Trẻ em hiện chiếm hơn 28% dân số của tỉnh. Công tác chăm sóc, bảo vệ trẻ em nói chung, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn nói riêng ngày càng được quan tâm và dần đi vào chiều sâu.

Trẻ em toàn tỉnh thảo luận nhóm trong Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh. Ảnh: KIM CHI

Đặc biệt, việc thực hiện chương trình Quyền tham gia của trẻ em (QTGCTE), các chính sách, chương trình về trẻ em giúp trẻ được tham vấn ý kiến, bày tỏ quan điểm vào những chính sách, chủ trương, kế hoạch, quyết định…

Lan tỏa tiếng nói trẻ em

Sau 2 năm gián đoạn do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, năm 2023, diễn đàn trẻ em được các sở, ban ngành, đoàn thể, địa phương tổ chức với nhiều hoạt động sôi nổi xoay quanh chủ đề “Trẻ em tham gia xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh cho trẻ em”. Qua đó tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, gia đình, cá nhân và đặc biệt là trẻ em được nói lên những chính kiến, nguyện vọng, quyền, bổn phận của mình và các vấn đề liên quan đến trẻ em…

Tại diễn đàn trẻ em được tổ chức ở huyện Sông Hinh, em Nguyễn Thị Yến Linh (thị trấn Hai Riêng) bày tỏ quan điểm muốn địa phương tổ chức nhiều sân chơi lành mạnh để trẻ em khỏi sa đà vào các trò chơi độc hại trên mạng. Đồng thời nêu nhiều câu hỏi liên quan đến việc dạy thêm, học thêm gây áp lực cho các em, vấn nạn bạo lực học đường, các quyền của trẻ em.

Anh Hồ Vĩnh Hưng, Bí thư Huyện đoàn Sông Hinh, cho biết trong kỳ nghỉ hè vừa qua, Huyện đoàn phối hợp với Hội đồng Đội mở các lớp năng khiếu. Đối với các thôn, buôn xa trung tâm huyện, Huyện đoàn cùng Hội đồng Đội phát động và tổ chức các hoạt động hè mang đến cho các em một kỳ nghỉ lý thú, bổ ích.

Em Trương Quốc Hoàng Anh đại diện cho trẻ em huyện Sơn Hòa tham gia diễn đàn cấp tỉnh, nói: “Em thấy các tổ chức hội, đoàn thể triển khai nhiều hoạt động để chúng em tham gia vào các vấn đề của trẻ em. Có cơ hội bày tỏ suy nghĩ, nguyện vọng của mình trong một số vấn đề, chúng em tự tin hơn, hiểu biết hơn. Chúng em mong muốn có nhiều hơn nữa những diễn đàn dành cho trẻ em để chúng em được lên tiếng về những vấn đề mình quan tâm, đồng thời tạo môi trường lành mạnh, an toàn để phát triển toàn diện. Chúng em cũng mong muốn các bậc phụ huynh dành thời gian quan tâm, chăm sóc, trò chuyện và kiên nhẫn lắng nghe để thấu hiểu con em mình hơn”.

Trẻ em tham gia Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh. Ảnh: KIM CHI

Xây dựng môi trường sống an toàn

“Trẻ em có quyền được bảo vệ để không bị bạo lực xâm hại hay làm tổn hại đến sự phát triển của trẻ. Thế nhưng trong thực tế, vấn đề bạo lực xâm hại trẻ em ngày càng gia tăng. Vậy cô chú lãnh đạo có những biện pháp nào trước vấn đề đó?”- em Võ Lê Như Quỳnh (CLB Phóng viên nhỏ) đặt câu hỏi.

Bà Phạm Thị Minh Hiền, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH, trao đổi: Thời gian qua xảy ra nhiều vụ việc trẻ em bị xâm hại, bạo lực, bạo hành do người quen biết hoặc người thân trong gia đình gây ra. Đây là vấn nạn đau lòng. Sở LĐ-TB&XH cùng các ngành chức năng tham gia nắm bắt tình hình về trẻ em, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt trên địa bàn, kịp thời phát hiện các trường hợp trẻ em có nguy cơ bị bạo lực, xâm hại. Đồng thời tăng cường phối hợp các cơ quan, đơn vị chức năng đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về đạo đức, lối sống, cách ứng xử trong gia đình; hướng dẫn gia đình, cơ sở giáo dục, nhà trường và trẻ em về kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em, phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em, đặc biệt là phòng ngừa tình trạng cha, mẹ, người thân, người chăm sóc trẻ em xâm hại tính mạng, sức khỏe, tinh thần, nhân phẩm của trẻ em; về trách nhiệm phát hiện, thông báo, tố giác hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em.

