Mật ong là món quà quý từ thiên nhiên. Tuy nhiên, hiện thị trường mật ong khá hỗn loạn, chất lượng mật không được đánh giá chính xác, giá cả của sản phẩm cũng không đúng với chất lượng khiến người mua chẳng biết đâu mà lần.

Giá nào cũng có

Hiện mật ong được bày bán khắp nơi, từ lề đường, các chợ, cửa hàng, siêu thị đến facebook cá nhân…, tạo điều kiện cho người tiêu dùng mua sản phẩm này một cách dễ dàng. Tuy nhiên, việc mua hàng tưởng dễ mà khó bởi chất lượng mật ong muôn hình vạn trạng, giá rất đắt cũng có, đôi khi lại rẻ đến nghi ngờ.

Chị Phạm Thị Hiệp (xã An Mỹ, huyện Tuy An) bán mật ong tại chợ phường 7 (TP Tuy Hòa), cho biết giá mật ong phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: mật ong tự nhiên hay mật ong nuôi, mua vào thời điểm nào trong năm, địa chỉ mua có uy tín không… Trong đó đắt nhất là mật ong rừng, được những người chuyên đi rừng lấy vào những tháng mùa hè và mùa thu. Loại này có giá lên tới triệu đồng/lít. Một loại khác rẻ hơn là mật ong nuôi ở các khu rừng tràm, rừng nhãn, vườn cà phê, có giá từ vài trăm nghìn đồng trở lên. Bên cạnh đó, chất lượng và giá mật còn tùy thuộc vào từng loại ong như mật ong thế, mật ong ruồi, mật ong lỗ. Trong đó, ong ruồi đắt nhất với 800.000 đồng/lít, ong lỗ 440.000 đồng, còn ong thế là 340.000 đồng. Theo chị Hiệp, mật chị bán được lấy từ vùng núi An Lĩnh (huyện Tuy An) do chồng chị trực tiếp đi lùng mua nguyên tổ về vắt.

Là một người chuyên bán hàng online, chị Phan Thị Diệu (phường 4, TP Tuy Hòa) lấy mật ong ở huyện Sơn Hòa, cho hay: “Diện tích rừng bị thu hẹp cộng với sự can thiệp quá lớn của con người vào môi trường tự nhiên khiến mật ong rừng ngày càng khan hiếm. Tôi bán mật ong giá cố định 700.000 đồng/lít, là mật ong rừng nguyên chất lấy từ người quen, nguồn gốc tin cậy và gia đình tôi vẫn đang sử dụng. Nhiều khách cho rằng giá này hơi đắt nhưng mật ong lấy ở rừng thì không thể rẻ hơn. Còn lại, khách đặt mật giá bao nhiêu, tôi cũng có bán. Loại rẻ nhất chỉ hơn 100.000 đồng/lít, tôi lấy từ một mối quen ở các tỉnh phía Bắc. Loại này tôi chỉ nghe nói là mật ong nuôi trong vườn vải, số lượng bao nhiêu cũng có”.

Người dùng hoang mang

Là một người khá kỹ lưỡng trong việc lựa chọn các sản phẩm sử dụng trong gia đình, chị Trần Thị Kim Vân (phường 9, TP Tuy Hòa) nhắc lại một kỷ niệm đáng nhớ khi đi lùng mua mật ong. Chị Vân kể, do có con nhỏ hay bị cảm vặt nên mỗi sáng chị đều cho con uống một ít mật ong pha loãng. Không tin tưởng các loại mật được bày bán trên thị trường, chị Vân nhờ chồng đang làm việc tại huyện Sông Hinh mua loại mật vàng, sánh mịn được lấy từ tự nhiên do người đồng bào khai thác. Đợi người dân đi làm rẫy về, chồng chị cũng mua được một lít mật với giá khá cao. Khấp khởi vì mua được mật ngon để dùng, nhưng khi mang về nhà, để một vài hôm trong nhiệt độ phòng, chị Vân thấy một lớp đường lắng bên dưới, vì không biết trong mật có hóa chất gì khác không nên chị đành bỏ đi. “Từ đó, tôi vào siêu thị mua các loại mật ong nuôi trong rừng tràm chứ không dám mua mật ong rừng được quảng cáo là khai thác từ rừng tự nhiên nữa. Thật khó biết được chất lượng mật nên tôi không dám bỏ ra một số tiền lớn để mua một sản phẩm không đáng”.

Còn theo chị Phạm Thị Kim Oanh (phường 7, TP Tuy Hòa), chị cũng được bạn tặng một lít mật ong, nghe nói là mật ong rừng nguyên chất với giá trên một triệu đồng. Có hiểu biết ít nhiều về cách phân biệt mật ong, chị Oanh cho một ít vào ngăn đá tủ lạnh để thử, nếu mật ong rừng thật sẽ sánh lại, còn mật ong có pha trộn thì bị đông đá như nước bình thường. Biết mật giả, chị đành bỏ đi.

Trên thị trường hiện nay có quá nhiều loại mật ong với nhiều mức giá khác nhau, thậm chí chênh lệch rất cao khiến người mua hoang mang. Tuy nhiên, điều người mua quan tâm không phải là giá cả mà là làm thế nào để chọn được loại mật ong rừng thiên nhiên 100%, có giá trị dinh dưỡng cao. Nắm bắt nhu cầu này, nhiều người bán đã khoác cho mật ong nuôi “tấm áo” mật ong rừng, pha tạp chất vào mật ong hoặc bán mật ong giả bằng giá với mật ong rừng nguyên chất để đánh lừa người tiêu dùng.

Là một người có thâm niên nuôi ong vài chục năm, ông Nguyễn Văn Vinh ở khu phố 2, thị trấn Hòa Vinh (huyện Đông Hòa), cho biết: “Mật ong rừng thật số lượng hạn chế và người chuyên khai thác mật cũng chỉ lấy mật trong khoảng từ tháng 3-6 hàng năm, sau đó tích trữ và bán cả năm. Còn tôi bán mật ong nuôi giá 500.000 đồng/lít nhưng không có bán. Nhiều nơi khác tôi cũng thấy bán 100.000 đồng/lít nhưng không biết loại gì”.

THÁI HÀ