Hỏi: Tuổi đã cao, tôi thường bị chứng són tiểu, hay đi tiểu đêm, tiểu lắt nhắt, đi khám siêu âm chẩn đoán là tiền liệt tuyến phì đại. Nghe nói về lâu dài bệnh có thể làm tắc đường tiểu phải mổ, có cách nào điều trị khác không thưa bác sĩ?
PHAN VĂN MINH
(phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Sưng tiền liệt tuyến, hay chuyên môn gọi là chứng phì đại tiền liệt tuyến lành tính (PĐTLT) là bệnh khá phổ biến ở đàn ông lớn tuổi. Từ 50 tuổi trở lên, cứ 2 người có một người bị bệnh này. Triệu chứng thường gặp là: số lần mắc tiểu tăng dần, tiểu nhiều lần ban đêm, mắc tiểu khẩn cấp nhưng nước tiểu phun ra yếu, vừa tiểu rồi lại có cảm giác mắc tiểu.
Thuốc tây và thuốc nam đều có thể dùng. Các thuốc được sử dụng với hy vọng làm hạn chế sự lớn của tuyến; một số thuốc làm giảm triệu chứng co thắt bàng quang, giảm triệu chứng khó tiểu. Tuy nhiên, không có thuốc nào làm thay đổi được tiến triển của bệnh. Bệnh tiến triển theo sự lão hóa của nam giới và không có nguyên nhân rõ rệt, do đó không thể trị tận gốc. Chỉ định phẫu thuật là sự cân nhắc giữa các biến chứng của bệnh, các triệu chứng khó chịu của người bệnh và biến chứng thường gặp sau phẫu thuật.
Về phòng bệnh, dựa trên đánh giá các yếu tố thuận lợi cho sự phát sinh bệnh như: thay đổi nội tiết tố; bia, rượu, stress, nhiều chất gây ô nhiễm môi trường, thuốc trừ sâu… đều có tác dụng làm tăng các chất nội sinh gây PĐTLT. Như vậy, để phòng ngừa bệnh và hy vọng hạn chế sự phát triển bệnh, nam giới lớn tuổi cần tránh các chất độc hại như rượu, bia, thuốc lá và các môi trường ô nhiễm.
Kẽm và vitamin B6 là hai vi chất dinh dưỡng giúp giảm các chất sinh PĐTLT. B6 có nhiều trong gan, đậu đỗ, trứng, rau quả tươi các loại. Nhu cầu chỉ khoảng 2mg/ngày, cần ăn ít nhất 500g rau quả tươi mỗi ngày để đảm bảo nhu cầu. Kẽm có nhiều trong sò, ốc hến, thịt, cá, lòng đỏ trứng; các loại đậu đỗ, gạo nguyên cám cũng có nhiều kẽm nhưng giá trị sinh học thấp và khó hấp thu. Nếu ăn uống kém có thể uống thêm các viên đa sinh tố (bổ sung nhiều vi chất, trong đó có kẽm).
Theo kinh nghiệm dân gian, giá đậu xanh được dùng để trị tiểu són, tiểu rắt, rùng mình khi đi tiểu… có hiệu quả. Về dinh dưỡng, rõ ràng giá đậu xanh có nhiều kẽm, vitamin E, vitamin B1, B2, B6… có lợi cho phòng ngừa bệnh như đã nêu. Mỗi ngày có thể ăn khoảng 200g giá, liên tục trong nhiều tháng.
BS ĐOÀN VĂN HẢI