Giữ vai trò quan trọng trong việc quản lý tài nguyên thiên nhiên tại gia đình và cộng đồng, phụ nữ cũng chịu ảnh hưởng nhiều nhất bởi suy thoái môi trường. Hiểu biết, cách sử dụng tài nguyên và lối ứng xử với môi trường của phụ nữ tác động không nhỏ tới phát triển môi trường bền vững và có ảnh hưởng đáng kể đến con cái và thành viên gia đình họ. Chính vì vậy, thời gian qua, nhiều tổ chức đã đồng hành hỗ trợ Hội LHPN tỉnh triển khai các hoạt động tham gia bảo vệ môi trường.

Thành lập các mô hình Phụ nữ giảm rác thải nhựa

Từ năm 2021 đến nay, Sở TN&MT, Tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF - Việt Nam), Trung tâm Hỗ trợ phát triển xanh (Green Hub) tại Phú Yên đã hỗ trợ Hội LHPN tỉnh triển khai các hoạt động tuyên truyền, vận động phụ nữ nâng cao nhận thức, hướng dẫn thực hành thu gom, xử lý phân loại rác tại nguồn, hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần và sản phẩm khó phân hủy.

Green Hub hỗ trợ thí điểm thành lập và ra mắt mô hình Tổ tự quản phân loại rác, giảm thiểu rác thải nhựa tại chợ phường 7, TP Tuy Hòa. Nhóm điều phối Green Hub tổ chức tập huấn, hướng dẫn thành viên tổ tự quản, ban quản lý chợ và phụ nữ thực hành phân loại rác tại nguồn, giảm thiểu sử dụng sản phẩm dùng một lần và cách thức xử lý rác sau phân loại nhằm hạn chế lượng rác phát ra bãi rác. Tổ chức cuộc thi ảnh Check in tại chợ phường 7, ảnh dự thi được chụp tại các điểm phân loại rác và đăng lên facebook cá nhân ở chế độ công khai nhằm thu hút cộng đồng mạng tương tác để lan tỏa các điểm phân loại rác tại chợ. Thành lập quầy đổi giỏ đi chợ, duy trì 100 giỏ đi chợ, 70 túi lưới và 30 túi tận dụng poster cũ. Tại buổi ra mắt quầy, có 20 người dân được cấp phát 20 túi, duy trì quầy với 80 giỏ bằng hình thức đặt cọc cho mượn giỏ đi chợ: 70.000 đồng/túi lưới, 30.000 đồng/túi poster cũ; khi người mượn trả lại giỏ thì hoàn tiền cho người mượn. Thành viên tổ tự quản là người tiên phong thực hành thói quen hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa trong bán hàng tiến tới thực hiện thông điệp nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần và lan tỏa thông điệp biến rác thành tiền - rác thải ve chai được thu gom, bán phế liệu gây quỹ…

Green Hub phối hợp tổ chức truyền thông vai trò của phụ nữ trong quản lý rác thải nhựa, hỗ trợ 162 chị em thu gom phi chính thức kiểm tra sức khỏe và tặng gói bảo hiểm tai nạn lao động thời hạn 3 năm. Tổ chức tham quan học tập mô hình tại TP Hồ Chí Minh nhằm tăng cường năng lực cho 8 phụ nữ thu gom phi chính thức. Đây là hoạt động có ý nghĩa lớn, bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng cho nhóm phụ nữ thu gom rác trong quá trình lao động và đảm bảo sức khỏe để hành nghề, góp phần giảm thiểu thất thoát rác thải có thể tái chế thất thoát ra môi trường.

Sở TN&MT tỉnh hỗ trợ thành lập và ra mắt mô hình điểm chợ dân sinh giảm thiểu rác thải nhựa tại chợ Phú Thứ, huyện Tây Hòa, với sự tham gia của 20 nữ tiểu thương chợ Phú Thứ. Tổ chức tập huấn, hướng dẫn tiểu thương và người dân hạn chế sử dụng sản phẩm khó phân hủy, phân loại rác thải tại nguồn, thu gom, tái chế rác thải đã qua sử dụng; hỗ trợ 50 giỏ đi chợ, một số túi đựng, ly, chén, ống hút làm bằng giấy cho nữ tiểu thương và hình thành “điểm đổi giỏ đi chợ” cho người dân địa phương và hỗ trợ 4 xe đựng rác cho Ban Quản lý chợ thị trấn Phú Thứ... Các hoạt động đã góp phần nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của nữ tiểu thương và hội viên, phụ nữ địa phương hạn chế sử dụng sản phẩm khó phân hủy, thay thế bằng sản phẩm thân thiện với môi trường.

