Thú chơi cây cảnh ở các huyện miền núi đang ngày càng phát triển. Tại huyện Đồng Xuân, một số hộ dân đã có phương pháp nhân giống cây rừng, giúp họ tự trồng, chăm sóc, tạo dáng tại nhà, và bán cho các hộ chơi cây cảnh. Nhờ vậy, đời sống của người dân cũng khá lên.
Chăm sóc cây cảnh (ảnh minh họa) - Nguồn: Internet
Săn tìm, đào cây rừng làm cảnh bán lại cho thương lái nhiều năm nhưng không khá, anh Nguyễn Mạnh Hùng, 35 tuổi (ở khu phố Long Hà, thị trấn La Hai) giờ đây đã đổi cách làm mới. Từ 1.000m2 đất trồng hoa màu trong khuôn viên nhà, anh Hùng đã biến thành vườn cây tiểu cảnh với khoảng 500 gốc sam, 170 gốc linh sam và gần 200 gốc tiểu cảnh. Bằng phương pháp nhân giống vô tính mà kỹ sư Phạm Văn Qua, chuyên viên Phòng NN-PTNT huyện Đồng Xuân hướng dẫn, anh Hùng đã bước đầu thành công nhân giống cây linh sam, tạo nguồn cung cấp tiểu cảnh dồi dào. Giờ đây, anh Hùng không còn phải tìm kiếm linh sam rừng mà chuyên tâm vào tạo dáng cho cây. Việc làm này giúp gia đình anh thu về khoảng 120 triệu đồng mỗi năm.
Anh Hùng cho biết: “Khoảng 10 năm trước, các cây sam, linh sam, duối là cây hoang, mọc bụi bị người dân chặt làm củi đốt hay bán cho các hồ nuôi tôm. Còn giờ đây, giá trị của các loại cây này đã được biết đến nhờ thị trường cây cảnh và nghệ nhân bon sai. Người mua chủ yếu từ tỉnh Bình Định và các tỉnh phía Nam, khách hàng rất chuộng loại cây đặc trưng của rừng núi Phú Yên bởi cây dễ tạo dáng”. Anh Hùng cho biết thêm: Hiện nay, thương lái mua cây sam với giá 80.000 đồng/gốc đối với cây có kiểu dáng bình thường, cao chừng 10cm, thân lớn cỡ chiếc đũa; còn cây có dáng độc, đẹp giá dao động từ 500.000 đến 900.000 đồng/gốc. Trong khi cây sam rất dồi dào thì linh sam lại khó kiếm do rừng cây bụi đang nhường chỗ cho rừng cây công nghiệp.
Kỹ sư Phạm Văn Qua nói: “Linh sam còn gọi là sam núi, là loại cây gỗ nhỏ, thân xù xì, cành nhánh cong, hình thù khá đa dạng và có phần gỗ lũa rất quý. Linh sam rất dễ sống và chăm sóc, nhân giống cây bằng phương pháp vô tính chiết cành hoặc ghép nhánh vào rễ. Khi ghép phải chọn rễ cây nằm gần mặt đất hoặc lộ thiên, ghép cành vào rễ phải chọn cành không sâu bệnh, giàu sức sống, có thể thực hiện ghép cảnh linh sam vào các gốc cảnh tự nhiên khác. Khi nhân giống cây cần tưới nước đều vì loại cây này rất thích nước, phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nhiều mưa”. Ông Phan Anh Nhân, Giám đốc HTX Long Hà, thị trấn La Hai cho biết: “Hiện nay, khu phố có hơn 20 người làm công việc săn tìm cây cảnh, đứng đầu trong huyện. Trong khi đó, rừng cây bụi có giới hạn, phần lớn đã chuyển sang trồng cây công nghiệp nên không đảm bảo khai thác lâu dài. Dưới sự hướng dẫn kỹ thuật của Phòng NN-PTNT, các hộ gia đình chuyển đổi sang trồng, nhân giống cây cảnh là cách làm giàu hay, đảm bảo tính bền vững về kinh tế”.
Theo ông Ngô Hoài Anh ở xã Xuân Quang 3, một người chuyên thu mua cây cảnh, trước đây ông hay mua cây cảnh do người dân đào ở rừng các huyện miền núi Sơn Hòa, Sông Hinh. Nay ông chuyển sang chơi tiểu cảnh từ nhân giống bán ra thị trường. Tận dụng quỹ đất trên 2.000m2 của gia đình, ông Anh thỏa chí lối chơi tiểu cảnh, dàn dừng ao hồ, nhà sàn và cây cối theo lối “sơn thủy hữu tình”. Ông Anh nói: “Tôi đang có ý định xây dựng một vườn cảnh để trưng bày dòng sản phẩm chậu cạn, để chứng minh sản phẩm này thích hợp với tạo dáng bon sai”.
Nhờ kỹ thuật nhân giống vô tính cây sam, linh sam, hiện nay, nhiều người chơi cây cảnh ở huyện Đồng Xuân không còn vào rừng săn cây nữa. Những cây sam, linh sam được các nghệ nhân thổi hồn càng làm tăng giá trị nghệ thuật, thẩm mỹ và dĩ nhiên là tăng giá trị kinh tế giúp người chơi cây cảnh có thể sống được bằng việc chơi và sưu tầm cây cảnh.
HUỲNH LUÂN
