5 năm qua, việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với người có công (NCC) với cách mạng trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên vẫn còn gặp phải một số khó khăn, vướng mắc. Xoay quanh nội dung này, bà Nguyễn Thị Diệu Thiền, Trưởng Ban VH-XH HĐND tỉnh, cho biết:

Bà Nguyễn Thị Diệu Thiền

Qua giám sát, Ban VH-XH HĐND tỉnh nhận thấy thời gian qua UBND tỉnh đã chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện các chế độ, chính sách ưu đãi đối với NCC và thân nhân người có công đầy đủ, kịp thời. Ngoài các chế độ theo quy định của pháp luật, người có công được các cấp ủy Đảng, chính quyền thực hiện kịp thời việc hỗ trợ về giáo dục và đào tạo, vay vốn, giao đất ở, đất sản xuất, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở… Qua đó góp phần ổn định và nâng cao đời sống cho NCC theo đúng chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

* Một trong những vấn đề mà cử tri quan tâm là chính sách hỗ trợ NCC giải quyết nhà, đất ở. Bà có thể cho biết hiện nay chính sách này đã được thực hiện như thế nào?

- Thực hiện chính sách hỗ trợ NCC về nhà ở theo Quyết định 22 của Thủ tướng Chính phủ (đề án 22), tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn ban hành văn bản hướng dẫn các địa phương rà soát, kiểm tra, thẩm định hiện trạng nhà ở của các đối tượng, để lập thủ tục hồ sơ đề nghị hỗ trợ cải thiện về nhà ở. Qua tổng rà soát, số hộ theo đề án 22 được hỗ trợ về nhà trên địa bàn tỉnh là 4.020 hộ, với tổng số vốn thực hiện hơn 114 tỉ đồng. Theo báo cáo của UBND tỉnh, đến nay đã hỗ trợ cho 967 hộ (trong đó 561 hộ xây mới và 406 hộ sửa chữa) với tổng số tiền 30,5 tỉ đồng. Về cơ bản các địa phương đã thực hiện việc rà soát, hỗ trợ xây dựng nhà đúng đối tượng và đảm bảo các tiêu chuẩn về diện tích, kỹ thuật đặt ra. Qua đó góp phần cải thiện nhà cho NCC đang ở nhà tạm, hư hỏng, dột nát.

Đối với chính sách hỗ trợ đất ở, thực hiện Quyết định 117 của Thủ tướng Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định 118 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ NCC với cách mạng cải thiện nhà ở và Quyết định 20 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ người hoạt động cách mạng từ trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945 cải thiện nhà ở, các cấp chính quyền đã quan tâm giải quyết 61 trường hợp về đất ở cho những hộ chính sách gặp khó khăn về đất ở theo quyết định trên.

* Quá trình triển khai thực hiện các chế độ, chính sách NCC, còn gặp một số khó khăn, vướng mắc nào, thưa bà?

- Đó là đội ngũ cán bộ làm công tác LĐ-TB-XH thiếu, kiêm nhiệm nhiều việc, thường xuyên thay đổi công tác, nhất là cấp cơ sở; một số công chức chưa qua đào tạo, yếu về chuyên môn nghiệp vụ; việc quản lý hồ sơ, đối tượng và thực hiện chính sách của một số địa phương chưa tốt, vẫn còn trường hợp sai sót xảy ra; công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành, đoàn thể đôi lúc chưa chặt chẽ, chưa thường xuyên; vấn đề xã hội hóa trong chăm sóc NCC có quan tâm nhưng nguồn xã hội hóa còn thấp.

Thường trực HĐND tỉnh thăm các gia đình chính sách huyện Phú Hòa - Ảnh: THÙY THẢO

Việc hỗ trợ kinh phí để xây dựng, sửa chữa nhà ở từ nguồn ngân sách Trung ương theo Quyết định 22 còn chậm, nên NCC còn phải chờ đợi lâu. Một số đối tượng thuộc diện thụ hưởng đề án 22 đã qua đời nhưng chưa được hưởng chính sách; việc lập, thẩm định, xét duyệt hồ sơ để giải quyết chế độ, chính sách cho đối tượng NCC còn bất cập; một số quy định về điều kiện để xem xét được hưởng chính sách chưa sát với thực tiễn, gặp khó khăn trong việc thực hiện chính sách. Đời sống của một số gia đình NCC còn khó khăn, có mức sống dưới trung bình, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, các đối tượng thuộc diện hưởng trợ cấp một lần, thường xuyên ốm đau, neo đơn.