Hình thành các mô hình làm sạch khu dân cư ven biển

Với thông điệp Đại dương không phải thùng rác của chúng ta, Green Hub, WWF - Việt Nam phối hợp triển khai dự án Truyền thông thay đổi hành vi cho cộng đồng dân cư và ngư dân ven biển Phú Yên. Ra mắt mô hình Chung tay bảo vệ khu dân cư ven biển xanh - sạch - đẹp tại xóm An Vũ, thôn Phú Hội, xã An Ninh Đông, huyện Tuy An; hỗ trợ 1 nhà phân loại rác, 3 thùng rác, 5 thùng ủ phân hữu cơ để mô hình hoạt động. Sau khi được thành lập, các thành viên mô hình thường xuyên tuyên truyền, ra quân dọn vệ sinh làm sạch bờ biển An Vũ, vận động người dân phân loại rác tại nhà góp phần giảm thiểu rác thải, thực hành ủ rác tại các thùng ủ tập trung; tập kết rác đúng nơi quy định để xe đến thu gom. Dự án cũng đã tổ chức ra mắt và tặng 1 nhà phân loại rác, 2 thùng ủ rác hữu cơ, 2 bộ xe đẩy rác cho mô hình Chung tay bảo vệ khu dân cư ven biển xanh - sạch - đẹp tại xóm Lăng Ông, thôn 2, xã Xuân Hải, TX Sông Cầu. Nhằm lan tỏa thông điệp Đại dương không phải thùng rác của chúng ta, vẽ 30m bích họa dọc kè biển Xuân Hải với các thông điệp làm sạch biển. Từ khi mô hình đi vào hoạt động, người dân khu vực này bắt đầu hình thành thói quen phân loại rác tại nhà, bỏ rác đúng nơi quy định nên tình trạng vứt rác xuống biển đã giảm.

Tái chế rác hữu cơ thành các sản phẩm thân thiện, an toàn

Trong năm 2022, Sở TN&MT hỗ trợ Hội LHPN tỉnh xây dựng 2 mô hình tái chế rác hữu cơ, tặng 43 thùng tái chế rác hữu cơ thành phân compost; hướng dẫn cách thức phân loại, ủ rác tại cơ quan, gia đình kết hợp ra mắt 2 mô hình Phân loại rác và xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình. Hỗ trợ thành lập và tặng bộ máy sản xuất nước rửa chén sinh học từ rác thải hữu cơ cho 2 mô hình Tái chế rác thải hữu cơ thành chất tẩy rửa sinh học tại Hội LHPN xã Hòa Đồng, huyện Tây Hòa và xã Xuân Quang 2, huyện Đồng Xuân.

Cũng trong chuỗi hoạt động dự án Truyền thông thay đổi hành vi cho cộng đồng dân cư và ngư dân ven biển Phú Yên, Green Hub tại Phú Yên, WWF - Việt Nam hỗ trợ thành lập mô hình Thí điểm trạm đong đầy - giảm thiểu rác thải khu dân cư tại xã Hòa An, huyện Phú Hòa, hỗ trợ bộ máy sản xuất nước rửa chén sinh học từ rác thải hữu cơ và 1 nhà ủ phân 3 ngăn. Tất cả các hoạt động này đã tác động đáng kể đến nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân trong việc phân loại, tận dụng rác thải hữu cơ vào việc tái chế thành các sản phẩm thân thiện với môi trường, an toàn cho người sử dụng.

Hưởng ứng phong trào Trồng 20 triệu cây xanh của Hội LHPN Việt Nam và đề án Trồng 15 triệu cây xanh của UBND tỉnh giai đoạn 2021-2025, Hội LHPN tỉnh phát động phong trào trồng cây “Vì một Phú Yên xanh”. Từ tháng 3/2021 đến nay, Hội LHPN tỉnh đã huy động Công ty CP Đầu tư Quốc tế Phong Phú Phú Yên, Đoàn hoạt động cộng đồng TP Hà Nội, Quỹ Bảo vệ môi trường, Sở NN&PTNT và các tổ chức khác trồng 12.390 cây tại các địa phương trên toàn tỉnh.

TRẦN THỊ BINH

Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh