Xâm hại tình dục trẻ em đang là vấn đề đáng báo động. Các vụ việc đau lòng được đưa lên phương tiện thông tin đại chúng mới chỉ là bề nổi. Thực tế, nạn xâm hại tình dục trẻ em còn nghiêm trọng hơn nhiều.

Người dân thờ ơ vì thiếu kiến thức

Theo khảo sát nhanh của Trung tâm Công tác xã hội Phú Yên, 70% người tham chương trình truyền thông phòng chống xâm hại tình dục trẻ em cho biết lần đầu họ trực tiếp nghe qua kiến thức liên quan đến vấn đề này. Số ít còn lại được biết thông tin qua báo đài nhưng cũng sơ sài chứ không cụ thể. Trong đó kiến thức cơ bản nhất như độ tuổi trẻ em cần được bảo vệ, nhiều người vẫn không biết; chỉ khoảng 50% người lớn biết được trẻ em là từ 0-16 tuổi. Thêm vào đó, kiến thức phòng tránh, hậu quả của xâm hại trẻ em về thể chất, tinh thần vẫn còn mù mờ. Đối với hành vi xâm hại tình dục trẻ em, nhiều người vẫn nghĩ là do người lạ gây ra. Thực tế ngược lại, phần lớn các vụ việc xâm hại tình dục trẻ em đều do người quen, thậm chí người thân gây ra.

Nạn nhân chủ yếu là trẻ em gái có cuộc sống gia đình không hạnh phúc như ba mẹ ly hôn; trẻ em thuộc nhóm gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, ba mẹ đi làm ăn xa không gần gũi chăm sóc con. Hiện nay, ở các vùng nông thôn, trẻ em có nguy cơ bị xâm hại tình dục cao hơn thành phố. Bà Huỳnh Phạm Ái Thy, Giám đốc Trung tâm Công tác xã hội Phú Yên, kể một trường hợp đau lòng: Bé gái có thể chất và tinh thần không bình thường. Ba mẹ đi làm ăn xa, em ở nhà có anh trai chăm sóc. Người mẹ rất quan tâm và theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của con gái. Tháng đó, người mẹ phát hiện con gái không dùng băng vệ sinh vì không có kinh nguyệt. Người mẹ nghi ngờ dẫn cô bé đi khám thì phát hiện có thai. Vì tuổi của bé còn nhỏ, cùng với việc bé không đủ khả năng làm mẹ nên gia đình quyết định phá thai. Khi trung tâm đến nhà tư vấn, cô bé vẫn rất hồn nhiên, em không biết mình bị tổn thương.

Theo bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Phú Yên, trẻ sẽ chịu tổn thương nặng nề khi bị xâm hại tình dục. Nạn nhân có thể phẫn uất mà tự tử. Gia đình, nhà trường và xã hội cũng phải gánh chịu nỗi đau này. Tuy nhiên, tâm lý mặc cảm, tự ti, xấu hổ có thể khiến nạn nhân giấu giếm ngay cả với ba mẹ mình. Phụ huynh một mặt sợ gợi lại nỗi đau cho con, mặt khác sợ hàng xóm bàn tán nên cũng muốn giấu. Cộng đồng chưa thấy hết mối nguy từ việc xâm hại tình dục nên chưa quan tâm đúng mức đến việc phơi bày ra ánh sáng loại tội phạm này. Không lên án đồng nghĩa với bao che tội phạm và tạo điều kiện cho thủ phạm gây tội ác lên đứa trẻ khác.

Cần hành động ngay

Bà Huỳnh Phạm Ái Thy cho biết: “Hiện nay, trung tâm đã có tổng đài tư vấn và tiếp nhận đa số các ca tư vấn về trẻ em, trong đó có nhiều ca liên quan đến vấn đề xâm hại tình dục trẻ em. Hàng năm, trung tâm có các chương trình truyền thông trực tiếp kiến thức và kỹ năng xâm hại tình dục trẻ em. Trung tâm sẽ tăng cường số buổi truyền thông phủ khắp các địa phương trong tỉnh. Chúng tôi mong muốn, các buổi truyền thông có sự quan tâm và tham gia của các ban, ngành, đoàn thể ở địa phương hơn nữa. Bởi họ là lực lượng đưa thông tin truyền thông hiệu quả đến từng hộ gia đình”.

Ngoài các cơ quan chuyên trách chăm lo về công tác trẻ em, trước tình trạng báo động về nạn xâm hại tình dục trẻ em, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp, ngành liên quan và chính quyền địa phương nhằm trang bị kiến thức cho người dân, các đối tượng có nguy cơ xâm hại cao; đồng thời đưa ra ánh sáng, trừng trị thích đáng những kẻ xâm hại trẻ em trong đó có xâm hại tình dục. Với tinh thần đó, mới đây, Sở VH-TT-DL Phú Yên tổ chức đợt tập huấn công tác gia đình cho cán bộ gia đình ở cơ sở. Lần đầu tiên, nội dung xâm hại trẻ em được đưa vào chương trình tập huấn với những kiến thức và kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục trẻ em.

Theo ông Hoa Hữu Vân, Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình (Bộ VH-TT-DL), các vụ việc xâm hại tình dục trẻ em đưa trên phương tiện truyền thông là rất ít so với thực tế. Xâm hại tình dục trẻ em đã trở thành vấn đề khẩn cấp của xã hội hiện nay. Vì vậy, năm 2017, Bộ VH-TT-DL lần đầu tiên đưa nội dung xâm hại tình dục trẻ em tập huấn cho cán bộ cơ sở nhằm cung cấp các kiến thức, kỹ năng phòng, chống xâm hại trẻ em từ gia đình như: dạy trẻ biết cách nhận biết nguy cơ, nói không với các đụng chạm ở bộ phận nhạy cảm, cách xử lý trước các nguy cơ xâm hại tình dục...

DIỆU ANH