu hậu quả nặng nề nhất, bị cát bồi lấp đến 42 ha ruộng lúa nước. Các thôn khác cũng bị nhưng diện tích ít hơn. Mía, sắn, đậu, gạo đều bị cuốn trôi, số còn lại thì bị ngã đổ. Gia cầm, gia súc bị chết trôi gần hết. Cả xã Phú Mỡ gần như bị thiếu đói đột xuất.

Đi sâu vào làng, những lớp bùn quánh lại nhầy nhụa. Trụ sở UBND xã Phú Mỡ tuy không bị sập, nhưng tất cả hồ sơ, giấy tờ đều bị ngập nước, bàn ghế, máy vi tính đều bị hỏng, dồn vào một góc. Cả làng Bè bị ngập hoàn toàn trở nên trống hoắc. Tài sản còn lại là những bao lúa bị lên mộng. Ma Đông rầu rĩ: “Vụ này cắt được gần 1 tấn lúa, bây giờ cũng đói như ai, mấy hôm nay phải ăn mì, gạo cứu trợ”. Nhà Mó Ứ gần đó cũng bị nước lũ cuốn trôi một con bò, ba con gà, 12 bao lúa. Nhưng chừng ấy là cả tài sản của người đồng bào nơi đây.

Ông Ma Minh, Phó Bí thư Đảng ủy xã Phú Mỡ, trăn trở: “Thiếu đói đột xuất thì còn trông chờ vào hàng cứu trợ. Khó khăn lớn nhất là nguy cơ đói dài ngày từ đây đến tết, đến mùa sau, vì lúa thu hoạch thì đã ướt hết, còn ruộng thì bây giờ không còn”. Làm cách nào để bốc lớp cát bồi trả lại ruộng lúa nước là điều không thể thực hiện được với bà con xã vùng cao này. Vì thế, Phú Mỡ đang cần rất nhiều sự hỗ trợ.

TRẦN QUỚI