Bãi biển Tuy Hòa là một bãi ngang hứng trọn bao mùa gió cùng vị mặn biển khơi đổ vào. Rừng dương của bãi ngang đã lớn lên, tạo nét chấm phá cho thành phố, tôn thêm vẻ đẹp cho bờ biển bằng những hàng dương lao xao...
CÁT TRẮNG CÙNG GIÓ TỨ MÙA
Ảnh: Đức Thông
Trước năm 1975, bờ biển Tuy Hòa chủ yếu làm nơi hóng mát của cánh lính cùng sĩ quan ngụy ở tỉnh đường, có câu lạc bộ phía đường Nguyễn Du cùng những cây phong du trồng dọc con đường sát biển (nay là đường Độc Lập). Những buổi chiều hè, câu lạc bộ đón đủ mọi sắc lính: Mỹ đen, Mỹ trắng, Nam Hàn, lính lái máy bay trực thăng ở sân bay tỉnh đường cùng một số công chức, còn những cư dân vùng biển đến rất ít. Dân biển Phú Câu lầm lũi vác lưới đi qua không hề ngước nhìn. Bờ biển lúc ấy thuộc khu vực quân sự bảo vệ vành đai nội ô thị xã với những bãi cát trắng chập chùng, lô nhô cỏ dại cùng dây thép gai giăng mắc chen trong các bụi xương rồng gai, dứa dại. Căn cứ của Trung đoàn 47, đại đội thiết giáp ngụy và các cứ điểm lô cốt đan cài san sát.
Sau ngày giải phóng, bãi biển Tuy Hòa (tính từ phường 6 kéo dài ra giáp xã An Phú của Tuy An) gần 10 cây số chỉ là những trảng cát lớn dãi dầu nắng nóng mưa sa, đón gió biển khơi cuồng nộ. Lãnh đạo thị xã đã phát động phong trào trồng rừng phòng hộ để chắn cát nhưng những cây dương non vẫn bị cát xô lấp. Những cây dừa đưa về từ huyện Sông Cầu, dù được chăm bón, rào chắn tốt vẫn bị chết hàng loạt bởi khác thổ nhưỡng, bởi những đợt gió mùa cùng bão lũ, triều cường. Trảng dương non, từng hàng dừa cứ còi cọc xuống lá rồi cát lại hoàn cát! Lúc ấy dân cư đã đông, các trường trực thuộc Trung ương đã được xây dựng gần biển như Trường Ngân hàng 2, Trường địa chất, Trường Xây dựng số 6, Trường Lao động tiền lương. Vậy mà bãi biển vẫn chang chang cát nắng. Chiều chiều, dân phố thị kéo nhau xuống bãi cát ngồi hóng mát và tụ tập ăn nhậu, dần xuất hiện đội quân bán hàng rong với thúng mủng đựng đồ nhắm, mặc sức rao mời.
BÃI NGANG VÀ RỪNG DƯƠNG XANH NGÚT
Sau khi Phú Yên tái lập tỉnh (1989), Công ty Quản lý nhà và công trình đô thị (thị xã Tuy Hòa), ngoài việc quy hoạch cây trồng trên các lề đường còn đặc biệt chú trọng trồng cây xanh ở bãi ngang để chắn cát.
Có rất nhiều phương án trồng cây xanh cho vùng cát và cuối cùng, cây dương lại được lựa chọn bởi phù hợp thổ nhưỡng. Lâm trường trồng rừng của tỉnh đã ươm trồng cây giống và công nhân có tay nghề đã vào cuộc. Bắt đầu từ phía đông, dọc theo bãi ngang đến tận xã An Phú (nay thuộc TP Tuy Hòa), ngày ngày các đội công nhân trồng rừng cặm cụi đào hố, cho phân, đặt cây non, rồi quây cót tre chắn cát bởi gió biển ồ ạt xô vào. Trong các lán trại, công nhân của lâm trường túc trực ngày đêm. Ngoài việc bảo vệ, thay cây chết kịp thời, họ phải tưới nước thường xuyên cho cây nhanh phát triển và giũ lá, không để muối biển ảnh hưởng lộc non đang đâm chồi. Sau 5 năm, rừng dương non đã dần vững chãi vươn lên thẳng tắp đón gió từ khơi xa đổ về bãi ngang trong tứ mùa chuyển dịch.
Song song với sự phát triển rừng dương bãi ngang, hạ tầng cơ sở phía bắc thị xã Tuy Hòa cũng dần hình thành. Đường sá, mạng lưới điện nước, trường trạm, cây trồng lề đường đã cơ bản hoàn thành, các cơ quan của tỉnh được khởi công xây dựng. Và thị xã vươn lên thành phố trực thuộc tỉnh, một thành phố trẻ bên bờ biển biếc với sóng vỗ ngày đêm bất tận.
Bãi biển Tuy Hòa giờ khác xa với những hình ảnh trong ký ức, khi lũ trẻ chúng tôi rủ nhau đi xe ngựa, lóc cóc khua vó về biển biếc trong một ngày đầu năm mới. Khu vực gần bờ biển đã mọc lên những khu đô thị mới, khu biệt thự sang trọng, trường học, khách sạn… Tiếp theo là một màu xanh trải ngút mắt cùng bờ cát trắng chạy dài bên sóng biển, thật đẹp và hiền hòa.
Con đường Độc Lập đã được chỉnh trang và mở rộng dần đến An Phú, dọc theo bờ biển xanh sắc dương. Bãi ngang ngày đêm rì rào sóng vỗ cho những đôi tình nhân tình tự, cho những người chiều chiều hóng gió biển, cho du khách tản bộ thư giãn. Tuy nhiên, còn nhiều công việc phải làm. Khi đường Độc Lập tiếp tục được nâng cấp đến khu du lịch Long Thủy của An Phú, nối liền khu du lịch sinh thái Núi Thơm thì bãi ngang chính là một điểm nhấn cho thành phố trẻ, một lá phổi xanh cho cư dân trong lòng đô thị.
HUỲNH THẠCH THẢO