Cùng với tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức về kỹ năng thực hiện QTGCTE, các địa phương, ngành cũng tích cực triển khai các mô hình thúc đẩy QTGCTE vào các vấn đề về trẻ em.

Bà Đỗ Thị Thúy Vân, Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Tuy An chia sẻ: Từ năm 2016, Phòng LĐ-TB&XH phối hợp Huyện đoàn, Phòng GD-ĐT huyện và Trường THCS Võ Trứ thành lập và ra mắt Tổ tư vấn và Câu lạc bộ QTGCTE gồm 30 thành viên. Hằng năm, thông qua các buổi sinh hoạt, câu lạc bộ lồng ghép tổ chức hội thi tìm hiểu về quyền trẻ em và các vấn đề mà trẻ em quan tâm. Đây là hoạt động ý nghĩa, các em vô cùng hào hứng tham gia sinh hoạt để nắm, hiểu được các quyền cơ bản của trẻ em.

Ông Phạm Trần Lê, Phó Giám đốc Trung tâm Nuôi dưỡng người có công và Công tác xã hội tỉnh cho biết: Với mong muốn dành những điều tốt đẹp nhất cho trẻ em, hằng tháng và hằng quý, trung tâm đều triển khai các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức cho phụ huynh, người chăm sóc trẻ em về các vấn đề liên quan đến quyền trẻ em; sự phát triển tâm sinh lý của trẻ, phương pháp bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhà; các chế độ chính sách đối với trẻ em... Đồng thời tư vấn tâm lý, hỗ trợ các em hòa nhập với cộng đồng, tham vấn cho gia đình về kỹ năng phát hiện nguy cơ và phòng chống bạo lực, xâm hại; hướng dẫn, tư vấn tâm lý cho trẻ em bị bạo lực, xâm hại tai nạn thương tích khi được phát hiện.

Trong giai đoạn 2021-2025, mục tiêu của chương trình Thúc đẩy QTGCTE là tạo môi trường thuận lợi và nâng cao năng lực cho trẻ em trong việc thực hiện quyền tham gia vào các vấn đề liên quan đến trẻ em theo quy định của pháp luật và Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em. Đây là một chương trình có ý nghĩa quan trọng với trẻ em. Vì vậy, để tiếp tục thực hiện hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác trẻ em, Sở LĐ-TB&XH tham mưu UBND tỉnh xây dựng môi trường an toàn, thân thiện và lành mạnh để thực hiện ngày càng tốt hơn các quyền của trẻ em. Qua đó từng bước giảm số trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt; giảm khoảng cách chênh lệch và điều kiện sống giữa các nhóm trẻ em, trẻ em giữa vùng thuận lợi với vùng khó khăn; nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo cơ hội phát triển bình đẳng cho mọi trẻ em. Đồng thời phối hợp các cấp, ngành tiếp tục thực hiện hiệu quả hơn nữa các mô hình: Diễn đàn trẻ em; Câu lạc bộ QTGCTE; các chương trình hoạt động do trẻ em khởi xướng, thực hiện và các mô hình khác trong chương trình thúc đẩy QTGCTE giai đoạn 2021-2025. Tập trung xây dựng và phát triển các mạng lưới, mô hình cung cấp dịch vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em có sự lồng ghép, phối hợp, chuyển tuyến liên ngành, liên cấp theo hình thức dịch vụ một cửa và các gói dịch vụ tiếp cận trẻ em, cha mẹ và người chăm sóc trẻ em tại gia đình và cộng đồng. Tăng cường truyền thông, giáo dục về kiến thức, kỹ năng thực hiện quyền, bổn phận của trẻ em; vận động xã hội thực hiện các mục tiêu về trẻ em và giải quyết các vấn đề về trẻ em; tạo lập môi trường sống an toàn, thân thiện cho trẻ em. “Toàn tỉnh phấn đấu đến năm 2025, tỉ lệ các xã, phường, thị trấn có điểm văn hóa, vui chơi dành cho trẻ em đạt 40%; 30% trẻ em từ 7 tuổi trở lên được hỏi ý kiến về các vấn đề của trẻ em với các hình thức phù hợp; 85% trẻ em được nâng cao nhận thức, năng lực về QTGCTE”, bà Phạm Thị Minh Hiền cho biết.

KIM CHI