Đến nay, đại dịch HIV/AIDS đã đặt con người đứng trước những khó khăn trong công tác dự phòng HIV/AIDS. Trong đó dự phòng lây truyền HIV/AIDS từ mẹ sang con trong quá trình mang thai, sinh con và cho con bú là một thách thức không nhỏ. Vì vậy, việc ngăn ngừa và hạn chế lây truyền HIV từ mẹ sang con mang ý nghĩa sâu sắc.
Nhân viên Trạm Y tế Suối Trai tư vấn cho bà mẹ về phòng, chống HIV/AIDS - Ảnh: T.THỦY
Tại Việt Nam, tỉ lệ nhiễm HIV trong phụ nữ mang thai khoảng 0,25%. Trung bình mỗi năm, cả nước có khoảng 2 triệu phụ nữ mang thai và với tỉ lệ này thì có gần 5.000 phụ nữ mang thai bị nhiễm HIV. Theo thống kê của các nhà khoa học, tỉ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con trung bình từ 30-40%. Mỗi năm có khoảng 2.000 trẻ sinh ra bị nhiễm HIV. Nếu phụ nữ mang thai nhiễm HIV được chăm sóc và điều trị dự phòng kịp thời thì tỉ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con giảm xuống dưới 5%, tức là cả nước có khoảng 1.250 trẻ thoát khỏi căn bệnh HIV/AIDS mỗi năm.
Là một trong 9 chương trình ưu tiên của Chiến lược Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2010 và tầm nhìn 2020, chương trình Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con là một nỗ lực lớn của Việt Nam trong việc hạn chế tốc độ lây nhiễm HIV nói chung, tỉ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con nói riêng. Thực hiện chương trình này, Bộ Y tế đã có sáng kiến phát động tháng cao điểm Chiến dịch dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con (DPLTMC) hàng năm từ ngày 1-30/6. Năm nay tháng cao điểm chiến dịch dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con với chủ đề “Hướng tới loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con vào năm 2015”. Chủ đề này cũng chính là một trong những mục tiêu chính do Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đề ra tại hội nghị cấp cao về phòng, chống HIV/AIDS tháng 6/2011 và Việt Nam đã cam kết thực hiện.
Phú Yên đã và đang nỗ lực để tháng cao điểm chiến dịch DPLTMC năm 2012 đạt được các mục tiêu cơ bản như: ít nhất 80% phụ nữ từ 15-49 tuổi được tiếp cận các thông tin về dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; phụ nữ mang thai được tư vấn, làm xét nghiệm HIV, quay lại nhận kết quả xét nghiệm HIV trong thời kỳ mang thai lên 30% so với 6 tháng đầu năm 2012; số trẻ được sinh ra từ mẹ có HIV được điều trị dự phòng và được cung cấp sữa thay thế. (Sở Y tế Phú Yên) |
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, Sở Y tế Phú Yên đã xây dựng kế hoạch tổ chức tháng cao điểm chiến dịch DPLTMC năm 2012 với những hoạt động thiết thực và phù hợp. Từ ngày 1/6, các hoạt động của tháng cao điểm chiến dịch DPLTMC ở tỉnh được tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Bên cạnh đó, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS của tỉnh phối hợp các ban, ngành, đoàn thể hướng dẫn cơ sở vận động phụ nữ mang thai tham gia tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện và tổ chức tập huấn DPLTMC cho cán bộ chủ chốt. Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS phối hợp Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản đẩy mạnh truyền thông và tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện cho phụ nữ mang thai. Để dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, Trung tâm Phòng,
chống HIV/AIDS, Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Sản - Nhi Phú Yên chuẩn bị đầy đủ thuốc kháng virus HIV (ARV) và chuẩn bị cung cấp sữa thay thế cho trẻ sinh ra từ mẹ có HIV. Trong trường hợp có trẻ được sinh ra từ mẹ có HIV, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS, các đơn vị y tế cơ sở trong toàn tỉnh sẽ thực hiện tư vấn nuôi dưỡng trẻ. Ngoài ra, Bệnh viện Sản - Nhi cũng thực hiện tư vấn, chăm sóc và theo dõi trẻ và mẹ có HIV sau sinh.Trong tháng cao điểm chiến dịch DPLTMC năm 2012, Trung tâm Y tế 9 huyện, thị, thành phố của tỉnh phối hợp Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tăng cường chiến dịch truyền thông về DPLTMC, đồng thời tập huấn DPLTMC cho cán bộ y tế tuyến dưới với các nội dung như: quy trình chăm sóc sản khoa cho phụ nữ mang thai có HIV; phác đồ DPLTMC khi người phụ nữ mang thai được phát hiện có HIV trong lúc chuyển dạ; tư vấn dinh dưỡng khi mang thai và nuôi dưỡng trẻ sau sinh; tư vấn hỗ trợ tinh thần, thực hành tuân thủ thuốc ARV, kỹ năng khuyến khích phụ nữ mang thai có HIV đến cơ sở y tế để được chăm sóc và nhận các gói dịch vụ DPLTMC…
Bác sĩ Nguyễn Vinh Quang, Giám đốc Trung tâm TTGDSK Phú Yên, cho rằng: Tháng cao điểm chiến dịch DPLTMC năm 2012 phổ biến rộng rãi các thông điệp, gói dịch vụ về DPLTMC và địa chỉ cung cấp dịch vụ tại địa phương, cũng như tăng cường chuyển tải các thông điệp về dự phòng nhiễm HIV tại cộng đồng. Các cơ sở y tế thực hiện tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện cho phụ nữ mang thai và tư vấn về các can thiệp có giảm lây truyền HIV từ mẹ sang con; giới thiệu phụ nữ mang thai có HIV đến Bệnh viện Sản - Nhi hoặc các cơ sở sản khoa tuyến huyện có cung cấp dịch vụ DPLTMC để được theo dõi, chăm sóc thai nghén, hỗ trợ tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc và theo dõi tiếp tục cho trẻ và mẹ sau khi sinh. Truyền thông tốt cùng với cung cấp các gói dịch vụ chăm sóc và điều trị DPLTMC toàn diện, sẽ góp phần bảo vệ giống nòi.
TẠ QUỐC HỘI
(Trung tâm TTGDSK Phú Yên)