* Ban VH-XH HĐND tỉnh đã có những đề xuất và kiến nghị như thế nào để NCC hưởng được chế độ, chính sách ngày càng tốt hơn?

- Chúng tôi đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương tiếp tục hoàn thiện, bổ sung các chính sách, pháp luật; sớm điều chỉnh, sửa đổi bổ sung các quy định về cơ chế, điều kiện xác nhận NCC cho một số trường hợp theo hướng mở, đảm bảo tính thực tế để sớm giải quyết chế độ chính sách đối với NCC và thân nhân. Xem xét, điều chỉnh quy định hỗ trợ đối tượng NCC thuộc diện tù đày, có thể căn cứ vào thời gian bị tù đày hoặc phân theo mức độ hà khắc trong tra tấn tại các nhóm nhà tù của địch; cho hưởng trợ cấp hàng tháng đối với đối tượng tham gia kháng chiến được khen tặng Huy chương Kháng chiến hạng nhất; xem xét nâng mức hỗ trợ thờ cúng liệt sĩ, vì mức hỗ trợ như hiện nay còn thấp; sớm bổ sung nguồn vốn để tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở cho NCC theo Quyết định 22 đúng với tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết 63 của Chính phủ; nên có cơ chế ưu tiên vốn hỗ trợ cho các tỉnh nghèo thuộc diện nhận cân đối ngân sách từ Trung ương.

Đối với tỉnh, tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt các chính sách, pháp luật đối với NCC với cách mạng. Quan tâm công tác chăm sóc, phụng dưỡng các Mẹ Việt Nam anh hùng còn sống; chỉ đạo việc tuyên truyền và tổng rà soát các đối tượng thuộc diện NCC để thực hiện các chế độ đảm bảo tính kịp thời, chính xác và đúng quy định. Huy động mọi nguồn lực xã hội cùng Nhà nước chăm lo tốt hơn đời sống vật chất, tinh thần cho NCC và thân nhân. Đặc biệt, sớm xác định danh tính cho 15 mộ liệt sĩ ở xã An Nghiệp (huyện Tuy An) bị thất lạc thông tin trong quá trình quy tập về nghĩa trang liệt sĩ huyện. Đồng thời, hàng năm cân đối một phần ngân sách để hỗ trợ sửa chữa các công trình ghi công, nghĩa trang liệt sĩ tại các địa phương; ưu tiên bố trí vốn hỗ trợ về nhà ở theo đề án 22 cho các trường hợp tự bỏ kinh phí xây dựng mới hoặc sửa chữa; các trường hợp người già yếu, có nhà xuống cấp hư hỏng nghiêm trọng; tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn cho công chức làm công tác LĐ-TB-XH cơ sở.

Đối với UBND các huyện, thị xã, thành phố, tiếp tục thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với gia đình liệt sĩ, thương binh, NCC và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”; tăng cường công tác lãnh đạo và thường xuyên đôn đốc việc thực hiện chính sách NCC; kịp thời chấn chỉnh những sai sót, đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện các chế độ, chính sách ưu đãi đối với NCC tại địa phương. Đối với các trường hợp tranh chấp, khiếu kiện, khiếu nại trong lĩnh vực thực hiện chính sách NCC, các địa phương cần làm tốt công tác hòa giải, vận động thân nhân thực hiện đúng quy định, tránh để xảy ra khiếu nại, khiếu kiện vượt cấp; quan tâm hỗ trợ, đẩy mạnh việc huy động mọi nguồn lực xã hội cùng Nhà nước chăm lo tốt hơn đời sống vật chất, tinh thần cho NCC và thân nhân, đặc biệt là các hộ có mức sống dưới trung bình.

* Xin cảm ơn bà!

THÙY THẢO (thực hiện)