Trẻ thường xuyên biếng ăn - vấn đề làm đau đầu các bà mẹ, chuyện càng trở nên nghiêm trọng khi trẻ bị suy dinh dưỡng, thiếu vi chất. Nhiều bà mẹ đành “ngậm ngùi” mong trẻ qua giai đoạn này hoặc lo lắng thái quá đến độ ép trẻ ăn, bổ sung dưỡng chất không hợp lý, càng làm cho việc biếng ăn của trẻ trở nên tồi tệ.
Các bà mẹ cần chú trọng bổ sung thực phẩm dinh dưỡng cho trẻ - Ảnh: T.THỦY
SỰ CẦN THIẾT CỦA VI CHẤT
Hiện nay, không ít trẻ có khẩu phần ăn hằng ngày là cơm, cá, thịt, không có rau, củ. Có trẻ chỉ ăn lấy lệ và rất sợ ăn. Bác sĩ Nguyễn Thị Mỹ, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Phú Yên cho biết: “Khi các bà mẹ đến với phòng tư vấn dinh dưỡng, lời khuyên đầu tiên của chúng tôi là hãy giúp trẻ ăn ngon, sau đó hướng dẫn họ biết cách chế biến thức ăn đủ dinh dưỡng cho trẻ. Ví dụ như hướng dẫn cách làm sữa chua, cách nấu cháo dinh dưỡng, nấu sữa đậu nành và các món thích hợp với từng lứa tuổi của trẻ… Các bà mẹ được hướng dẫn cách chế biến bữa ăn hợp lý, cách phòng ngừa suy dinh dưỡng nhất là phòng ngừa thiếu vi chất”.
Theo bác sĩ Mỹ, để phòng ngừa thiếu vi chất thì nhất thiết phải đa dạng hóa bữa ăn, đó là giải pháp trực tiếp, bền vững để giải quyết vấn đề thiếu vi chất. Vấn đề đặt ra là các bà mẹ biết lựa chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng; cho con ăn đủ nhu cầu năng lượng; ăn đủ rau và trái cây tươi, chú ý rau xanh đậm, củ quả vàng đậm; dùng muối iốt trong chế biến thức ăn.
Khoa học ngày nay đã chứng minh được vi chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe, tầm vóc và trí thông minh. Chỉ cần một lượng nhỏ nhưng nếu thiếu vi chất dinh dưỡng sẽ gây nhiều tác hại đối với cơ thể. Vi chất không tự sinh ra trong cơ thể. Chính vì thế, trẻ suy dinh dưỡng hoặc trẻ sau giai đoạn bệnh (nhiễm khuẩn, ho hen, tiêu chảy…) thường rất biếng ăn, nguyên nhân là do trẻ thiếu hụt một số loại vi chất. Lúc này, điều quan tâm của các bà mẹ là làm sao để bổ sung vitamin và khoáng chất.
BỔ SUNG HỢP LÝ
Về mặt lý thuyết, nếu trẻ ăn uống cân bằng, hợp lý, đầy đủ và sức khỏe bình thường (tức không có dấu hiệu suy dinh dưỡng) thì không cần bổ sung vitamin. Tuy nhiên, nếu nghi ngờ về chế độ ăn không đầy đủ thì ngay cả những trẻ khỏe mạnh cũng nên bổ sung vitamin. Bởi vì các vitamin vốn có trong thực phẩm sẽ bị mất đi hay giảm trầm trọng trong một bữa ăn đầy đủ nhưng chất lượng thực phẩm không đảm bảo (rau bị héo, trái cây không tươi), hoặc bảo quản, chế biến thực phẩm không tốt (gạo càng trắng càng có ít vitamin B1; thức ăn nấu quá kỹ không còn vitamin C…). Vì vậy, nhiều khi bác sĩ vẫn khuyên cho trẻ uống bổ sung vitamin, tất nhiên là dùng đúng liều lượng. Còn với trẻ béo phì, bác sĩ thường khuyên nên ăn chế độ ít chất béo và cần thiết phải bổ sung các vitamin, vì chế độ ăn kiêng ít chất béo không giúp hấp thu đủ lượng vitamin tan trong dầu là vitamin A, D, E, K.
Riêng đối với trẻ sơ sinh (từ khi sinh cho đến sáu tháng tuổi) chỉ được uống sữa, không nên dùng bất cứ chất lỏng thực phẩm, kể cả thuốc dung dịch uống chứa vitamin. Muốn bổ sung vitamin cho trẻ sơ sinh, các bà mẹ nên dùng thuốc bổ sung và cho con bú sữa mẹ, thông qua sữa mẹ, con được bổ sung vitamin.
LƯU Ý CÁCH DÙNG THUỐC - Nếu thấy cần bổ sung vitamin và chất khoáng cho trẻ, nên đọc kỹ hướng dẫn để dùng đúng liều lượng. Không nên nghĩ thuốc bổ là vô hại. - Vitamin A và D không được dùng thừa, dùng quá liều sẽ tích lũy trong cơ thể và có thể gây ngộ độc. Trẻ em, đặc biệt trẻ sơ sinh, dùng quá liều vitamin A, D rất nguy hiểm. Nếu dùng thừa vitamin A, trẻ sơ sinh sẽ bị tăng áp lực sọ não đưa đến lồi thóp, viêm teo dây thần kinh thị giác; dùng quá liều vitamin D, trẻ sẽ chán ăn, mệt mỏi, nôn ói, xương hóa sụn sớm. - Không nên dùng vitamin C liều quá cao (hơn 1g/ngày) vì có thể gây tiêu chảy, loét đường tiêu hóa, sỏi thận khi dùng dài ngày. |
HUỲNH THANH TUẤN
(Trung tâm TTGDSK Phú Yên)