Chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện ra đời từ năm 2008 tạo cơ hội cho người lao động ở khu vực phi chính thức được tham gia BHXH, có cơ hội tích lũy khi còn trẻ để đảm bảo cuộc sống khi về già.
Theo ông Lê Văn Bi, cán bộ Phòng Dân số (Sở Y tế), năm 2009, tuổi thọ bình quân của người dân Phú Yên là 71,1 tuổi, năm 2022 là 73,52 tuổi. Tỉ lệ người cao tuổi hiện nay của tỉnh ngày càng tăng nhanh (trên 13,6% dân số). Phú Yên đang trong thời kỳ già hóa dân số.
Dù tuổi thọ bình quân có tăng nhưng trên thực tế, người cao tuổi Phú Yên đang đối mặt với gánh nặng bệnh tật kép, bị nhiều bệnh một lúc và đa số gặp khó khăn về vật chất. Trong khi đó, hệ thống an sinh xã hội chưa đáp ứng được nhu cầu của người cao tuổi; chưa có hệ thống chăm sóc dài hạn cho người cao tuổi...
Theo Tổng cục Dân số (Bộ Y tế), Việt Nam bắt đầu giai đoạn già hóa dân số từ năm 2011 với số người cao tuổi trên 65 tuổi, chiếm 7% tổng dân số. Sau 10 năm, số người cao tuổi chiếm 8,3% tổng dân số (tức 8,16 triệu người). Dự báo, con số này tăng lên 16,8 triệu vào năm 2039; 25,2 triệu vào năm 2069. Như vậy, nước ta sẽ bước vào thời kỳ dân số già từ năm 2036, khi tỉ trọng nhóm dân số từ trên 65 tuổi đạt 14% tổng dân số. Nếu như năm 2019, cứ 2 trẻ em thì có 1 người cao tuổi; 50 năm sau (2069), cứ 2 trẻ sẽ có 3 người cao tuổi. Trong khi đó, 73% người cao tuổi Việt Nam không có lương hưu, phải sống phụ thuộc vào con cái.
Trước những thách thức trên, các chuyên gia khuyến nghị đẩy mạnh phát triển BHXH cho người lao động, đặc biệt là BHXH tự nguyện. Đây là một trong những biện pháp lo cho tuổi già ngay từ khi còn trẻ. Ông Phan Ngọc Luận, Phó Giám đốc BHXH Phú Yên, cho biết: “BHXH tự nguyện dành cho những lao động phi chính thức. Nếu tham gia BHXH tự nguyện, người chưa có lương cao, thu nhập chưa tốt thì chọn đóng mức thấp, còn người có lương cao thì đóng mức cao, rất linh hoạt. Đây là cách chuẩn bị một nguồn tài chính dài hạn, ổn định cho tương lai để bớt phụ thuộc vào người thân, giảm thiểu khó khăn khi hết tuổi lao động”.
HÀ LÊ
