Với những ưu điểm không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ hóa học và không chứa chất kích thích tăng trưởng, tăng trọng…, các sản phẩm thực phẩm hữu cơ đang ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng. Song để chọn đúng thực phẩm hữu cơ, người tiêu dùng cần tìm hiểu thông tin, cân nhắc kỹ lưỡng để tránh tình trạng mua thực phẩm thông thường với giá “trên trời”.

Đắt đỏ nhưng vẫn được ưa chuộng

Vinamilk là công ty sữa đầu tiên tại Việt Nam sản xuất sữa tươi 100% organic cao cấp theo tiêu chuẩn hữu cơ châu Âu. Cũng như các sản phẩm hữu cơ khác, sữa hữu cơ có giá gấp đôi so với sữa thông thường nhưng vì những lợi ích mà nó mang lại, nhiều người tiêu dùng vẫn lựa chọn.

Hiện nay, trong bối cảnh nhiều người tiêu dùng bị ám ảnh bởi thực phẩm thiếu an toàn thì mong muốn của những người làm nội trợ là được sử dụng thực phẩm sạch, nhất là những mặt hàng rau củ quả an toàn và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, giữa muôn trùng hàng hóa, nhiều người lại không biết phải lựa chọn thực phẩm an toàn như thế nào. Vậy là để an tâm, có người phải về quê để mua được sản phẩm sạch.

Tuy nhiên, có một thực tế rõ ràng, không phải hễ ở nông thôn là sản xuất được thực phẩm an toàn. Bởi, người viết bài đã tận mắt chứng kiến ở một vùng núi xa xôi của huyện Sông Hinh, bà con vẫn dùng bình xịt thuốc cho cây trồng khi canh tác.

Phân vân không biết chọn thực phẩm sạch như thế nào nên từ khi được người quen giới thiệu một địa chỉ trồng rau không sử dụng hóa chất, chị Nguyễn Thị Mộng Thúy (xã Hòa Tân Tây, huyện Tây Hòa) luôn đến địa chỉ này mua với giá đắt gấp đến 3-4 lần so với những sản phẩm ngoài chợ.

Khi được hỏi vì sao lại mua rau ở địa chỉ này, chị Thúy cho biết: “Gia đình tôi có một con trai 5 tuổi nên việc lựa chọn thực phẩm cho con đối với tôi như một sự đầu tư: đầu tư thời gian tìm hiểu, đầu tư công sức để đi mua, sẵn sàng chấp nhận mua với giá đắt đỏ vì sự an toàn của con. Nhiều người nói tôi khó tính, nhưng thực sự gần đây tôi thấy lo lắng vì có nhiều bệnh tật phát sinh ở những người rất trẻ. Vì vậy, dù phải chi nhiều hơn tôi vẫn muốn gia đình mình được ăn uống lành mạnh, an toàn”.

Lý giải về giá cả các sản phẩm hữu cơ chênh lệch nhiều so với các sản phẩm thông thường, ông Đặng Văn Mạnh, Phó Chi cục trưởng, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở NN-PTNT), cho biết: Để có được các sản phẩm thực phẩm hữu cơ an toàn, không hóa chất độc hại, nhà sản xuất đầu tư chi phí cao nên dẫn đến giá thực phẩm hữu cơ đắt hơn. Bởi nhiều người hay lầm tưởng thực phẩm sạch với thực phẩm hữu cơ nhưng thực ra, thực phẩm sạch được hiểu là thực phẩm đảm bảo mức độ an toàn cho phép sử dụng các hóa chất để không gây hại tới sức khỏe người tiêu dùng, như các sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Còn thực phẩm hữu cơ đòi hỏi quy trình gắt gao hơn nhiều vì không sử dụng các chất hóa học (bao gồm các chất bảo vệ thực vật, thuốc trừ cỏ, phân bón hóa học…).

Cụ thể như thay vì phun thuốc bảo vệ thực vật trừ sâu bệnh, người ta sử dụng thuốc trừ sâu sinh học làm từ nước nấu quả bồ hòn rồi hòa chung với nước cốt gừng, nước cốt tỏi và nước cốt ớt nên tốn nhiều thời gian, công sức hơn. Vì những lý do này mà các thực phẩm hữu cơ không bị thừa lượng chất bảo vệ thực vật hay các chất hóa học độc hại nên an toàn cho người sử dụng.

Thận trọng khi lựa chọn

Hiện nay, thực phẩm hữu cơ được bày bán rộng rãi trên thị trường và được người tiêu dùng chú ý lựa chọn. Riêng tại Phú Yên, sản phẩm hữu cơ có nhiều mặt hàng đa dạng từ sữa, gạo, rau quả đến bánh trái, cá thịt, hải sản. Tuy nhiên, đa phần các địa chỉ quảng cáo, giới thiệu bán sản phẩm hữu cơ đều chưa được chứng nhận đủ những tiêu chuẩn của cơ sở sản xuất các sản phẩm hữu cơ.

Theo ông Đặng Văn Mạnh, Phú Yên nói riêng, Việt Nam nói chung chưa có nơi nào sản xuất được sản phẩm hữu cơ được chứng nhận theo tiêu chuẩn Việt Nam; vì hiện nay Trung ương vẫn đang hoàn thiện đề án Nông nghiệp hữu cơ để cung cấp sản phẩm thực phẩm hữu cơ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Chỉ khi đề án này hoàn thành và ban hành tiêu chuẩn xác định thế nào là thực phẩm hữu cơ, cơ quan chức năng mới có cơ chế pháp lý để xác nhận đơn vị sản xuất nào là đạt chuẩn. Riêng một số đơn vị có sản xuất sản phẩm hữu cơ như Vinamilk thì họ tuân theo các quy chuẩn của nước ngoài.

Sản phẩm hữu cơ được đánh giá là an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên, người tiêu dùng thông thái cần dựa trên quy chuẩn tiêu chuẩn để nhận biết đâu là sản phẩm hữu cơ thực sự, tránh tình trạng “hoa mắt” khi ở đâu cũng rao sản phẩm hữu cơ nhưng không có cơ sở gì để chứng nhận đó là thực phẩm hữu cơ. Cẩn trọng trong việc lựa chọn đúng sản phẩm hữu cơ vừa để bảo vệ sức khỏe gia đình, vừa tránh việc mất tiền oan cho những sản phẩm thông thường được bán với giá “trên trời”.

THÁI HÀ