Qua hội nghị giao ban lần thứ 1/2014 giữa Thường trực HĐND tỉnh với Thường trực HĐND thành phố, thị xã và các xã, phường, thị trấn mới đây, cho thấy hoạt động của HĐND cấp xã đã tạo được niềm tin đối với người dân, giải quyết tốt các vấn đề phát sinh từ cử tri, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

HĐND cấp xã có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, là cơ quan quyền lực nhà nước ở cơ sở, quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh - quốc phòng, là cầu nối giữa Nhà nước với nhân dân thông qua hoạt động tiếp xúc cử tri và một số hoạt động khác.

Phú Yên hiện có 100/112 xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) có tổ chức HĐND. Theo các báo cáo tại giao ban, từ khi thực hiện Nghị quyết 26/NQ của Quốc hội (khóa XII) về thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường; Nghị quyết 725/NQ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Quy định nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của UBND huyện, quận, phường nơi không tổ chức HĐND huyện, quận, phường, hoạt động của HĐND cấp xã từng bước nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả trên tất cả các mặt, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng nhu cầu thực tiễn của địa phương. Cụ thể, việc xây dựng và ban hành các nghị quyết của HĐND cấp xã thời gian qua phù hợp với đặc điểm thực tế của từng địa phương, cơ bản đi vào cuộc sống; công tác thẩm tra, giám sát thực hiện các chính sách pháp luật được tăng cường, chất lượng và hiệu quả giám sát được nâng lên; hoạt động tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo có nhiều chuyển biến, được sự đồng tình, hưởng ứng của nhân dân, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân…

Ông Nguyễn Hoàng, Phó chủ tịch HĐND xã Hòa Xuân Đông (Đông Hòa), cho biết: “Thời gian qua, nhiều chủ trương, quyết sách do HĐND xã thông qua đã nhận được sự đồng tình, hưởng ứng của đông đảo nhân dân và mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. HĐND thực hiện khá tốt vai trò đại diện cho ý chí, nguyện vọng chính đáng và quyền làm chủ của nhân dân; công tác chuẩn bị và tổ chức kỳ họp HĐND được thực hiện đúng quy trình, thủ tục theo quy định. Qua đó, người dân hiểu hơn về vai trò, vị trí của đại biểu HĐND”. Còn theo bà Dương Thị Bảy, Phó chủ tịch HĐND xã Xuân Quang 3 (Đồng Xuân), chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND được chú trọng ngay từ đầu nhiệm kỳ, trong đó, hoạt động tiếp xúc cử tri được người dân đánh giá cao và là cầu nối phản ánh bức xúc của người dân để kịp thời xử lý, tránh tình trạng đơn thư vượt cấp. Tại các kỳ họp, HĐND đã chủ động xem xét, thảo luận các đề án báo cáo công tác của UBND xã, các đại biểu đã tích cực thực hiện quyền chất vấn của mình…

Theo Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Huỳnh Tấn Việt, về cơ bản các hoạt động của HĐND cấp xã được tổ chức đúng luật định, chức năng, thẩm quyền, thủ tục; các nghị quyết ban hành cơ bản đảm bảo chất lượng, yêu cầu và đúng trình tự, quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tại kỳ họp, nội dung, chương trình, tổ chức cho đại biểu chất vấn và trả lời chất vấn được thực hiện tương đối đầy đủ. Sau kỳ họp, việc thông tin tuyên truyền, tổ chức thực hiện các nghị quyết cũng như báo cáo lên cấp trên, thông báo đến các đại biểu, các cấp, ngành và cử tri cũng được thực hiện theo đúng nguyên tắc, quy định. Riêng hoạt động giám sát có nhiều nỗ lực, phát huy được vai trò của mình và đạt những kết quả nhất định.

Tuy nhiên, trong hoạt động ở HĐND cấp xã vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Đó là, việc tổ chức các kỳ họp HĐND cấp xã còn lúng túng; hoạt động chất vấn còn chưa thực sự sâu sát, một số đại biểu chưa thẳng thắn, còn ngại va chạm; trình độ năng lực của đại biểu HĐND không đồng đều nên hạn chế trong việc tham gia giám sát, góp ý, thảo luận tại các kỳ họp; trong công tác tiếp xúc cử tri, số lượng cử tri tham gia không đảm bảo yêu cầu (rất ít). Ngoài ra, thường trực HĐND xã chưa có bộ phận giúp việc, có nơi không có phòng làm việc riêng cho các đại biểu HĐND; vẫn còn sai sót trong quy trình, thủ tục, thể thức và thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật...

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND cấp xã, nhiều ý kiến phát biểu tại giao ban đề xuất và kiến nghị trong thời gian đến, cần thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng hoạt động đối với các đại biểu HĐND cấp xã, nhất là về kỹ năng giám sát, giải quyết đơn thư khiếu nại; đầu tư cơ sở vật chất; cho phép thành lập các tổ công tác giúp HĐND cấp xã giám sát và thẩm tra…

PHẠM THÙY